Chantal Mouffe pleit voor politiek van passie en confrontatie
Terwijl ik mij midden in de dikke pil bevind van de Britse journaliste en publiciste Mary Gabriel, Liefde en kapitaal. Karl en Jenny Marx en de geboorte van de revolutie [Bert Bakker, 2012] waarin vooral de armoedige omstandigheden opvallen van het gezin van Karl Marx (1818-1883) en zijn adellijke vrouw Jenny van Westphalen (1814-1881) op hun vlucht uit Duitsland naar Parijs, Brussel en uiteindelijk in Londen en hun voortdurende worsteling om het hoofd boven water te houden, wat slechts lukt door de financiële steun van Friedrich Engels (1820-1895). In dit boek ligt het accent op hun tragische en moeilijke gezinsleven, maar krijgen we ook veel informatie over het dagelijks leven in de 19e eeuw en de activiteiten van de revolutionaire ballingen in Frankrijk en Engeland. Een fascinerend boek. Verder heb ik er op dit blog weinig over te melden; behalve dat er behalve hemelsbrede verschillen tussen nu en de 19e eeuw, vanwege de huidige crisis toch ook parallellen te proeven zijn met de huidige tijd.
Vandaar dat ik graag wijs op een lang interview met politiek wetenschapper Chantal Mouffe dat het Vlaamse MO* mondiaal magazine [hét referentiemagazine voor wie zich interesseert en engageert in mondiale thema's] in het komende september-nummer plaatst en waarvan een vollediger versie op de website is geplaatst: "Democratie, sociale ongelijkheid, neoliberalisme, islam en gedeelde waarden" [cf. hier]
Ze gaat o.a. de strijd aan met Antonio Negri en Michael Hardt.
De opening: "Chantal Mouffe positioneert zich stevig aan de linkerzijde van het politieke spectrum. Daar gaat ze de discussie aan met Antonio Negri en Michael Hardt, die met hun boeken Empire en Multitude zowat de ideologen werden van het andersglobaliseringsprotest. Inzet van de discussie is de vraag of de vertegenwoordigende democratie gered of net gedumpt moet worden."
Ergens halverwege:
"U pleit voor passie en confrontatie in plaats van pure rationaliteit en consensus. Er zijn nochtans heel wat voorbeelden waar passionele, populistische politiek uitmondt in pogingen om de politieke tegenstanders uit te schakelen en zelfs te vernietigen.
Chantal Mouffe: Ik begrijp dat iemand als Jürgen Habermas, vanuit zijn Duitse achtergrond, vreest dat passie in politiek altijd gewelddadig eindigt en alleen gemobiliseerd kan worden door rechts.Volgens Spinoza zijn er twee grote passies: angst en hoop. Rechts mobiliseert bijna altijd op basis van angst. Links zou volgens mij moeten mobiliseren op basis van hoop, een goed toekomstproject, een alternatief voor de huidige orde. Hoop is gelegen in rechtvaardigheid, in gelijkheid. Dat mensen zich passioneel inzetten voor meer rechtvaardigheid, dat lijkt me toch niet problematisch?"
Voor het gehele interview wijs ik naar MO* "Democratie heeft behoefte aan passie en confrontatie" [korte versie] resp "Democratie, sociale ongelijkheid, neoliberalisme, islam en gedeelde waarden" [lange versie]
Chantal Mouffe schreef o.a. Agonistics. Thinking the World Politically [Verso Books, July 2013].
