BdSpinoza

De herem (cherem) werd vandaag 359 jaar geleden over Spinoza uitgesproken

Op 27 juli 1656 werd - wegens ‘vreselijke ketterij’ en ‘schandelijke daden’ - de banvloek over Spinoza uitgesproken. En zijn naam werd fors doorgehaald in het ledenregister van Ets Haim:

Er zijn geen duidelijke tekenen overgeleverd, waaraan af te lezen is dat hijzelf daar nog erg mee bezig geweest zou zijn. Hij zou, volgens Lucas, in het Spaans een apologie hebben geschreven. Maar die is - als hij al verzonden zou zijn – niet bewaard gebleven. Hooguit wordt door sommigen aangenomen dat delen ervan in de TTP terecht gekomen zouden zijn.

Nee, het lijkt er eerder op dat Spinoza helemaal klaar was met de joodse gemeenschap.

Hoe anders is dat soms (sinds eertijds de maskilim) ook tegenwoordig met joodse gemeenschappen hier en daar op de wereld, die nog wel met Spinoza bezig zijn en hem weer in hun midden willen begroeten.

Zo hield in maart van dit jaar het Stroum Center for Jewish Studies aan de Universiteit van Washington zich met Spinoza bezig. Michael Rosenthal hield een lezing, “Was Spinoza a Heretic or a Theologian?”, nadat de studenten gevraagd was zich uit te spreken over de vraag of ze de ban zouden willen herroepen. [Cf.]

Vorige maand schreef Marc A. Cohen, Associate Professor at Seattle University, een stuk: “We’re reconsidering Spinoza, but would he reconsider us?,” waarin hij nog eens inging op het advies van Steven Nadler in 2012 aan de Opperrabijn van de Portugees-joodse gemeente van Amsterdam om de historische ban zo te laten [cf. het blog Steven Nadler "Why Spinoza Was Excommunicated"].  Cohen besluit met:  

“Spinoza himself might not be interested, but we should be. Here’s why:

Spinoza represents and is in part responsible for modern political liberalism, which includes our commitment to human rights, democracy, and the separation of church and state. Shouldn’t Jewish thought, belief, and practice be consistent with those philosophical commitments? Spinoza wrote thoughtfully and provocatively on a number of topics, theological and others. Shouldn’t we have space for that?

This is the question for me because—despite the anachronistic image—I, for one, would welcome the chance to sit next to Spinoza at synagogue services.” [Cf.]

Maar er zijn ook andere geluiden. Zo vond ene Kevin Britt, a 2015 Community Learning Fellow at the UW Stroum Center for Jewish Studies, wel “Spinoza was a rock star”, maar ook: “I was left with the impression that Spinoza was excessively provocative and that he failed to give the views of his community the proper respect and consideration.” Alsof die breuk voorkomen had kúnnen worden.

                                          * * *

Een datum kan ik er niet bij vinden, maar niet zo lan geleden werd dit uitvoerige stuk geschreven, waarin op internet van alles bij ellkaar werd gezocht wat er over Spinoza's ban geschreven is, met de tendens: we welcome him back.

    Humanistic Judaism’s Revocation of Spinoza’s Cherem/Herem

    Humanistic Judaism accepts Spinoza as part of the Jewish family, we welcome him back. [Van hier]

                                           * * *  

Ik noteer hier ook nog even

Steven B. Smith, “How to Commemorate the 350th Anniversary of Spinoza’s Expulsion, or Leo Strauss’ Reply to Hermann Cohen.” In: Hebraic Political Studies, Volume 3, Number 2 (Spring 2008) [PDF]

Een fraai stuk over de joodse Spinoza revival tijdens de Weimarrepubliek en de problemen die Cohen daarmee had en hoe Leo Straus daarop weer reageerde.

Abstract: How should we think about Spinoza after the 350th anniversary of his expulsion (2006)? One way is to consider this through the “dialogue” between Hermann Cohen and Leo Strauss on the occasion of an earlier commemoration. The revival of interest in Spinoza in the early part of the twentieth century was preparation for reinstating him within the fold of European philosophy and Jewish history. Strauss remained skeptical. While exonerating Spinoza from Cohen’s harsh rebukes, Strauss regarded Spinoza’s various solutions to the “Jewish question” as deeply flawed. In a series of writings from the 1920s to the 1960s, Strauss attempted to show that the problems of European Jewry could not be reduced to politics (Spinoza) or culture (Cohen) but remained a living testimony to a world characterized by the absence of redemption. The best way to remember and even honor Spinoza’s legacy today is through recognition of the permanence of the theologico-political problem.  

spinoza | 27-07-2015 | 09:44 | Link | Reacties (2)