Deel acht: over het lezen van de Ethica
Zojuist werd door The Guardian het 8e en laatste blog van filosofe Clare Carlisle over Spinoza geplaatst - getiteld: Reading the Ethics.
In dit - jammer genoeg laatste - stuk behandelt ze, hoe de Ethica niet alleen een filosofische verhandeling is, maar tevens een handleiding voor een filosofische manier van leven.
Zie hoe het a.h.w. mooi aansluit bij het vorige blog over "Woorden zijn van de verbeelding." Zij schrijft:
"Over the years, each person's imagination and memory develops according to a complex web of associations and meanings, and this shapes the way they think. As Spinoza puts it: "Each of us will pass from one thought to another, as each one's association has ordered the images of things in the body. For example, a soldier, having seen traces of a horse in the sand, will immediately pass from the thought of a horse to the thought of a horseman, and from that to the thought of war, and so on. But a farmer will pass from the thought of a horse to the thought of a plough, and then to that of a field, and so on. And so each one, according as he has been accustomed to join and connect the images of things in this or that way, will pass from one thought to another."
Maar Oh, Oh… het lezen en herlezen van de Ethica zou geleidelijk aan onze geest trainen om de logische structuur ervan te volgen en om i.p.v. onze gedachten te volgen zoals ze door gewoonten, conventies en verbeelding gevormd zijn, in sterke mate verlicht te worden door de ware orde der dingen.
Dat zou je aan onze discussies hier niet direct afleiden. Ja, we moeten nog lang oefenen in het (her)lezen van en ons openstellen voor zoals de Ethica de orde der werkelijkheid toont.
Al het voortreffelijke is even zeldzaam als moeilijk.
