Het toom van Boris van der Ham
"Sinds 1 januari 2010 publiceert D66-Kamerlid Boris van der Ham wekelijks 'vrijzinnige lezingen' op o.a. vrijzinnig.com, www.joop.nl, www.nujij.nl en youtube. Met de videoblogs wil hij de geschiedenis schetsen van het vrije denken. Wat zeggen oude teksten over de vraagstukken over onze tijd, en kunnen ze verdieping geven aan onze vrije samenleving?"
Zo staat te lezen bij zijn recentste YouTube-video.
Regelmatig baseert hij zich op een stukje uit Spinoza's gedachtegoed en ik heb dan ook al enkele malen zo'n video op dit weblog naar binnen gehaald. Dat ga ik nu weer doen met de video die hij vijf dagen geleden uitbracht en waarin hij enige regels uit het 20e hoofdstuk van het Theologisch-politiek Traktaat las.
Maar deze keer vroeg ik mij af of hij wel snapt wat hij leest en of hij over de betekenis van de tekst wel blijft nadenken. Hij leest voor en in beeld verschijnt: "... en dat zijzelf de vrije rede gebruiken en niet met haat, toom of bedrog strijden..." 'Toom'? Hij typt én leest het.
Weet hij wat hier met 'toom' bedoeld zou zijn? Heeft hij dan niet door dat daar 't o o r n' staat (ik spatieer even, want soms lijken de 'r' en 'n' samen op een 'm'). Hij werkte misschien van een kopie? In de TTP-vertaling van de Wereldbibliotheek, die hij gebruikte, staat op blz. 427 toch echt 'toorn'. En alleen dat woord kan daar iets betekenen.
Beste, Boris, een aardig project, zeker, maar wel kritisch blijven nadenken en Spinoza geen onzin in de mond leggen.
En, Boris, overweeg eens om het over Benedictus de Spinoza te hebben i.p.v. over Baruch de Spinoza. Die laatste naam gebruikte Spinoza na zijn uitstoting uit de joodse gemeenschap niet meer. Na de ban duidde hij zichzelf alelen nog aan met Benedictus de Spinoza. Dienen we dat niet te respecteren?
Reacties
Goed opgemerkt, Stan. Mooi dat dhr vd Ham zo begaan is met Spinoza, maar dat gedachtegoed behoeft wel aandacht!
Leon 11-10-2010 @ 12:53
Stan, het is voor Boris jammer dat je een kenner van Spinoza bent. Maar stel je eens in de positie van een leek, voor wie Spinoza alleen naamsbekendheid heeft, zonder dat je hem inhoudelijk kent. Dan geeft hij toch een heel aardige en vlotte presentatie over een kernleerstuk van Spinoza's politieke filosofie. Dat hij daarbij de TTP opslaat bij het 1e of 2e hoofdstuk, en niet bij het laatste, 20e, hoofdstuk waaruit hij citeert, neem je dan voor lief. Bovendien kan het best zijn dat hij de TTP op zijn kop houdt, want dan slaat hij het wel open bij het 20e hoofdstuk. En je weet, geroutineerde journalisten, en vooral politieke journalisten, kunnen stukken op zijn kop lezen, waarom Boris dan niet?
Adrie Hoogendoorn 11-10-2010 @ 13:54
Adrie,
Dit viel mij meteen op - juist doordat het behalve gelezen ook getoond werd. Natuurlijk vind ik fraai dat hij af en toe kort het volk kond doet van een aardig stukje Spinoza. Dat is belangrijker dan dit blogje, dat alleen een stekeltje naar hem toe is. Goed beschouwd begrijp ik niet goed dat Boris zo'n foutje maakt. Maar door die tekst ook nog eens in beeld te brengen, ligt er nogal wat nadruk op.
Ik heb al eens eerder in een blogje moeten protesteren dat Boris zei te lezen uit het Politiek-theologisch traktaat (sic!). Ik vroeg mij toen dan ook af: "Is Boris van der Ham eigenlijk wel een fan van Spinoza"?
Toch wel, denk ik, maar een beetje een slordige.
Stan Verdult 11-10-2010 @ 15:56