Klever's Spinozana Redux [19] De beweging van het projectiel
Vandaag het 19e een laatste stukje van Wim Klever uit zijn boekje Zicht op Spinoza. Twintig tijdschetsen [Heuff/Thesis, Amsterdam, 1994], waarvan de hoofdstukjes op internet zijn geplaatst.
Vandaag het hoofdstukje ‘De beweging van het projectiel' (p. 84 - 87)
Als u op onderstaande afbeelding klikt, krijgt u de scans van het hoofdstukje te lezen. Enige aanvullende opmerkingen van Wim Klever volgen hieronder.
Er is een aparte inhoudsopgave van al deze stukjes.
René Margritte / De steen der filosofen
Hierbij teken ik het volgende aan:
1) Tschirnhaus' aansluiting bij Spinoza kan nog specifieker worden toegelicht met wat hij 3 jaar na verschijning van zijn Medicina Mentis (1684), in 1687 dus, schrijft aan Huygens: "Quod corpus semel a manu incitatum ad motum ... movetur..., hoc non procedit a manu, sed ab aliis corporibus, qui hocce postquam a manu, continuo pellunt usque dum corpora externa hunc motum tollunt" (Dat het lichaam dat door een hand in beweging wordt gebracht ... voortbeweegt ..., is niet te danken aan de hand maar aan andere lichamen die ditzelfde, eenmaal dat het los is van de hand, continu voortdrijven totdat uitwendige lichamen deze beweging opheffen).
2) Een zekere J. de la Placette schrijft op p. 330 van zijn Eclaircissemants (1709) "La pierre de Spinoza ... la pierre de Bayle", hetgeen aantoont dat Bayle eveneens Spinoza's kritiek op Descartes' fysica onderschrijft. Hij vergelijkt immers de steen van Spinoza met de windvaan, die alleen maar in een bepaalde richting wijst voorzover hij daartoe door de wind wordt gedwongen. [Dit citaat heb ik ontleend aan Maria Emanuela Scribano, Da Descartes a Spinoza (Angeli 1988) p. 52]
3) Aan het slot van mijn stukje refereer ik naar Spinoza's eigen verklaring van de herkomst der universele bewegingen: VICISSIM (over en weer). Zie o.m. Brief 32 over de harmonie in der wereld. Dat moet wel, want het universum is oneindig.
Wim
Bedankt, Wim, voor het op internet laten plaatsen van deze heel aardige, pretentieloze, maar wel heel informatieve stukjes over allerlei aspecten van Spinoza's leer en leven. Een beter soort human interest...
Er kwamen wel geen reacties op, maar ik hoop dat er toch enige liefhebbers van Spinozana van genoten hebben.
Stan
