Louis Hoyack (1893-1967) schreef 'Spinoza als uitgangspunt' [1]
Een regelmatig bezoeker van dit
blog, die liefst anoniem wil blijven, attendeerde mij op het boekje
van Louis Hoyack, Spinoza als uitgangspunt [serie Mens en
kosmos, N. Kluwer, Deventer, z.j. [1965], 214 blz.] en zond mij de
cover, een kopie van de inhoud en nadere informatie toe over deze
auteur van wie ik nog nooit gehoord had. Ik ben die bezoeker dankbaar
dat hij mij deze informatie gaf en daarbij schreef: "Ik hoop dat
u met interesse en enig genoegen kennis neemt van de stukken in
bijlage. Het zou mij plezier doen uw bevindingen (en verdere duiding)
te lezen in een toekomstig blogbericht, waarin u gerust kunt putten
uit de summiere informatie in mijn tekst."
Na het lezen van een paar bladzijden, bemerkte ik al snel dat hier een gedegen kenner van Spinoza aan het woord was en ik besloot een tweedehands exemplaar te bemachtigen, want ik lees liever een echt boek dan een pdf aan het scherm (mijn tablet heeft het begeven). Ik had geluk er een te vinden dat ik na twee dagen al in huis had: een ongelezen 'als nieuw' exemplaar.
Dit boek wordt aanleiding voor enige blogs. In het volgende blog breng ik alles bijeen wat ik kon vinden over deze Hoyack. In het blog daarna zal ik mijn leeservaring weergeven en in één of meer daaropvolgende blogs neem ik mij voor ter illustratie een paar hoofdstukjes uit het boek te brengen die een indruk geven van hoe de auteur met Spinoza omging. Dat kan te makkelijker, daar het boek slechts enige wat langere hoofdstukken en heeft en verder vooral vele kleine, bij elkaar 94 hoofdstukjes - het lijkt wel een verzameling blogs. Zo schreef ook mijn informant: "Wat mij betreft ontleent het werkje een bijzondere charme aan de fragmentarische opbouw ervan: die van een 'blog avant la lettre' kun je zeggen, maar dan onderworpen aan de seriële structuur van de gedrukte tekst."
In dit openingsblog wil ik alleen het bestaan van dit boekje signaleren en er vooral mijn verbazing over uitspreken dat ik er in de ruim zes jaar dat ik me intensief met Spinoza (en alles eromheen) bezig houd, er nooit een verwijzing naar tegenkwam - dat nooit eerder een bezoeker van dit blog er in een reactie op wees. Of heb ik niet goed opgelet? Het boekje is óf eerder niet door Spinoza-geïnteresseerden gesignaleerd* óf het is doodgezwegen.
Ik vermoed dat de verklaring
mogelijk gezocht moet worden in het bestaan van een waterscheiding
tussen de 'normale' en 'regulier wetenschappelijke' wereld en een
'alternatieve', 'esoterische' wereld; hoe dicht bij elkaar die twee
ook liggen, zoals in veel boekhandels de rubriek 'filosofie' en die
van 'esoterie' vlak naast elkaar in de schappen staan.
Ook ik
loop altijd met een grote boog om de afdeling 'zweef' of
'obscurantisme' heen, hoewel ik soms toch heb ontdekt dat er
waardevolle producten in voorkomen.
Zoals uit het volgende blog zal blijken, leefde en werkte Louis Hoyack vooral in die tweede wereld. Hij was soefist en bevriend met zijn uitgever Nico Kluwer in Deventer die vooral esoterische boeken uitgaf.
Maar mij is intussen al wel gebleken dat Hoyack niet zomaar na snelle kennisneming een boekje over Spinoza schreef, zoals je bij veelschrijvers soms tegenkomt, maar dat hij dit deed op basis van een diepgaande, wellicht levenslange bestudering van Spinoza's werk, wiens filosofie volgens hem de basis vormde van zijn eigen filosofie, die hij vervolgens tevens zag als een verdere uitwerking van aspecten van de filosofie die Spinoza in zijn ogen niet of onvoldoende uitgewerkt had. Vandaar kreeg het boekje de titel mee: Spinoza als uitgangspunt. Daarover in volgende blogs méér.
______________
*) Het is in ieder geval wel gesignaleerd in Jean Préposiet, Bibliographie spinoziste. Presses Univ. Franche-Comté, 1973 [books.google]
Aanvulling 8 oktober 2013.
Prof. Dr. J.A.M. Meerloo, Spinoza en Het Problem Der Communicatie. Mededelingen XXVIII vanwege het Spinozahuis. Brill, Leiden, 1972
Er wordt in de 6e noot verwezen naar Hoyack, L. Spinoza als Uitgangspunt. Deventer, Kluwer, z.j. - er was dus kennisgenomen van het boekje; wat erover werd gezegd laat books.google niet zien.
* * *
Ontwerp van de cover is van Pieter van der Sman [dat staat niet in het boekje, maar is hier te vinden]
