Niet het geboortehuis van Spinoza
Gisteravond, 28 okt., maakte ik dit blog onder de titel:
Het geboortehuis van Spinoza
In De Sumatra post van 15 december 1932 die te Medan uitkwam, verschenen enige foto’s van het huis aan het Waterlooplein te Amsterdam, waar [toen] 300 jaar geleden Spinoza geboren zou zijn, alsmede van enige gezinnen die toen in dat huis woonden. Beneden was op dat moment een lampenwinkel gevestigd.
Het is voor het eerst dat ik een foto onder ogen krijg van Spinoza's geboortehuis, dat is afgebroken om plaats te maken voor de Amsterdamse Stopera.
Kennelijk was toen bekend om welk huis het ging?
Bron de Historische Kranten-website van de KB [hier]
[Vervolg 29 oktober 2010]
Daarna ging ik meteen verder zoeken naar wat er bekend is over Spinoza's geboortehuis en kwam via de Spinoza van Steven Nadler terecht bij A.M. Vaz Dias & W.G. Tak, Spinoza: Merchant & autodidact.
In de tijd waarin bovenstaande foto gemaakt is van waarschijnlijk 't Opregte Tappeyt Huis, waarvan tot dan toe werd aangenomen dat Spinoza er geboren en getogen was, was A.M. Vaz Dias bezig met uit te zoeken hoe het precies zat. In "Heeft Spinoza in 't Opregte Tappeyt Huis gewoond?" [in: De Vrijdagavond. Joodsch Weekblad, 8 mei 1931] toonde hij met harde gegevens uit belastingboeken in de Archieven van Amsterdam over 1650-51 aan dat Spinoza's vader het huis huurde aan de Houtgracht dat eigendom was van William Kick en dat niet hetzelfde kon zijn als 't Opregte Huys dat enige huizen verderop lag en in handen was van de joodse gemeente. Uit verder onderzoek bleek dat het huis van William Kick toen (in 1930) niet meer bestond, daar het plaats heeft moeten maken voor de Moses en Aaronkerk die tussen 1837 en 1841 is opgetrokken.
Het is uiteraard mogelijk dat het gezin de Spinoza pas ná de geboorte van Bento naar dat huis is verhuisd, maar daar bestaan verder geen gegevens over.
Het onderschrift bij de foto klopt dus niet, zodat ik de titel van het blog heb gewijzigd in Niet het geboortehuis van Spinoza. Jammer, maar we moeten het zonder foto doen.
Om de locatie van het huis en Spinoza's leefomgeving aan te geven, heb ik een fraai overzichtskaartje met gegevens over waar Spinoza en Rembrandt woonden bewerkt, dat wordt geboden door deze site uit 2005