Paul Celan (1920-1970): Spinoza als slijper van tranen

Teruggehaald uit het cachegeheugen van Google, nadat blogse.nl alle blogs van 2½ maand gewist had.

Paul Celan (1920-1970): Spinoza als slijper van tranen

Paul Celan (1920 – 1970 - pseudoniem van Paul Antschel) was Roemeens dichter die meestal in het Duits schreef en lange tijd in Oostenrijk en Frankrijk woonde. Celan, beïnvloed door het symbolisme en het surrealisme, wordt door velen beschouwd als een der grootste dichters van de twintigste eeuw.
Zijn beroemde gedicht 'Todesfuge' uit 1945 ("der Tod ist ein Meister aus Deutschland, sein Auge ist blau / er trifft dich mit bleierner Kugel er trifft dich genau") thematiseert indringend de jodenvervolging. Zijn poëzie werd almaar hermetischer, al verwijzen veel van zijn gedichten naar historische en politieke gebeurtenissen. Hier een gedicht dat verwijst naar Spinoza.

 

PAU, SPÄTER 

In deinen Augen-
winkeln, Fremde,
der Albigenserschatten-

nach
dem Waterloo-Plein,
zum verwaisten
Bastschuh, zum
mitverhökerten Amen,
in die ewige
Hauslücke sing ich
dich hin:

daß Baruch, der niemals
Weinende
rund um dich die
kantige,
unverstandene, sehende,
Träne zurecht-
schleife.

Paul Celan
Uit: Fadensonnen, I (1968)

 

PAU, LATER

In je oog-
hoeken, vreemde,
de Albigenzenschaduw-

na
het Waterlooplein,
naar de verweesde
bastschoen, naar 't
meeversjacherde amen,
de eeuwige
huisleemte zing ik
je in:

dat Baruch, de nooit
huilende
rond om je de
hoekige,
onbegrepen, ziende,
traan op maat
moge slijpen.

Vert. Frans Roumen [hier]

 

Te vinden in Wim Klevers artikel 'Spinoza in Poetry' [in Studio Spinozana Vol. 5 1989]  

 

Paul Celan Genootschap [hier]

Aan PAU, SPÄTER ging vooraf het gedicht

 

PAU, NACHTS

 

Die Unsterblichkeitsziffer, von Heinrich
dem Vierten in
den Schildkrötenade; gewiegt,
höhnt eleatisch
hinter sich her.

 

In: Fadensonnen, I (1968)

 

 

Zie tevens het blog van 30 november 2011 over Celan: Kaddish voor Spinoza, althans voor een beeld van Spinoza

Reacties

Een waardevolle vondst, dit stukje over Celan... en zijn gedicht over Spinoza...