Ruim 300 jaar Spinoza-receptie [5] - de illustraties

Een apart, boeiend en in het algemeen goed geslaagd aspect van Krops boek, Spinoza. Een paradoxale icoon van Nederland [Prometheus Bert Bakker, 2014], vormen de vele illustraties. Ik weet, daar ik in de gelegenheid ben geweest daarover mee te denken, hoe dat nog niet zo'n eenvoudig onderdeel van zo'n boek is. Om goede, treffende illustraties te vinden niet alleen, maar ook om er niet al te veel 'rechten' voor te hoeven betalen. Een uitgever wil z'n kosten toch in de hand houden om het boek voor een haalbare prijs te kunnen aanbieden. En een dik boek vraag nu eenmaal ook meer plaatjes.

Een mooie oplossing werd gevonden door b.v. diverse foto's te nemen van spinozana in het Rotterdams Leeskabinet, dat o.a. zoveel werken had door het propagandistische werk van Bernard Damme (die ook daarom een plaatsje in het boek had verdiend). Ik weet ook dat Henri Krop de moeite heeft genomen om zelf afbeeldingen te fotograferen, b.v. in het Tropenmuseum op het laatste moment dat de bibliotheek nog net open was; de dag erop ging hij definitief dicht.

Al met al vind ik dat hij er goed in geslaagd is z'n boek met zinvolle en vaak verrassende illustraties te larderen. Een uitgebreide illustratieverantwoording (p. 810-813) completeert het boek.

Grappig dat ik door deze verantwoording der illustratie nu zie, wat toch ongebruikelijk is, dat meteen na het schutblad al met de telling van blz. 1 wordt begonnen, in plaats van bij de eerste bladzijde waar de eigenlijke tekst begint; hier begint die op blz. 11.

De interessantste foto was voor mij (omdat ik die nooit eerder gezien had) die op blz. 638 bij gelegenheid van de onthulling op 3 september 1956 van het 'Amcha'-monument op het terrein van de Nieuwe Kerk in Den Haag. De foto is in het bezit van Theo van der Werf die mij heeft toegezegd een betere scan toe te zenden. Ik hoop dus binnenkort een foto in betere kwaliteit te kunnen brengen. Voor het verhaal bij die foto verwijs ik naar het blog van 27 mei 2009 over "Spinoza's 'graf' of beter: herdenkingsmonument".

 

Zie hier een betere scan van deze foto:

 

De foto die ik graag ook in het boek was tegengekomen en waarvan ik het dus jammer vind dat mijn suggestie niet is (of kon worden) overgenomen, is die van Leo Polak die op maandag 5 september 1932 als voorzitter van de Nederlandse Afdeling van het herdenkingscomité, de openingsrede van de Spinozaweek ter viering van Spinoza’s 300e geboortedag uitsprak in de Rolzaal op het Binnenhof in Den Haag, de plek waar het Hof van Holland in 1674 het plakkaat tegen o.a. de TTP had uitgevaardigd. Dit acht ik een iconische foto die in het boek zeker niet had misstaan.

          Prof. Leo Polak houdt openingstoespraak in de Rolzaal op het Binnenhof in Den Haag op maandag 5 september 1932 ter herdenking van de 300e geboortedag van Benedictus de Spiniza 

 

Reacties

Vandaag kon ik een betere scan van de foto van de onthulling van het Spinozamonument in 1956die ik ontving van Theo van der Werf aan het blog toevoegen.

In zijn boek Tractatus theologico-politicus gaf Spinoza een aanzet tot een vrijzinnige uitleg van de bijbel en in de Tractatus politicus sprak hij zich uit voor de democratie en wees