Willem van Herp (Antwerpen c. 1614–1677)

Er zijn weinig raakvlakken laat staan overeenkomsten tussen de filosoof Benedictus de Spinoza en de schilder Willem van Herp op het feit na dat ze beiden in de 17e eeuw leefden. En dat ze in hetzelfde jaar stierven, Spinoza op 21 februari 1677 (op 44 jarige leeftijd) en Van Herp op 23 juni 1677 (op 63 jarige leeftijd). Een overeenkomst is verder dat ze zich beiden nogal met de “verbeelding van de godsdienst” bezig hielden, zij het dan wel op heel verschillende wijze.

En vandaag, op Goede Vrijdag, is er in het christendom de herinnering aan de doornenkroning van Christus, waarvan Van Herp dit schilderij maakte, en doornen verwijzen tevens naar de naam van Spinoza. Daarmee hebben we de raakvlakken wel zo ongeveer gehad. Het laatste is de aanleiding dat ik vandaag dit blogje over Van Herp maak.

De Vlaamse schilder Willem van Herp werd in 1637/8 meester in het Antwerpse Sint Lukasgilde. Vanaf 1651 werkte hij voor de Antwerpse kunsthandelaar Matthijs Musson. Hij moet om aan de vraag te voldoen ongeveer op semi-industriële manier hebben gewerkt. Het merendeel van zijn schilderijen bevat religieuze scènes, meestal niet al te groot en vaak op koper geschilderd; soms bestaan er meerdere versies van een scène. Dikwijls gaat het om kopieën van werk van Peter Paul Rubens en Anthony van Dyck, of van schilders in het historiegenre van tweede garnituur als Gerard Seghers en Jan Boeckhorst. Een groot aantal van zijn werken is in de 1970-iger jaren ontdekt in Spanje; uit de zakelijke correspondentie van Musson blijkt inderdaad dat veel werk richting Spanje ging. Daar loopt momenteel een tentoonstelling van werk van Van Herp. De tentoonstelling in Madrid brengt 50 schilderijen van typische genres van de zeventiende eeuwse barok uit Vlaanderen en de Verenigde Provinciën bijeen. 
[Zie hier en hier een informatieve PDF

Hieronder nog enige van zijn schilderijen die een indruk geven van de barokschilderkunst en van de tijd waarin Spinoza leefde. Of hij zulke schilderijen ooit gezien heeft is iets dat we niet weten.

                                 Abraham en de drie engelen

 

                            De Visitatie (1659) [ca. 120 x 90 cm]

 

         Taveerne met feestgangers en kaartspelers  [100 x 79 cm]

 

                Allegorie van de vijf zintuigen [176 × 229.5 cm]