Utrechtse Spinozatunnel is nu helemaal klaar
Op 12 december 2014 had ik een blog over de Spinozatunnel in Utrecht. Toen was nog slechts één wand van de tunnel, die aan de waterzijde, betegeld. Aan de tunnelwand aan de landzijde, waarin Spinoza afgebeeld zou worden, zou later gewerkt worden. Ook die zijde is nu afgewerkt en op donderdag 28 mei j.l. bracht Fred Dekkers, voorzitter van de Wijkraad West Utrecht, de volgende tweet:
“Spinozatunnel voor tweede keer geopend. Nu met tegeltableau's aan landzijde: Munt, plan Berlage, Spinoza.”
Daarbij deze foto.
[De kleuren kloppen niet helemaal, want deze zijde van de tunnel zou een groene kleur uitstralen, terwijl de wand aan de waterkant blauw betegeld werd. We lezen de tegels dus 'als groen'. Kortom, dit vraagt om nog eens een betere foto - ook van de uitspraken van Spinoza.]
Lees verder...Spinoza-karikatuur van Flavio Fernandini Figari
Het is alweer enige jaren geleden, in 2008, dat ene Eduardo Yalán Dongo in een blog waarin hij beschreef dat hij in de God van Spinoza geloofde - Creo en el dios de Spinoza - deze door de Peruaanse beeldend kunstenaar Flavio Fernandini Figari gemaakte Spinoza-karikatuur plaatste.
Ik wil hem bij deze graag opnemen en onderbrengen in het blog met vele illustraties, cartoons of karikaturen die van Spinoza gemaakt werden.
Op de website van Flavio Fernandini Figari is meer over zijn levensloop en zijn werk te vinden. Deze Spinoza-afbeelding staat daar niet op. Hij houdt zich, zoals ook uit onderstaande video blijkt, vooral bezig met plastische animaties met van die poppetjes als rechts afgebeeld.
Ook Spanje kreeg Bennet's Spinozaboek
Deze cover kwam langs; kennelijk vernieuwde Google weer wat oude images. In 1990 kwam de Spaanse vertaling uit van Bennett's boek uit 1984
Jonathan Bennett, Un estudio de la Ética de Spinoza. Fondo de Cultura Económica, 1990
Wat mij opvalt aan de cover: die suggereert dat het een meer historisch werk betreft, maar het tegendeel is waar, weet wie dat boek kent.
Gisteren was Jan Knol hoofdgast bij OBA live
Gisteren sprak Theodor Holman in zijn wekelijkse programma in de Openbare
Bibliotheek Amsterdam, OBA live. met Jan Knol over Spinoza. Aanleiding was uiteraard Knols nieuwe boekje Spinoza
in 107 vragen en antwoorden [Wereldbibliotheek].
Knol vertelde over
zijn levenslange fascinatie voor Spinoza en hoe hij ons kan helpen in ons
dagelijkse leven.
[Hier mijn bespreking van het boekje]
Vanavond compositie van Gianni Bozzola (1981): Cherem de Spinoza (2015)
Terwijl deze week in België het Koningin Elisabeth Concours wordt gehouden waarin violisten met elkaar in het strijdperk treden, heeft vanavond in het Orgelpark in Amsterdam de FINALISTS COMPOSERS COMPETITION PRIX ANNELIE DE MAN 2015 plaats. Het concours voor klavecinisten en componisten - vernoemd naar de grand lady van de hedendaagse Nederlandse klavecimbelmuziek.
Een internationale jury maakte een voorselectie uit de inzendingen voor het compositieconcours. De zes geselecteerde werken worden vanavond uitgevoerd. [Cf. orgelpark, facebook/PrixAnnelieDeMan]
Een van hen is de Italiaan Gianni Bozzola (1981). Hij zond
in en dat wordt vanavond dus uitgevoerd:
Cherem de Spinoza (2015) for solo harpsichord and ensemble (flute, clarinet in Bb, percussion, Mustel Harmonium, conductor)
Beluister alvast zijn compositie for oboe and bass koto (2015) die hij op Soundcloud plaatste.
Hopelijk plaatst hij daar ook zijn "Cherem de Spinoza."
[Met dank aan Peter de Wit die mij deze tip gaf.] Méér info bij Donemus
Moses Hess kreeg nieuwe biografie. Of Spinoza erin voorkomt?
Volker Weiß, Moses Hess. Rheinischer Jude, Revolutionär, früher Zionist. Greven Verlag, (27. Februar 2015) [books.google noch Amazon laten het boeken inzien, zodat ik niet kon nagaan of Hess' Spinoza-interesse erin aan de orde komt. Maar dat mag je toch aannemen?]. Zie de Buchvorstellung.
“Der rheinische Jude, Revolutionär und Frühzionist Moses Hess (1812-1875) wurde zu Unrecht vergessen,” zo begint de wervingstekst van de uitgever. Nou op dit blog is meermalen aandacht besteed aan Moses Hess, 9 juni 2010 (“een bevlogen Spinoza-fan), 22 jan 2012 (“ein Jünger Spinozas”) en 4 okt 2014 (Hess: "Der wahre Prophet des jüdischen Volkes war Spinoza") en ook in andere blogs viel zijn naam. Maar goed, er is uiteraard alle aanleiding om op dit boek te wijzen.
Theodor Herzl schreef, jaren nadat zijn Judenstaat was uitgekomen, in 1902 in zijn Tagebuch: »Die Stunden
… verkürzte mir Hess mit seinem ›Rom u. Jerusalem‹, das ich 1898 in Jerusalem
zum erstenmale zu lesen begonnen, aber in Drang u. Hast dieser Jahre nie hatte
ordentlich zu Ende lesen können. Nun ward ich von ihm entzückt u. erhoben.
Welch ein hoher edler Geist. Alles, was wir versuchten, steht schon bei ihm.
... Seit Spinoza hat das Judentum keinen größeren Geist hervorgebracht als
diesen vergessenen verblassten Moses Hess!«
Zo begint vandaag een bespreking van dit boek in de Jüdische Allgemeine, onder
de titel: “Seiner Zeit voraus. Volker Weiß würdigt den Sozialisten und
Frühzionisten Moses Hess.” Daarin komen Spinoza en Hess zeker overeen: beiden
liepen hun tijd ver vooruit. Ik ga verder met het citeren van de uitgever:
Inutilis scientia Spinozana [111] Spinoza in The Barnes & Noble Library of Essential Reading
In 1992 begon Barnes & Noble met de serie Barnes & Noble Classics, aanvankelijk vooral hardbacks, maar later ook in paperback uitgegeven. Daarop volgde een tweede paperbackreeks, The Barnes & Noble Library of Essential Reading, waarin momenteel al zo’n 372 werken uit de wereldliteratuur zijn opgenomen. Ook de Ethica en de TTP in de vertaling van Elwes. Hoewel er al vele tientallen uitgaven van de vertaling die R. H. M. Elwes maakte van de werken van Spinoza op de markt zijn gebracht, koos ook Barnes & Noble nog eens voor deze rechtenvrije vertaling. Ze voegden er wel iets nieuws aan toe - hadden n.l. Heidi M. Ravven verzocht om er een inleiding bij de schrijven.
Ethics and On the Improvement of the Understanding (Barnes& Noble Library of Essential Reading). By Benedict de Spinoza, R. H. M. Elwes (Translator), Heidi Morrison Ravven (Introduction). Barnes & Noble, 2005
Lees verder...
Spinoza. Una Cartografía de la Etica [om de cover]
Even melden en vooral laten zien:
Diana Cohen Agrest, Spinoza. Una Cartografía de la Etica. Publicado por Eduardo el 20 mayo, 2015 [Argentinië]
Intrigerende titel.
Links zijn niet nodig: als je auteur of alleen al de titel ingeeft, krijg je vele links.
Aandacht voor Spinoza’s "morele filosofie"
Lange tijd had de Internet Encyclopedia of Philosophy [IEP] vier artikelen (lemma’s] over Spinoza:
Benedict De Spinoza (1632-1677) by Blake D. Dutton, Loyola University Chicago
Spinoza’s Metaphysics, by Jason Waller, Eastern Illinois University
Spinoza’s Epistemology, by Nels Dockstader, The University of Western Ontario, Canada
Spinoza’s Political Philosophy, by Jari Niemi, Florida Atlantic University
Daar is nu sinds kort een vijfde aan toegevoegd:
Spinoza: Moral Philosophy, by John Grey, van de Michigan State University [cf.]
Het behandelt: Spinoza’s metaethics, moral philosophy, and applied ethical theory.
Alleen jammer dat de auteur in z’n openingsalinea de ‘moral anti-realist’ Spinoza (hij licht uitgebreid toe wat daaronder te verstaan) de opvatting toedicht dat “everyone ought to seek their own advantage.” Dat begint met onze filosoof wel erg normatief neer te zetten. Maar het komt allemaal toch goed op z’n pootjes terecht. Een interessante en duidelijke inleiding op de ethiek van Spinoza.
Lees verder...Japanse antiquaar biedt Spinoza Opera Gebhardt-editie
Ik meld het maar even. Cf. hier. Voor 50000 yen
(ca €374) is het voor u. Het gaat om de vier delen zoals ze oorspronkelijk in 1925 onder redactie van Carl Gebhardt door Winter in Heidelberg werden gepubliceerd. Hier betreft het de ongewijzigde herduk van 1972. De aan de reeks toegevoegde 5e band met Supplementa die Carl Gebhardt niet meer kon voltooien en die pas in 1987 aan de oude reeks werd toegevoegd, ontbreekt hier.
Zolang de Ethica niet in de Franse editie die als wetenschappelijke beoogd wordt die plaats van Gebhardt in te nemen, voorkomt, is dit nog dé standaardeditie.
Arabische Spinoza, Raif Badawi, nog altijd vast - schreef voor meer vrijheid en werd er zwaar voor gestraft
Zie dit blog van 19 januari 2015 over de lotgevallen van de Arabische blogger die om zijn meningsuiting veroordeeld werd tot duizend stokslagen, tien jaar gevangenisstraf
en een boete van omgerekend 224 duizend
euro.
Na de eerste vijftig stokslagen, werden de volgende – wellicht vanwege de vele protesten wereldwijd – uitgesteld. Zijn al eerder naar Canada met de kinderen uitgeweken vrouw, gaat de wereld over om bij protesten aanwezig te zijn en te vertellen hoe slecht het met hem gaat. Uitzicht op een herziening van het proces is er nog niet.
Vorige maand verscheen in het Duits een boek met artikelen
van zijn blog, dat niet meer online is. Zie daarover deze bespreker die uiteraard niet begrijpt, waarom iemand om
zulke in onze ogen zo vanzelfsprekende meningen, zo zwaar gestraft moet worden.
Dat zegt iets over de angst van de onderdrukkende Saoedische overheid voor
vragen om ruimte voor vrije uiting van meningen.
Hoe geldig is nog altijd de TTP.
Toch is niet duidelijk of een beroep op de TTP hem verder zou helpen tegen waarvoor hij veroordeeld werd: naast het 'beledigen van de islam op elektronische kanalen' wegens 'gebrek aan gehoorzaamheid'.
Lees verder...1877-portretten van Spinoza
Het jaar 1877 was het jaar waarin de 200e sterfdag van Spinoza herdacht werd. Dat gebeurde, zij het op bescheidener wijze dan in 1927 de 250e sterfdag en in 1932 de 300e geboortedag herdacht werden. In Den Haag had een herdenking plaats, waarbij Ernest Renan een toespraak hield op de plek waar een standbeeld voor de filosoof zou verschijnen, waarvoor vanaf dan een internationale inzamelingsactie startte. Er is op dit weblog veel over te vinden.
In
Duitsland was Spinoza intussen zo’n bekende en breed gewaardeerde figuur
geworden dat diverse geïllustreerde bladen ter herdenking van zijn sterfdag een
gravure publiceerden.
Hier die pagina’s en - nog eens apart - die gravures. Je komt ze af en toe op internet tegen (je kunt er al dan niet ingelijst afdrukken van bestellen, ook in okerbruin zoals rechts). Van beide gravures wordt nooit de maker ervan vermeld. Duidelijk is wel door welke andere gravures of schilderijen de makers zich hebben laten inspireren.
Spinozistische Pinksterboodschap
Gisteren bracht de post dit boekje van Jan Knol, Spinoza in 107 vragen en antwoorden (Wereldbibliotheek). Precies op de dag voor Pinksteren. Dat kan geen toeval zijn: Jan Knol stort voor ons de geest van Spinoza uit! Een geest die in de plaats komt van de door christelijke gelovigen ingebeelde H. Geest, die 50 dagen na de – even verbeelde – opstanding van Christus, over Maria en de apostelen vaardig werd (zie afbeelding onderaan).
In zijn voorwoord neemt Knol de typering van Frederick Pollock over: dat het in het spinozisme gaat om een habit of mind. Met die geest van Spinoza, met diens geesteshouding, laat Jan Knol ons in dit vierde boekje, waarin hij Spinoza uitlegt als via een nieuwe gids voor verdoolden, kennis maken.
Lees verder...Nieuwe loot aan de Spinozistische scholars boom: Alison Peterman
Mark Behets gaf me de tip en de link door naar een
indrukwekkend 
artikel van, naar mij vervolgens bleek (want ik ga dan altijd
verder googlen) een nieuwe jonge loot aan de boom van Spinoza scholars. Eentje
die zich in het bijzonder bezighoudt met Spinoza’s fysica: Alison
Peterman, momenteel Assistant Professor, Department of Philosophy, University
of Rochester [cf. & cf. & ook hier]
In 2012 is ze afgestudeerd op een dissertatie: Spinoza’s Physics. Een PDF ervan kan ik niet vinden, dat is kennelijk niet de gewoonte van alle universiteiten. Uit haar CV neem ik hierna de samenvatting over van haar Spinoza's Physics *):
Lees verder...Is er in Spinoza toch een definitie van de mens te vinden?
In maart van dit jaar had ik bij mijn zoektocht naar wat
Spinoza zegt over ‘het wezen van dingen’ een tweetal blogs over het boekje van
Lucia Lermond, The Form of Man: Human
Essence in Spinoza’s Ethic (uit 1988) [cf. en cf.]. Aan het eind van het tweede blog kon ik melden dat een
bezoekster van dit blog - in beginsel voor eigen gebruik - van het boekje een PDF had gemaakt dat zij voor eventueel geïnteresseerden op
internet had gezet.
Die bezoekster was Adèle Meijer, die al enige jaren lid is van de Vereniging Het Spinozahuis en serieus met Spinoza-studie bezig is. Zij was sterk geïnteresseerd geraakt in dit boekje van Lucia Lermond en maakte er een samenvatting van die ze me enige dagen geleden toezond en die ze, als ik “het wat vond”, eveneens graag weer aan de bezoekers van dit Spinoza-weblog wil aanbieden.
Dat doe ik bij deze graag, want ik vind dat zij van een al compact boekje een verrassende, knappe samenvatting heeft gemaakt, die kan helpen de waarde van de benadering van Lermond te ontdekken en in te schatten. Dat het om een echt waardevolle bijdrage gaat, laat Adèle Meijer met háár bijdrage zien. Die heeft ze alleen kunnen maken door er zo diep in te duiken en serieus geruime tijd met The Form of Man bezig te gaan. Hier haar “Lucia Lermond: De vorm van de mens; de essentie van de mens in de Ethica van Spinoza” als PDF.
Lees verder...
Cymbalum mundi, sive Symbolum sapientiae
“The most important Spinozistic clandestine text written by a German is the anonymous Symbolum sapientiae or Cymbalum mundi.” [Winfried Schröder]
Symbolum sapientiae was een van de eerste atheïstische teksten in de moderne betekenis van de term. Het werd voorafgegaan door wat als eerste atheïstische tekst wordt gezien, Theophrastus redivivus, dat in het midden van de 17e eeuw, waarschijnlijk in Frankrijk, het licht zag. De eerste tijd gingen deze teksten als clandistien manuscript in een kleine kring rond, soms werden ze illegaal gedrukt. Ze hadden behoorlijke invloed op latere atheïstische intellectuelen – het gewone publiek bleven ze onbekend. De term ‘atheïsme’ kwam in die tijd al wel voor, maar nog niet in de moderne betekenis; het was in de aanvang een alternatief voor ‘impietas’ en stond voor blasfemie, heterodoxie, antclericalisme en allerlei onbehoorlijk gedrag. Pas via de genoemde geschriften krijgt atheïsme de betekenis dat het bestaan van God geloochend wordt, meestal met toevoegingen als ‘athéisme à la rigueur’ of ‘atheismus consummatus’. De mogelijkheid om werkelijk atheïst te zijn werd overigens tamelijk algemeen verworpen – dat kon niet waar zijn. Pas Pierre Bayle (1647-1706) schreef voor het eerst erover dat een samenleving van atheïsten mogelijk kon zijn. Hij omschreef, zoals bekend, Spinoza als deugdzame atheïst, wat voor velen nog als oxymoron klonk.
De naam die tegenwoordig het meest met ‘t Symbolum sapientiae verbonden wordt, is Winfried Schröder. Hij is een van de sprekers op de komende jaarvergadering van de VHS op 6 juni, waar hij zal spreken over “Spinoza en zijn radicale volgelingen” {zie aan het eind de omschrijving van zijn lezing]. Het is de aanleiding voor wat speurwerk waaruit dit blog resulteert.
Lees verder...Karl Thomas' Spinoza-interpretatie zou zijn weerlegd
[ Duits Spinozisme ]
Vervolg op het vorige blog “Volgens Karl Thomas verhult de Ethica Spinoza’s ware filosofie.”
Bij verdere naspeuringen naar de ‘lotgevallen van de Spinoza-publicaties’ van Karl Thomas, kwam ik terecht bij
Ulrich J Schneider, Philosophie und Universität: Historisierung der Vernunft im 19. Jahrhundert. Meiner Verlag, 1999 – books.google. Het hoofdstuk van Schneider dat ik in een eerder blog over Thomas al gebruikte, is opgenomen in dit boek en maakt deel uit van een omvangrijker deel, waarin Spinoza centraal staat. Ik laat dat hier graag even aan een deel van de inhoudsopgave zien. Aan de hand van de discussie in de 19e eeuw over Spinoza, wordt door Schneider de historisering van de filosofie geïllustreerd.
Spinoza-tekening van Christel Verstreken
De Vlaamse kunstenares Christel Verstreken, een vriendin van
de D’huyvetters, maakte voor Karel deze fraaie tekening van Spinoza. Hij plaatste hem vandaag klein op zijn website, maar door aanklikken kan hij worden vergroot.
Beiden
zijn ermee akkoord dat ik deze in de verzameling Spinoza-tekeningen en –schilderijen
van dit Spinozaweblog opneem. Ik doe dat graag – vind te tekening heel
expressief en goed geslaagd. En plaats hem daarom ook iets groter. Door aanklikken komt u ook bij het grotere formaat.
Over Christel Verstreken
Van jongsafaan was ze al bezig met tekenen en schilderen. Op
14-jarige leeftijd begon ze haar opleiding in de kunstrichting en behaalde haar
bachelor in de kunst. Vervolgens sloeg ze beroepshalve echter andere wegen in,
maar kunst bleef voor haar altijd een grote rol spelen - Schilderen en tekenen
is haar uitlaatklep, dagelijks: zonderen schilderen of tekenen gaat niet. Ze
probeert regelmatig nieuwe
technieken uit. Ze pakte de kunstopleiding weer op en deed de Kunstacademie
tekenen Werchter (2003-2009) en Kunstacademie schilderen Werchter (2010-2014) [Gegevens uit het nieuwsblad.be
en van de Website van Christel Verstreken]
Volgens Karl Thomas verhult de Ethica Spinoza’s ware filosofie
Weer heb ik mij even bezig gehouden met een in mijn ogen fascinerende figuur die je in de Spinoza-studie nergens tegenkomt, maar die zich zo’n 175 jaar geleden behoorlijk intensief met Spinoza’s werk heeft bezig gehouden. Ik heb het over de Duitse filosoof Karl Thomas aan wie ik in april vorig jaar drie blogs wijdde (zie onder).
Net zoals later in de Weimartijd Leo Strauss de opvatting probeerde te onderbouwen dat je Spinoza’s werkelijke eigen mening niet zomaar uit oppervlakkige lezing van de TTP te pakken kreeg, maar dat je moest trachten door die oppervlakte vol accommodatie heen te breken om tot bij de ware betekenislaag te komen. Zo had Thomas in 1840 een vergelijkbare zienswijze over de Ethica. Hij maakte zich zorgen over de dominante lezing van de Ethica die zich in en na de Pantheismusstreit ontwikkeld had. Hij vreesde dat de geschiedenis van de filosofie zich op basis van een vals beeld van Spinoza’s metafysica in een verkeerde richting zou ontwikkelen. Het beeld namelijk van de ene oneindige substantie met oneindige attributen (gezien als wezenseigenschappen), die zich op het eerste gezicht in het 1e deel van de Ethica laat lezen. Maar dat was volgens hem een soort rookgordijn, waaronder Spinoza z’n ware mening verborg. En die ware mening haalde Thomas uit de TIE waarin we de leer van de vaste en eeuwige dingen tegenkomen (seriem rerum fixarum aeternarumque), waarin hij de kern van Spinoza ontwaarde.
Lees verder...Inutilis scientia Spinozana [109] Nadler's Descartesboek wel in 't Frans
Steven Nadler, Le philosophe, le prêtre et le peintre. Portrait de Descartes au Siècle d'or . Alma Editeur - Avril 2015 [cf. blog]
Atlas in Nederland is jammer genoeg gestopt met in 't Nederlands uitbrengen van de boeken van Steven Nadler. Daardoor ontgaat ons dit boek, maar vooral "A Book Forged In Hell". Spijtig
Spinoza, Heidegger, Levinas en de dood
In dit blog wil ik alleen maar even een puntje op de ‘i’ zetten, waarvoor de titel eigenlijk wat te zwaar aangezet is. Het gaat me om een bewering over Spinoza die je vindt bij
Richard Cohen, "Levinas: Thinking Least about Death: Contra Heidegger." In: Embree, Lester & Nenon, Thomas (Ed.), Phenomenology 2005. Volume 5: Selected Essays from North America, part 1, Zeta Books, 2007 – books.google
Eerst neem ik z’n samenvatting over, die hij met een opvallende zin opent, zodat we een idee hebben waar het de auteur om gaat:
Abstract: Philosophers have traditionally aimed to die in life. From Socrates who argued that death was nothing to Spinoza who claimed "to think of death least of all things," the "life" of the mind was an escape from the death of the body. In a sharp break from this tradition, Martin Heidegger in the groundbreaking phenomenological-ontology of Being and Time (1927), and thereafter, made death—as a person's anxious "being-toward-death"—the basic revelatory structure, the very self-understanding of the human person. As such, it is for Heidegger the privileged access to being's historical revelation of itself to itself. Emmanuel Levinas, in independent and, as this essay shows, deeper phenomenological studies, fundamentally criticizes and rejects Heidegger's vision. This is because without turning back to an escape into the eternal he discovers in human mortality and suffering a completely different meaning: the moral primacy of caring for the mortality of the other person before my own mortality, up to the point of "dying for" the other person and, even beyond this personal extremity, to the point of caring for the justice of the world "beyond my own death." These meanings—whose exigency transcends a purely phenomenological science yet remain bound to human sociality—re irreducibly ethical. As such, as imperatives of greater and higher bearing than the call to ontological thinking, they im-pose the demands of ethics as "first philosophy."
Lees verder...Domeinnaam benedictusdespinoza.nl in de aanbieding (gratis)
Tot mijn spijt moet ik toegeven dat het voor een amateur (u weet wel, liefhebber) niet te doen is om een website tegen voortdurende cyberaanvallen te beschermen. Ik was blij dat ik de vaardigheid bezat om (enkel met gebruik van MS WORD) een website te maken en via ftb online te krijgen. Jaren terug heb ik er met plezier aan gewerkt om naast dit weblog met actualiteiten en discussies een website te hebben waar ik informatie op een meer systematische wijze kon presenteren. Ik kreeg wel eens een enkele maal te horen dat het er aardig uitzag en als nuttig werd gezien.
Maar om de zoveel tijd waren cybercriminelen binnengedrongen om de site met malware te besmetten. Het kostte me telkens veel tijd om uit te zoeken wat ik er tegen kon doen. Het lukte me echter niet om een meer definitieve beveiligingswal er omheen te bouwen, zodat ik tenslotte het moede hoofd in de schoot heb gelegd. Al geruime tijd geven beveiligingsprogramma's de waarschuwing dat het een "gevaarlijke pagina" betreft, waarbij ze de toeging blokkeren. Ik geef toe dat ik de oorlog op internet heb verloren en geef me over. Als de periode bij de provider afloopt ga ik het contract niet meer verlengen.
(zo zag de openingspagina van benedictusdespinoza.nl eruit)
Via een boekaanbieding stuiten op Spinoza's handschrift
Onlangs werd dit boek op een Argentijnse soort marktplaats aangeboden. Daar ik het zo'n aparte boekpresentatie vond, wekte het mijn nieuwsgierigheid. Het ging om
Baruch Spinoza, Epistolario. Introducion y notas Diego Tatián. Buenos Aires: Colihue, 2007 [books.google]
Het staat zo gecatalogiseerd bij een Spaanse bibliotheek:
Spinoza, Baruch. Epistolario / Intr., trad. y notas Tatián, Diego, prólogo Cohan, Oscar, introducción Gebhardt, Carl, traductor Blanco, Javier. — Buenos Aires : Colihue, 2007. lxv, 300 p. — (Colihue Clásica)
Rikus Koops' infographic van Spinoza's bewijs van noodzakelijk bestaan van God in E1/11
Rikus Koops maakte voor de Spinoza-cursus die hij geeft een zgn. infographic van alle bouwstenen die Spinoza gebruikte voor het bewijs van stelling 11 van deel 1 van de Ethica. De definities, axioma’s en stellingen die Spinoza gebruikt om het noodzakelijk bestaan van God te bewijzen zijn bijeengebracht in een kaart. "Volg de rivier van stellingen en bekijk vanuit welke bronnen deze stellingen worden gevoed," zo schrijft Rikus erbij. [Cf. zijn website of klik op de afbeelding om rechtstreeks bij het PDF te komen.]
Leuk en spannend om de kaart te lezen. Knap gemaakt!
[Grappig wel dat Rikus 1/Def4 [attributen] niet mee laat doen, terwijl die toch nodig is om Def6 én 1/11 te begrijpen]
XII Coloquio Internacional Spinoza Córdoba 2015
Na twee keer in Brazilië te zijn gehouden, gaat het Coloquio Internacional Spinoza weer terug naar Córdoba in Argentinië [cf.]
Na het thema van vorig jaar ‘Spinoza en wij' gaat men dit jaar op zoek naar ‘Spinoza en de anderen’. Wie zijn de "anderen" bij Spinoza? Wat is de plaats van het vreemde en exotische in de filosofie van immanentie? Zijn wij misschien zelf die anderen? [Het affiche heb ik om het beter in dit blog te laten passen in tweeën geknipt.]
ETHICA Du Travail Sans Obstacle / Work Without Obstacles
2½ jaar geleden had ik een blog over het Ethica-project van de in Parijs werkzame multimediale kunstenaar Patrick Fontana: "DU TRAVAIL SANS OBSTACLE d’après l’Ethique de Spinoza."
Hij doet dit vanuit het Centre de Recherche en Arts et Esthétique [CRAE rassemble des chercheurs en histoire des arts et archéologie, esthétique et philosophie de l'art, arts plastiques et arts du spectacle (théâtre et cinéma)] – het instituut waarvan Lorenzo Vinciguerra directeur is (cf. vorig blog).
Dit CRAE plaatste deze week in een Franse en Engelse versie een video over dit grote project op hun site [cf.]. De Engelse video haal ik hier naar binnen. Meer informatie aldaar en op www.grenze.org
Het ziet er zeer ambitieus uit - lijkt het werk van kunstenaar Job Koelewijn [cf.], dat van filosofiestudent Torin Doppelt [cf.], van Digital History [cf.] en het nog altijd niet online The Spinoza Web te combineren en integreren - bepaald niet gering, ja zeer ambitieus.
Spinoza en de Stoïci
Ruim twee jaar geleden kondigde ik in een blog de komst van dit boek aan. Het leek mij, gezien eerdere publicaties van Miller, dat dit wel eens hét standaardwerk over dit onderwerp kon worden. Sindsdien werden vanaf sept 2013 vier telkens verder weg liggende verschijningsdata gegeven, maar inmiddels is het er dan. Wel alleen nog als hardback [$99]; ik ga dus even wachten op de paperback van
Jon Miller, Spinoza and the
Stoics. Cambridge University Press, 30 April 2015
- books.google
-
Introduction
1. Monism
2. Phantasia and ideas
3. Conatus and Oikeiosis
4. Value
5. Happiness
Conclusion: Spinoza and the Stoics?
Bibliography
Index of names
General index.
Spinoza in Italië [2]
“Nessuno può odiare Dio” [Nemo potest Deum odio habere. Niemand
kan God haten]
Deze stelling van Spinoza in de Ethica (5/18], is volgens de uitgever de korte samenvatting van het nieuwe boek van
Lorenzo Vinciguerra, Spinoza. Carocci, Roma 2015
Cf hier meer info, o.a. de hoofdstukken.
Het is blijkbaar een belangrijk werk (of een belangrijk man), want het boek krijgt volgende maand drie presentaties: le 12 juin 2015 à l’Università di Roma 3; le 16 juin 2015 à l’Università Statale degli Studi di Milano; le 17 juin 2015 à l’Università degli Studi di Bergamo [cf.]
U bent de naam van Vinciguerra vaker tegengekomen op dit blog en zult hem ook in het volgende weer aantreffen. Lorenzo Vinciguerra est responsable et porteur scientifique d’ETHICA, directeur du CRAE. Le CRAE a vocation de développer la recherche interdisciplinaire entre les arts, la philosophie, et les nouvelles technologies, à la fois d’un point de vue historique et esthétique [cf.].
NB. Ik moest een 2 aan “Spinoza in Italië” toevoegen, daar ik al eerder een blog onder die titel had.
Aux corps prochains (sur une pensée de Spinoza) loopt of beter: danst
Een jaar geleden had ik een blog “Aux corps prochains (Sur une pensée de Spinoza) Théatre-philo ou Philo-théâtre?” waarin try outs werden gemeld van een dans-theater-stuk dat over een jaar zou worden opgevoerd. Wel, dat is dus doorgegaan.
Aux corps prochains (sur une pensée de Spinoza), conception de Denis Guénoun et Stanislas Roquette is reeds opgevoerd van 5 tot 13 mei 2015 in het Théâtre national de Chaillot in Parijs. Van 27 mei tot 6 juni 2015 zal het gaan in Théâtre national populaire in Villeurbanne. [Hier méér informatie]
Die “pensée de Spinoza” is uiteraard de in Frankrijk door Deleuze zeer beroemd geworden zin: "Nul ne sait ce que peut un corps."
Zo kan Spinoza's werk alleen in Italië tussen de boeken liggen
Deze fraaie opname van Baruch Spinoza, Etica - Trattato teologico-politico, a cura di Remo Cantioni e Franco Fergnani [Utet, 2013] verscheen vandaag op twitter.
Schopenhauer speelde leentjebuur bij Spinoza
Nieuw klink dit niet, maar het is voor elke periode weer nuttig dat dit verhaal verteld wordt. Zojuist pas zag ik dit boek:
Ortrun Schulz, Schopenhauers Anleihen bei Spinoza. Books on Demand, 29. August 2014 - Amazon
Schopenhauer hat sich zeitlebens intensiv mit Spinoza auseinandergesetzt. Diese Auseinandersetzung erfolgt nicht nur zustimmend und in Form von Übernahmen etlicher seiner Auffassungen, sondern auch in scharfen Zurückweisungen. Die Identifizierungen Spinozas und sein unüblicher Wortgebrauch führen zu einigen Missverständnissen, die hier geklärt werden. Dabei stellt sich eine spinozistische Grundansicht Schopenhauers heraus, die von ihm selbst nicht eingestanden wird. Schopenhauers Kritikpunkte dienen dieser Darstellung als strukturelles Gerüst. Sie sind nach den Gebieten Erkenntnistheorie, Metaphysik und Ethik angeordnet. Am Problem aller Ethik sei Spinoza gescheitert, und Schopenhauer überwindet die von Spinoza ausgeplauderte "Lust an der Härte" mit von ihm geborgten Gedanken.
Dr. Ortrun Schulz, 1960 in Hannover geboren. Magister Artium in Philosophie und Englischer Sprachwissenschaft 1986, 1993 Doktorgrad in Philosophie. Von 1992 bis 2005 Redakteurin des Schopenhauer-Jahrbuchs. Philosophische Beraterin. Private Forschungstätigkeit und zahlreiche Weltreisen.
Spinoza in der "innerjüdische Polemik" - een nieuw boek
Recent verscheen - Ferdie Fluitsma wees mij erop - van
Ganna Lirer, Die Bibelkritik in Spinozas Theologisch-politischem Traktat. Vorschlag zur Gestaltung des Themas im Seminar mit Thesenpapier und Präsentation. Akademikerverlag (24. März) 2015 - ISBN 978-3639808452 - EUR 49,90 - Amazon
Een aparte ondertitel wel.
Hierna de achterflap:
Lees verder...Hoe Jan Bresser weer uit Spinoza’s vriendenkring verdween
In het lemma Spinoza, Baruch, in de Encyclopædia Britannica [11e editie van 1911] dat door A.S. Pringle-Pattison geschreven werd [cf. wiki, cf PDF, en cf.] is de volgende passage te lezen over de periode na zijn ban die Spinoza nog in Amsterdam moet hebben doorgebracht:
A number of the younger men in Amsterdam - many of them students of medicine or medical practitioners - had also come to regard him as their intellectual leader. A kind of philosophical club had been formed, including among its members Simon de Vries, John Bresser, Louis Meyer, and others who appear in Spinoza's correspondence. Originally meeting in all probability for more thoroughgoing study of the Cartesian philosophy, they looked naturally to Spinoza for guidance, and by and by we find him communicating systematic drafts of his own views to the little band of friends and students.
John Bresser? En in een eerdere tekst van James Martineau lees je, waarschijnlijk ook in zijn A study of Spinoza van 1882, maar in ieder geval in zijn Types of Ethical Theory van 1885, op p. 246 van het eerste deel: [cf. books.google]
Wat moet een Spinozist met 'Hemelvaart'?
Misschien terugdenken aan de uitspraak van het personage Julius in Die Lehre von der Sünde und vom Versöhner, oder: die wahre Weihe des Zweiflers” van Friedrich Augustus Gottreu Tholuck: „Alleen de hellevaart van de zelfkennis maakt de hemelvaart van de Godskennis mogelijk.” Zie het interessante blog waarin ik laat zien hoe dit boek de aanleiding werd voor Hegels ‘verloochening van Spinoza.'
Maar
misschien is het juist vandaag een goede gelegenheid maar weer eens te wijzen
op een nieuw boekje van Aldo Di Giovanni. Di Giovanni is flink bezig Spinoza
met Christus en Paulus in verband te brengen. Een jaar geleden bracht hij uit
SPINOZA Chemistry, Christ & Salvation. CreateSpace Independent Publishing Platform (May 15, 2014) [cf. blog]. En onlangs voegde hij daar het volgende boekje aan toe:
Aldo Di Giovanni, The Mind of Christ. the Making of Personal Holiness - John, Paul and Spinoza. CreateSpace Publishing, april 2015 – 90 pp [cf.]
Lees verder...Ook de Turken hebben hun 'Brieven over het kwaad'
Spinoza - Blyenbergh, Kötülük Mektuplari. Çeviri [Vertaling] Alber Nahum. Norgunk, 2015
Dit is een nieuwe uitgave [yeni baski]; de eerdere was van 2008.
Op de cover heel toepasselijk Albrecht Dürer's Adam en Eva [Âdem ile Havva] uit 1504.
James Anthony Froude (1818 - 1894) schreef in 1854 "the best general view of Spinoza"
Dit vond althans Frederick Pollock in zijn Spinoza: His Life and Philosophy in 1880 waar hij schreef [op p. xxxv]: "In English the best general view is still given by Mr. Froude's essay [in] the Westminster Review."
Zo horen we deze getuigenis van hem die zelf in latere jaren door velen lange tijd als de schrijver van het beste Engelstalige boek over Spinoza werd beschouwd. Pollock noemde Froude en niet George Henry Lewes die al eerder, meest anoniem, essays over Spinoza schreef in diverse bladen en een relatie kreeg met de schrijfster George Eliot, de vertaalster van de TTP en de Ethica.
Rond het midden van de 19e eeuw was er in Engeland een nieuw oplevende belangstelling voor Spinoza ontstaan, met name in de Westminster Review van Jeremy Bentham en James Mill, waarvan George Eliot in die tijd redacteur was.
Deze Froude was een Engelse geschiedkundige, biograaf, schrijver en redacteur van Fraser’s Magazine die zeer ontevreden was over de ontwikkeling van de protestantse godsdienst van zijn tijd en daarom grote belangstelling kreeg voor denkers en auteurs als Spinoza, David Friedrich Strauss, Emerson, Goethe, en vooral Thomas Carlyle [cf. wiki].
Lees verder...Inutilis scientia Spinozana [108] Spinoza niet in "Die 100 besten Bücher der Welt"
Wel vaker werden dit soort lijstjes gemaakt. Zojuist kwam AbeBooks.de met Die 100 besten Bücher. “Auf unserer Liste der 100 besten Bücher der Welt finden Sie zeitlose Klassiker, große Meisterwerke der Moderne sowie herausragende Sachbücher und Sammlungen.” Spinoza komt er niet in voor. Ik meld het maar even. Het verbaast me niet echt voor Duitsland. Ik heb al eens geblogd dat mij opviel dat in grote boekhandels in Duitsland in de schappen geen Spinoza te vinden was – toch een verschil met de betere boekhandel in Nederland.
Hetzelfde gebeurde in 2011 bij The Guardian dat ook geen Spinoza had bij “The 100 greatest non-fiction books”. Daar konden lezers suggesties indienen en toen kwam Spinoza wel tevoorschijn [Cf. blog] Zien wat lezers op AbeBooks doen.
Cf. blog Spinoza in "Great Books of the Western World"
cf. blog tien jaar 'IJzeren Lijst' of filosofische Top Tien - Spinoza op 10
Lyrisch over vertaling van en inleiding op de TIE door Theo Verbeek
Gisteren sloten we in de Spinoza Kring Limburg de bestudering
van Spinoza’s TIE af. We deden dat uiteraard aan de hand van de voortreffelijke
vertaling en toelichting door Theo Verbeek in de fraai verzorgde uitgave van de
Historische Uitgeverij Groningen uit 2002, waarvan de meesten van ons in het
bezit waren; een enkeling “moest het doen met” de latere – toch ook fraaie - paperbackeditie.
In dit blog wil ik een bescheiden aantal evaluerende opmerking over Verbeeks werk maken. Eerder had ik al eens een uitgebreid verslag over de voortreffelijke inleiding op de TIE die hij tijdens de VHS voorjaarscursus over de TIE op 12 maart 2011 hield [cf. blog]. Hier wil ik nog eens dankbaar vaststellen wat een fraaie vertaling met goede informatieve voetnoten hij ons, geïnteresseerden in Spinoza die geen of te weinig Latijn lezen, voorgezet heeft. Maar vooral ook wat een zeer verhelderende toelichting en commentaar hij bood met zijn omvangrijke essay aan het eind: “Spinoza’s verhandeling over de verbetering van het verstand: een inleiding in de filosofie”. Aan alles is duidelijk dat een groot kenner van de filosofie van Descartes die zich inmiddels ook uitgebreid met Spinoza was gaan bezig houden (hij schreef ook een boek over de TTP), Spinoza vooral toelichtte vanuit en in contrast met Descartes. Dat vooral maakt het juist zo’n waardevolle inleiding. Uit dat contrast komen de dingen scherper naar voren.
Lees verder...
Zing spelen met de Ethica
Ca een uur geleden verscheen op soundcloud deze "text performance" met een stukje uit de Ethica. De zich Lilmisspou noemende kunstenares heeft zo al een aantal geluids performances op soundcloud gezet; b.v. met Wittgenstein.
Weer interessante podcast over Spinoza met Susan James
Op Elucidations - A University of Chicago Philosophy Podcast
– dat elke maand een podcast publiceert metofwel meer theoretische
of meer praktische filosofische onderwerpen, verscheen afgelopen vrijdag een gesprek
met Susan James, Professor of Philosophy at Birkbeck, University of London:
Episode 70: Susan James discusses Spinoza on the good embodied life [Cf. website resp. direct naar de podcast]
Het is altijd weer een plezier om naar haar te luisteren. Op de eerste plaats uiteraard vanwege de inhoud uit Spinoza’s filosofie die ze helder weet uit te leggen, maar ook door haar duidelijke en rustige uitspraak van het Engels.
Drie nieuwe Mededelingen vanwege Het Spinozahuis
Na afloop van de bijeenkomst kregen de deelnemers aan de VHS-cursus die tevens lid van de vereniging zijn, een enveloppe mee met daarin:
[1] de uitnodiging voor de jaarlijkse algemene ledenvergadering die op zaterdag 6 juni 2015 in het gemeenschapshuis ‘de Burgt’ in Rijnsburg zal worden gehouden. Voor en na de jaarvergadering zullen lezingen worden gegeven door
• Filip Buyse over “De filosoof Robert Boyle en de wetenschapper Spinoza. Over een nieuwe filosofie van lichamen.”
• Winfried Schröder over “Spinoza en zijn radicale volgelingen.”
[2] De Mededelingen vanwege Het Spinozahuis:
• Nr. 99, Moira Gatens, Benedict Spinoza and George Eliot: Daniel Deronda as Heretical Tekst
• Nr. 108, Andrea Sangiacomo, Adam’s Sin in Spinoza’s Correspondence with Willem van Blijenbergh
• Nr. 110, Jasper Schaaf, Realistische vrijheid en dynamische macht in het licht van het denken van Spinoza en Marx
Hoe de Cogitata Metaphysica te begrijpen?
Gisteren werd de cursus over de PPC/CM, georganiseerd door
de Vereniging Het Spinozahuis in de aula van het Spinoza Lyceum te Amsterdam afgesloten
met een inleiding door Han van Ruler over
de Cogitata Metahpysica (CM). De
inleider wist ons, via het oproepen van allerlei vragen en veronderstellingen,
goed duidelijk te maken waarom Spinoza de CM als een soort toegift aan de PPC had
toegevoegd.
Het wordt algemeen beschouwd als een moeilijk, wat vreemd en raadselachtig werk. En het grootste raadsel is goed beschouwd de vraag waarom het aanhangsel is toegevoegd. Voor Descartes had het niet gehoeven, want die had immers zijn respectieve werken juist bedoeld als vervanging van de traditionele metafysica. Is het dan het initiatief van Spinoza zelf? Hij volgt in CM precies de traditionele structuur van metaphysica generalis (over het zijn als zijn, later ontologie genoemd; hoofdstuk I van de CM) en een metaphysica specialis (over God, Gods attributen, de geesten/engelen en de ziel van de mens, hoofdstuk II van de CM). Maar Spinoza was geen scholasticus, integendeel juist: eerder een criticus van de scholastiek. Betreft het dan Spinoza’s eigen filosofie? Ook dat niet, want Lodewijk Meijer noemt in het voorwoord uitdrukkelijk ook de CM als tekst waarin “onze auteur niets anders dan de meningen van Descartes en hun bewijzen” geeft. Maar iets verderop in het voorwoord geeft hij ook aan dat door Spinoza dingen zijn toegevoegd; er zit dus ook iets nieuws in. En dat is wat we volgens Van Ruler met de CM in handen hebben: een toevoeging aan wat er volgens Spinoza aan Descartes ontbreekt. Hij wil aan wat er volgens hem onduidelijk of onvolledig is aan de filosofie van Descartes, overigens wel overwegend in de geest van Descartes, aspecten van metafysica toevoegen om de cartesianen te dwingen in te zien dat er denkbeelden meegenomen dienden te worden om het denken van Descartes goed te begrijpen.
Hoe de zoektocht naar identiteit en jezelf-zijn in Spinoza weinig steun vindt
Aan het eind van dit blog zal ik laten zien uit welk boek ik het volgende slot van een hoofdstuk overnam:
Spinozas Ziel ist Mündigkeit durch vernünftiges Selbstdenken. Rebecca Goldstein sieht in seiner Ethik den Aufruf, durch aktive reflexive Arbeit am Begriff (denn fast alle und geläufigen Begriffe werden von Spinoza umgedeutet) für sich selbst - für uns alle — eine neue Identität zu schaffen. Aber von welcher Art ist diese neue Identität?
Goldstein wiederholt zunächst Steven Smiths These zu Spinoza: In der Teilhabe an der Vernunft sind wir alle gleich. Wir müssen also dahin gelangen, unsere Eigenidentität genau dort zu suchen, wo sie im Allgemeinen aufgeht. Nicht die Unterschiede, die uns trennen, sondern die allgemeingültigen Grundwahrheiten, die wir teilen, seien im Prozess dieser Suche aufzufinden! Man könnte auch sagen, nach der persönlichen Identität zu suchen, ist unvernünftig, weil wir dabei Dinge erstreben und betonen, die ohnehin vergänglich sind. Wir müssen aus der persönlichen Hülle heraus und diese überwinden, die zeitlichen und endlichen Umstände, die uns prägen, weniger ernstnehmen, um das unendliche, zeitlose Netz der notwendigen Verbindungen logisch einzusehen, die Spinoza „Ursache seiner selbst", d. h. Gott, d. h. Natur nennt. Nur in diesem Sinn können wir unsterblich sein und auch richtig leben, indem wir uns unter dem Blickpunkt der Ewigkeit als einen winzigen Knoten im Riesennetz begreifen, in diesem unendlichen Netz von Verknüpfungen, das notwendige göttliche Wirksamkeit auf mannigfaltige Weise ausdrückt.
Lees verder...Op weg naar de cursus over de PPC [18] Cogitata Metaphysica samen met TTP geanalyseerd
Dit blog komt te laat om nog een bijdrage te leveren aan de voorbereiding op de VHS-voorjaarscursus over Spinoza’s René Descartes, De beginselen van de wijsbegeerte in meetkundige trant uiteengezet en de Metafysische gedachten, waarvan morgen, zaterdag 9 mei, de laatste bijeenkomst wordt gehouden in het Spinoza Lyceum in Amsterdam.
Maar misschien zijn er deelnemers (zoals ikzelf) die zich ook na die cursus met de PPC/CM zullen blijven bezighouden. Voor hen (en anderen) is wellicht van nut dat ik hier de informatie doorgeef die ik gisteren van Ferdie Fluitsma ontving.
Op vrijdag 20 april 2012 deed Georg Giovanelli zijn Diplomprüfung om Magister der Philosophie te worden aan het Institut für Philosophie van de Universiteit van Wenen. Zijn thesis is als PDF openbaar gemaakt:
Georg Giovanelli, „Die metaphysischen Grundlagen der Philosophie Spinozas, dargelegt durch eine Analyse derselben in den Cogitata Metaphysica mit Bezugnahme auf den Tractatus Theologico-Politicus.“ Diplomarbeit, Universität Wien. Fakultät für Philosophie und Bildungswissenschaft, 2012 [Cf.]
Lees verder...Julius Lewkowitz (1876 - 1943) promoveerde op Spinoza's Cogitata metaphysica
Soms brengt mijn speurtocht naar Spinoza mij in een bedrukte stemming. Zo overkwam het me vandaag toen ik mij met de Cogitata metaphysica bezighield en weer op de titel van de studie van deze Julius Lewkowitz stuitte (die jammer genoeg niet op internet in te zien is). ‘Weer’, ik had hem namelijk al eens in een blog vermeld – nu wil ik een apart blog aan hem wijden.
Julius Lewkowitz kwam op 8 april 1876 in Georgenberg, in Opper-Silezië,
ter wereld in een traditioneel (streng) religieus joods gezin. Na zijn middelbare school studeerde hij een jaar lang o.l.v. zijn vader intensief de Talmoed. Hij studeerde aan de
Friedrich-Wilhelms-Universität van Berlijn, waar hij z’n graad in filosofie behaalde; een jaar echter
voor zijn afstuderen begon hij tevens aan het Jüdisch-Theologischen Seminar in Breslau waar hij in 1904
het Rabbinerexamen aflegde. Z’n dissertatie, uitgegeven in Breslau, ging over Spinoza's Cogitata metaphysica und ihr Verhältnis zu Descartes und zur
Scholastik [Breslau, T. Schatzky, 1902].
Van 1904 tot 1913 was hij geestelijk leider in Schneidemühl, waar de synagoge zo’n 800 leden telde. In 1913 werd hij gevraagd om rabbijn (Rabbiner und Prediger) te worden van de nieuwe liberale joodse gemeenschap in de Levetzowstrasse 7/8 in Berlijn, een synagoge die wel 2000-plaatsen telde en in 1914 werd ingewijd.
Een belangrijke studie van hem was:
Lees verder...Mozart & Spinoza [5] afgerond
Een afbeelding die beeldend kunstenaar en (jeugd)boekillustrator Jan Jippe uit Almere op zijn Kunstsite had geplaats van een schilderij getiteld “Wijsheid - over Mozart en Spinoza” was in oktober 2014 aanleiding voor een kleine serie blogs over Mozart & Spinoza (zie aan het eind de links naar die blogs).
Jan Jippe was er nog mee bezig en had liever niet dat ik het schilderij overnam, dus verwees ik ervoor naar zijn website. Vandaag ontving ik zijn e-mail: “Het heeft even geduurd, maar zoals beloofd hierbij de illustratie met gedicht.”
Spinozabeeldje van Mark Antokolsky wordt geveild
"Spijtig dat er geen kleine replica van te krijgen is," reageerde Sven Van Den Berghe op het blog van 26 juli 2014, waarin ik 7 afbeeldingen van het Spinoza-beeld van Mark Antokolsky bracht. Nou, die replica bestaat! Je moet echter flink wat geld meebrengen om eraan te komen.
Bij Christies gaat op 1 juni 2015 de veiling “Highlights from the Russian Art sale in London.” Daarbij is ook ingebracht dit bronzen Spinozabeeldje van Mark Antokolsky (1843-1902) - bronze with brown/green patina, 25 in. (63.8 cm.) high. De verwachte opbrengst is ergens tussen, jawel, £50,000 en £70,000 ($76,000 - $106,400). [Cf. Christie]
Het is hetzelfde beeldje dat in 2009 in veiling werd gebracht bij Hammersite [cf.], die erbij vermeldde: "There are no other known copies of this bronze sculpture which was probably ordered in France." Degene die het toen verwierf doet het blijkbaar alweer van de hand.
'Tussen Spinoza en Hegel'
Als een conferentie de titel mee krijgt: 'Entre Spinoza et Hegel: parcours philosophiques,'* zou de onnozele lezer misschien kunnen denken dat ze van plan zijn een historisch-filosofisch parcours via Leibniz/Wolff en Kant te gaan lopen, maar dat lijkt niet echt de bedoeling te zijn.
[detail van het affiche]
David Novak’s "Spinoza and Jewish Ethics" staat te lezen en is zeer lezenswaard
Eerder had
ik al eens in een blog melding gemaakt van David Novak’s
hoofdstuk “Spinoza and Jewish Ethics” in: Elliot N. Dorff and Jonathan K. Crane
(Eds.) The Oxford Handbook of Jewish
Ethics and Morality, [OUP USA,
2013] en enige dagen geleden nog meldde ik in een blog zijn uitgebreide Spinoza-hoofdstuk
in David Novak’s Zionism and Judaism. A New
Theory [Cambridge University Press,
March 2015 – books.google]
Inmiddels ontdekte ik dat books.google Novak’s "Spinoza and Jewish Ethics” in z’n geheel laat lezen (toen ik het blog erover bracht was dat volgens mij nog niet het geval). Ik heb het nu gelezen en ik moet zeggen dat ik het een heel fraai hoofdstuk vind over vooral de TTP. Ook uit de Ethica en het Politiek Traktaat haalt hij een en ander aan, maar hij volgt vooral waar het Spinoza in de TTP in hoofdzaak om gaat (zonder zijn Bijbelhermeneutiek aan de orde te stellen). Ik had vooraf enig wantrouwen vanwege de eigen godsdienstige uitgangspunten van David Novak, maar hij gaat heel respectvol met Spinoza’s politiek-ethische project om en heeft zich bepaald niet ten doel gesteld om Spinoza te bestrijden. Zijn eigen zienswijze en wat hij er verder vanuit zijn eigen studies aan toevoegt, maakt het een interessante tekst voor anderen.
Lees verder...Special Filosofie over joodse filosofie
Hierbij meld ik even dat recent het tweede nummer is uitgekomen van Tijdschrift Filosofie, Jrg. 25 nr. 2 maart/april 2015. Themanummer Joodse filosofie. [cf. Maklu]
Inhoud van alleen het themagedeelte:
Joodse filosofie, filosofie van het Jodendom (1) 2
Dr. Rico Sneller
Wat is joodse filosofie? 4
Dr. Bart Voorsluis
Maimonides als gids 12
Dr. Rico Sneller
De religie van vrijheid 18
Lars Been B.A.
Heelmeesters in de filosofie.
Emil Fackenheim versus
Judith Butler 25
Drs. William Wandel
Leo Strauss, Maimonides en de
apikoretische Jood 31
Meir Villegas Henriquez M.A.
Spinoza komt er slechts zijdelings in voor (n.l alleen voor zover hij door Leo Strauss als esoterisch auteur werd gezien; en verder over hoe Emil Fackenheim Spinoza voor zijn karretje spande [zie daarover ook dit blog]. Het biedt interessante achtergrond; de meeste besproken joodse filosofen hebben zich op een of andere manier ook met Spinoza bezig gehouden.
Spinoza-beeldje van Frederic Hexamer
Een antiekverkoper uit Potsdam heeft dit Spinoza-beeldje van Frederic Hexamer (Paris, 1847-1924) naar het bekende beeld van Spinoza dat in Den Haag in 1880 is onthuld, op Ebay in de aanbieding.
Voor EUR 760,00 (of doe eventueel zelf een Preisvorschlag) is het van u.
Bronze, patiniert. Sockel aus Marmor (erneuert). Höhe 17cm. Gewicht 3kg.
Lees verder...
Op weg naar de cursus over de PPC [17] over de Cogitata Metaphysica
Met het oog op de laatste bijeenkomst van de VHS-voorjaarscursus over Spinoza’s René Descartes, De beginselen van de wijsbegeerte in meetkundige trant uiteengezet en de Metafysische gedachten van zaterdag 9 mei a.s. [cf.], waarin Han van Ruler de Cogitata Metaphysica zal toelichten, dit blog ter mogelijke voorbereiding.
%2c_Spinoza_en_de_scholastiek.jpg)
Al eerder wees ik in een blog
van 3 maart 2012 op het hoofdstuk van Theo Verbeek: “«Zijn» en « Niet-Zijn»
in Spinoza’s Cogitata Metaphysica,” in: Gunther Coppens (red.), Spinoza en de scholastiek [Acco,
leuven/Leusden, 2003]. Een inspirerend-geleerd artikel dat toen ik het las mijn
gevoelen dat er méér eigen filosofie van Spinoza in steekt, zeer versterkte (zie ook het citaat hieronder).
Ik eindigde dat blog met: "Kortom, alle aanleiding om er eens een zomercursus aan te wijden. En daar dan zeker Theo Verbeek bij in te schakelen." Het werd drie jaar later een lentecursus, waarbij niet Verbeek, maar Han van Ruler werd ingeschakeld.
Als u dat boekje al bezit, in de bibliotheek kan vinden of antiquarisch kan aanschaffen, zou ik zeker aanraden dat hoofdstuk te lezen, waarin Theo Verbeek duidelijk laat zien hoe het Spinoza daar gaat om uit te leggen wat entioa rationis zijn - en hoe belangrijk die zijn. Van Han van Ruler is het laatste hoofdstuk in dat boek, "Substantie en individu," en ook dat is een goede hulp om Spinoza beter te verstaan. De andere hoofdstukken zijn in het algemeen ook zeer lezenswaard en nuttig; u zult er zeker geen spijt van krijgen als u het op de kop weet te tikken.
Hierna citeer ik de slotalinea's, waarmee Verbeek zijn hoofdstuk eindigt:
Lees verder...
