Opera Spinoza van Ton de Kruyf (1971)
Mededeling 10 febr. 2012 - nadat de heer M.L. Heijmans daarvan in een reactie melding maakte (zie onder) heb ik een apart blog gemaakt n.a.v. het overlijden op 1 februari 2012 van de componist Ton de Kruyf.
- - - -
Nadat het Holland Festival in 1964 het toneelstuk Spinoza van Dimitri Frenkl Frank had (zie hier eerder op dit weblog), werd het Holland Festival in 1971 geopend met de opera Spinoza van componist Ton de Kruyf op libretto van Dimitri Frenkl Frank, die er zijn toneelstuk voor omgewerkt zal hebben.
Hier breng ik bijeen wat ik hierover op internet vond.
Kruyf, Ton de (geb. Leerdam 1937) Nederlands componist. De Kruyf volgde compositiecursussen in Darmstadt, waar hij het werk van Maderna, Boulez, Stockhausen en Ligeti leerde kennen. Hij schreef in twaalftoontechnieken en hanteerde seriële compositieprincipes; een lyrische ondertoon valt onmiskenbaar in zijn werk aan te wijzen. Hij componeerde vocale werken (o.a. Einst dem Grau der Nacht enttauscht voor mezzosopraan en ensemble, 1964) en instrumentale werken. Zijn opera Spinoza ging in 1971 op het Holland Festival in première. (van hier)
Ton de Kruyf schreef talrijke vocale werken, waaronder orkestliederen, de koorsymfonie Ode to the west wind (1978) en de opera Spinoza.
Zijn opera Spinoza op een libretto van Dimitri Frenkel Frank, bestaat uit twee acten, 12 scenes. Het is zijn opus 24, gecomponeerd in '68/'69. In 1971 werd het Holland Festival met Spinoza geopend.
Première was op 24-6-1971 – Scheveningen. Bezetting: Marina Franssen, Emmy Greger, Sophia van Sante, Jan Blinkhof, Pieter van den Berg, Bert Bijnen, René Claassen, Meinard Kraak, Utrechts Symphonie Orkest o.l.v. Francis Travis. (van Donemus, waar ook de Kruyf's portretfoto vandaan is).
Weinig verder over de inhoud dan dit (waaraan te zien is dat het om een bewerking van het toneelstuk ging): "In de opera Spinoza (1971) van Ton de Kruijf figureert Rembrandt als een tegenhanger van Spinoza. De eerste ontvlucht de werkelijkheid in een droomwereld, de tweede gaat de strijd aan met de domheid en slechtheid van de wereld. Ook hier treffen we de tegenstelling tussen de binnen- en de buitenwereld al aan." (van hier)
Meer biografische informatie over Ton de Kruyf op muziekencyclopedie.
Aanvulling 5 januari 2012
Ontdek heden dat er bij het Nationaal Archief embedded-codes worden gegeven uit de fotocollectie van Anefo (Algemeen Nederlands Fotobureau). De foto's van dit fotopersbureau dat aan dag- en andere bladen leverde, zijn via de Rijksvoorlichtingsdienst bij het Nationaal Archief terechtgekomen
Hieronder haal ik de foto's naar dit blog die op 12 juni 1971 gemaakt zijn bij een repetitie van de Opera Spinoza van Ton de Kruyf.
Meinard Kraak, speelde Spinoza, maar bij geen der foto's wordt (nog) aangegeven wie Meinard Kraak is. Wel staat die naam foutief bij een foto een vrouw.
De componist Ton de Kruyf
Repetitie: Emmy Greger als Hendrikje en Bert Bijnen als Rembrandt
Bert Bijnen als Rembrandt en Meinard Kraak als Spinoza (zie reacties)
Aanvulling 7 maart 2012
In 1971 werd het Holland Festival met de Spinoza Opera geopend.
De première was op 24 juni 1971 in Scheveningen.
Een productie van De Nederlandse Operastichting
Componist: Ton de Kruyf (1937-2012)
Librettist: Dimitri Frenkl Frank ((1928-1988)
Bezetting: Meinard Kraak (Spinoza); Bert Bijnen (Rembrandt); Pieter van den Berg (Rabbi Morteira); René Claassen (Zacuto); Jan Blinkhof (Magistraat); Emmy Greger (Hendrickje); Sophia van Sante (Italiaanse gravin); Maria Franssen (Pools meisje)
Utrechts Symfonie Orkest o.l.v. Francis Travis
regie: Bodo Igesz
Kostuums, decor- en lichtontwerp: Neil-Peter Jampolis
Eindverantwoordelijke productie: Léon Schoenmakers
Reacties
Ha Ton
Heel lang geleden, rond 1977 hebben wij samen les gegeven op de Allebeschool in Amsterdam. Vandaag hebben wij met de kinderen herinneringen uit die tijd opgehaald en natuurlijk kwam jij ook te sprake. Hoe gaat het met je? In ieder geval een hele lieve groet van je collega toendertijd, Ym.
ymkje 20-06-2010 @ 23:42
Hallo Ton,
We gaan jaren terug, Harmoniehof, Amsterdam. Ik woonde in het huis van de Fokkema's en jij was daar een regelmatige bezoeker. Fir, Fokke, Lucy en je vriend. Zou het enorm fijn vinden als we weer opnieuw contact zouden kunnen leggen.
Hink
Hink Huisman 23-07-2010 @ 21:26
Beste Ton,
Jaren geleden heb je mij, dochter van Mia Aleven-Vranken, een partituurtje geleend van Being Beauteous van Hans Werner Henze. Hoe kan ik zorgen dat je dit weer inje bezit krijgt?
Hartelijke groet,
Douceline
Douceline Aleven 05-08-2010 @ 20:07
Er kwamen in korte tijd hier drie reacties van mensen die kennelijk naar Ton de Kruyf op zoek zijn. Misschien kunt u eens proberen om via de Muziekstichting Ton de Kryf achter zijn adres te komen? Zie
http://www.lingeconcerten.nl/
Stan Verdult 05-08-2010 @ 23:00
Beste Ton,
Zo'n 50 jaar geleden heb ik je ontmoet tijdens de militaire dienstplicht te Venlo.We kregen daar een chauffeurs opleiding.Met een aantal andere jongens deelden we een kamer en ik herinner me dat je ,s avonds vaak op de rand van je bed al neuriende muziek aan het schrijven was.Ben benieuwd hoe het met je gaat.
Groeten Bonne.
Bonne van der Wal 28-12-2011 @ 13:13
Heden enige foto's aan het blog toegevoegd uit het archief van van het Holland Festival die ondergebracht zijn in het Nationaal Archief.
Stan Verdult 05-01-2012 @ 20:12
Voor het project Beelden voor de Toekomst ben ik juist bezig de beschrijving van deze repetitiefoto's van de opera Spinoza te corrigeren. Helaas is er bij de digitalisering iets misgegaan met twee foto's, maar er wordt aan gewerkt om dat weer in orde te krijgen. Meinard Kraak (als Spinoza) staat rechts op de twee laatste foto's bij deze blog en daarop staat/zit links Bert Bijnen als Rembrandt. De vrouw op de foto zou een van de twee andere zangeressen uit de opera moeten zijn, dus óf Marina Franssen óf Sophia van Sante. Wie weet, is er iemand die daarover opheldering kan geven. Alvast dank daarvoor.
M.L. Heijmans 06-01-2012 @ 16:14
Dank, heer Heijmans,
Ik had al een vermoeden dat we daar Rembrandt samen met Spinoza zouden zien. Ik ga dat er nu bij vermelden.
Er is een foto op internet van Sophia van Sante
http://www.helenahoogendorp.kunstimpuls.nl/php/zangles.php
waaruit je kunt vermoeden dat bovenstaande foto van haar is.
Stan Verdult 06-01-2012 @ 16:20
Geachte Stan Verdult,
Misschien kunt u bij Ton de Kruyf toevoegen dat hij op 1 februari 2012 onverwacht is overleden, zoals de Volkskrant zojuist op zijn website berichtte.
Met vriendelijke groet,
M.L. Heijmans 10-02-2012 @ 19:46
Beste heer Meijmans,'
Dank voor de tip. Het was voor mij aanleiding om aan het overlijden van Ton de Kruyf een apart blog te wijden, naast het maken van een attendering aan het begin van dit blog.
Stan Verdult 10-02-2012 @ 23:34
Ton,
vandaag hoorde ik van je plotselinge overlijden. Vreselijk! We waren goede vrienden in Leerdam en later in Amsterdam. Ik wens je zus Hannie en anderen veel sterkte.
Bud
Bud Oostrom 11-02-2012 @ 23:53
Dank voor alle berichten over mijn broer. Het was vrijdag j.l. een
bijzondere plechtigheid onder familie en vrienden. Hij was een bijzonder mens, excentriek, eigenwijs, origineel en gepassioneerd. Hij zal 1/2/2012 overleden zijn. In de off. overlijdensakte staat 4/2, de datum waarop we hem vonden. Ik zou het fijn vinden als jullie je herinneringen aan Ton naar mij stuurt per mail of post. Groet, Hanny
Hanny de Kruijf 12-02-2012 @ 11:56
Hallo Hanny.
Lang geleden, ja. Maar als je iets over mijn beperkte contacten wilt weten over Ton, laat het dan weten via bud.oostrom@planet.nl
Met oude vriendengroet,
Bud
Bud Oostrom 13-02-2012 @ 15:02
Beste Hannie,
Ik heb heb vele malen aan Ton en Ileana gedacht sinds de dood van E.B.Lie. Oom Ben en Ton en mijn zoon gingen vroeger veel met elkaar om. En mijn zoon Arnold kreeg toen van Ton en Athol pianoles.Wij zijn ook nog wel eens met oom Ben in Leerdam geweest.zo verdrietig dat ik hem uit het oog verloren heb en nu overleden is.ik condoleer je bij deze en ik hoop intens dat ik nog eens van je hoort.
Wensvoort willy 21-02-2012 @ 16:10
vrijwel maandelijks had ik telefonisch contact met ton.we kenden elkaar door en door en vooral voor tijdens en na de geboorte van spinoza was er bijna dagelijks contact.vriendschaps- en beroepshalve.wolfgang fortner was in den beginne voor hem als componist en mij als operaman van fundamentele betekenis(zowel de produktie van don perlimplin als spinoza stonden onder mijn eindverantwoordelijkheid).ton was er zelf het fenomeen niet naar zijn werk op te dringen en donemus plus opvolgende instellingen hebben hem structureel noch proportioneel naar behoren "verkocht".zijn principe-vastheid in compositorisch/stilistische zin was niet "marktconform" en dientengevolge bleef ton een zonderling in de ware betekenis van het woord binnen de nederlandse componistenclique.we hadden zeer produktieve telefoondialogen,die lang pleegden te duren.toen ik twee weken geleden in amsterdam was belde ik hem voor een bezoek.dat had ik beter achterwege kunnen laten want degene die naar reden en "verband"vroeg liet meer blijken dan bitse nieuwsgierigheid.ik had hem de genegenheid van frans erkelens willen overbrengen.ik heb thuis gekomen de partituur van spinoza weer eens open geslagen:ars vince vita.
léon schoenmakers 05-03-2012 @ 03:33