Dore Hoyer (1911-1967) bestudeerde Spinoza voor haar danscyclus Affectos Humanos (1962)
Dore Hoyer was een Duitse expressionistische danseres en
choreografe (“Ausdruckstänzerin und Choreografin”). Zij zou bekend worden als
een van de belangrijkste solodansers. In de “Ausdruckstanz traditie." Door
Mary Wigman was zij geïnspireerd, maar ze ontwikkelde vooral haar eigen
solo-programma voor en na WOII. Wigman noemde Hoyer "Europe's last great
modern dancer." [Cf. en de.wiki]
“Affectos Humanos" (1962) geïnspireerd op Spinoza’s
Ethica
Martin Nachbar schrijft in "A Contemporary Body Made
History. Dance reconstruction as artistic research practice into the history of
dance techniques and choreography.”[PDF]
Dore Hoyer (1911-1967) belonged to the second generation of Expressionist Dance, which did not go down in dance history as successfully as the first generation, as their careers were hardened by the Nazi regime, the war, and later on by a rigorous turn away from Modern Dance in post-war Germany. Hoyer was much formed by Expressionist Dance . But she searched for and walked down new paths. Her rigorously formal and abstract movement composition differed strongly from the rather empathetic and ecstatic works of her teachers though she still tried to communicate certain emotions or themes. She created the Affectos humanos in this vein. It consists of five dances, each of which deals with a human affect. They are associative yet rigorous renderings of Hoyer’s reading of Spinoza’s Ethics, in which he describes 48 human affects as energies that affect the mind and the body by making them either grow or shrink in feeling. Out of these 48, Hoyer chose: Vanity ["Ehre/ Eitelkeit"], Desire ("Begierde”], Hate ["Hass"], Fear ("Angst"), and Love ["Liebe"].
Lees verder...
Gisterenavond in Ljubljana Spinozova leca [Spinoza’s lens]
Gisterenavond vond in het Mednarodni Graficnem Likovni Center (MGLC) [Het International Graphic en Visual Arts Center] in Ljubljana, Slovenië, de première plaats van Spinozova leca [Spinoza's lens], een drama, performance en installatie over Spinoza’s leven en filosofie van de Sloveense Barbara Novakovic Kolenc. [Cf. en cf.]Het betrof een idee van Barbara Novakovic Kolenc, dat de schrijver en regisseur van het stuk, opdeed in een gesprek met Spinoza-auteur Goceja Smilevski.
Spinoza’s Lens verweeft filosofie en details uit het leven van Spinoza. Hoofdrollen zijn er voor Maruša Majer en Mateja Rebolj - vrouwen komen als een probleemgebied aan de orde.
Spinoza Lens is het eerste deel van een twee jaar durend project, een soort onderzoekstheater, waarin de auteur Spinoza's kennis van de optica en filosofie wil behandelen. Het tweede deel van de Spinoza- show zal volgend jaar worden opgevoerd.
Performans Spinozova leca. Foto: Urška Boljkovac
[Opm. Sommige 'c's' (zoals in Spinozova leca en in Graficnem) dragen in het Sloveens eigenlijk een omgeceerd accent circonflexe, maar die herkent blogse.nl niet en dat maakt er dan een rommeltje van. Dus daarvoor in de plaats dan maar een gewone 'c'.]
Elías Aguirre's op Spinoza geïnspireerde dans Longfade
Elias Aguirre met Longfade op Festival Artort2014; foto van Ogünter Krämmer uit een serie op heidelberg-fotograf.de/
De Spaanse danser Elías Aguirre Imbernón *) heeft veel succes op dansfestivals met zijn door hemzelf ontworpen en uitgevoerde solodansen; ook treedt hij samen met anderen op. Met zijn creatie Longfade won hij de prijs voor beste choreografie op het festival UNIDANZA 2012 in Madrid. Sindsdien is de dans uitgevoerd op festivals op alle vijf de continenten.
This piece reflects, in terms of Spinoza (Dutch philosopher) a body that is subjected to an internal conflict, a poisoning. This situation is going to prolong long enough to modify the body in its essence. He will never leave the process of intoxication, however it will become strong and resistant. The ‘actio’ or action of getting out of that state, will only happen to die. At the end, he says goodbye. [Cf.]
Longfade Esta pieza refleja, en
términos de Spinoza (filósofo neerlandés), un cuerpo que sufre un conflicto
interno, un envenenamiento. Esta situación se va a prolongar el tiempo
suficiente como para modificar el cuerpo en su esencia. Nunca dejará el proceso
de intoxicación, sin embargo se hará fuerte, resistente. La “actio” o acción de
salir de ese estado sólo se producirá para morir. Finalmente se despide.
Creación e interpretación: Elías Aguirre
Música: Peter Broderick y Collage
Duración: 15 minutos [website Elías
Aguirre]
Ik haal hier voor een eerste indruk eerst de ‘Longfade promo’ naar binnen. Van het stuk dat ca 15 minuten duurt zijn meerdere uitvoeringen op Youtube en Vimeo te vinden zie onder).
Lees verder...
Erwin Wurm en zijn rode bank 'Ethik in geometrischer Weise dargestellt'
Beeldhouwer en conceptuele kunstenaar Erwin Wurm zal Oostenrijk vertegenwoordigen bij de Biënnale in Venetië in 2017. Momenteel loopt in Berlijn in de Berlinische Galerie (tot 22 augustus) een retrospectieve overzichtstentoonstelling van hem onder de titel "Bei Mutti". Op inventieve manieren betrekt deze Oostenrijkse kunstenaar de bezoekers van zijn kunstwerk in zijn kunst door hen uit te dagen om tijdelijk even ‘als beeld’ te fungeren. Daartoe biedt hij consoles, kleedjes, een bank of bezemsteel aan met op bijgevoegde schetsjes uitleg van wat van de bezoeker verwacht wordt. Hij noemt ze ‘One Minute Sculptures’.
Het lid van onze Spinoza Kring Limburg, Bob Hoekstra, bezocht deze tentoonstelling, zag tot zijn verrassing dat Erwin Wurm met Spinoza aan de slag was gegaan en hij deed actief mee door plaats te nemen op het matje waarbij de bezoeker uitgenodigd wordt: “Tief einatmen, Luft halten und an Spinoza's Freien Willen denken.”
en zo geschiedde...
Lees verder...
Toscaanse kunstenaar CCH brengt "Homage to Spinoza"
Van 18 maart - 23 april 2016 zal in de Primi Fine Art gallery [Piazza Cioccaro, 2, CH-6900 Lugano - Zwitserland] een tentoonstelling plaats hebben getiteld "Homage to Spinoza". Het brengt werk van de Toscaanse kunstenaar van joodse origine die zich alleen presenteert met de letters: CCH. Het werk bestaat uit zwarte vlakken met daarin lijnen aangebracht.
Zie op de website van de gallery een tekst van Paolo Repetto over hoe het zwart verwijst naar de kleur van de negatie, de nacht, de afgrond, en uiteindelijk naar de enigmatische gelijktijdigheid van aanwezigheid en afwezigheid van God, de Natura naturans én de Deus Absconditus.
Lees verder...Ariel Blumenthal componeerde 'Peace Poems' op o.a. teksten van Spinoza
In 2002 had de première plaats van het in opdracht van het Arlington-Belmont Chamber Chorus door de Israëlisch-Amerikaanse componist Ariel Blumenthal gecomponeerde ‘Peace Poems’ – “a powerful statement illuminating despair over war, and hope for peace. This beautiful setting contains texts in English and Hebrew from diverse sources: the Bible, 17th-century philosopher Baruch Spinoza and 20th-century poet Yehuda Amichai.”
Dit stuk zal weer worden uitgevoerd in een concert dat op 6 maart zal worden gegeven in "An Almost-Spring Concert” van de Philharmonic Society of Arlington met “the Arlington-Belmont Chorale and the Arlington-Belmont Chamber Chorus, conducted by Barry Singer.” [Cf.]
Op de website van Ariel Blumenthal zijn diverse van zijn composities te beluisteren, maar jammer genoeg niet ‘Peace Poems’. De foto komt van die website - uitsnede van Ariel Blumenthal conducting during a recording session at DB Studios in Tel Aviv.
Spinoza in het Amsterdam Light Festival
Vanavond is de opening van het Amsterdam Light Festival. Vele verlichte of licht uitstralende kunstwerken zijn opgesteld op en aan de Herengracht, de Amstel en het Oosterdok, waarmee hedendaagse (internationale) lichtkunstenaars de stad omtoveren tot lichtstad. Het festival dat loopt van 28 november 2015 t/m 17 januari 2016, heeft dit jaar als thema ‘Vriendschap’.
Darya von Berner, Dearest friend...
De Spaanse kunstenares Darya von Berner liet zich voor het Amsterdam Light Festival inspireren door de brief die Spinoza aan Lodewijk Meijer schreef over de redactie van zijn Renati Des Cartes Principiorum Philosophiae & Cogitata Metaphysica. Het was de aanhef, zo lezen we op de infopagina “amice suarissime - beste vriend,” die haar vooral aansprak [maar wat jammer nou van die fout, want er staat Amice Suavissime - “liefste vriend”, vertaalt Akkerman. Cf. hier die brief].
Darya von Berner maakte een licht uitstralende versie van Spinoza's aan Lodewijk Meijer gerichte brief (waarvan het origineel zich bevindt in de Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam). Haar kunstwerk is geplaatst in de buurt van het beeld van Spinoza aan de Zwanenburgwal.
Informatie en foto van website AmsterdamLightFestival
[Ik heb de organisatie van het storende foutje op de hoogte gesteld]
Toegevoegd 7 dec. 2015: dit blog over 't Lightfestival in Kunstuur
[tot nu toe heeft de organisatie niets gedaan met mijn melding van het storende foutje]
"Spinozas Antriebskraft" in de "Autonomieästhetik"
De Südwestrundfunk bracht gisterenavond van 22:00-23:00 uur op SWR2 een aardig, ja interessant programma van Barbara Kiem, "Spinozas Antriebskraft", over het gebruik van Spinoza’s denken en met name zijn affekten-leer op de Musikästhetik im 18. Jahrhundert
“Die zweite Hälfte des 18. Jahrhunderts ist von einer lebhaften und kontrovers geführten Spinoza-Diskussion geprägt. Auch wenn in dieser Auseinandersetzung zunächst keine Kunstfragen erörtert wurden - die Interpretation von Spinozas Weltbild hatte Konsequenzen, die sich produktiv auf die kompositorische Praxis und die Musikästhetik auswirkten. Anregend war vor allem Spinozas differenzierte Affektenlehre - es ging um Eigenschaften der Emotionalität, die der musikalischen Kunst besonders entgegenkamen. Zum Ende des Jahrhunderts dann trieb die Orientierung an Spinozas philosophischem System die sogenannte Autonomieästhetik voran.“ [Hier te beluisteren en in PDF mee te lezen]
„Luft anhalten und an Spinoza denken“ luidt een van Erwim Wurm’s aanwijzingen bij zijn interactieve kunst
De Oostenrijkse kunstenaar Erwin Wurm (1954) verleidt al jaren de bezoekers van zijn exposities om – toch minstens voor een aantal seconden – zich tot een kunstvoorwerp te transformeren. Daartoe heeft hij sokkels en voorwerpen geplaatst, waarbij hij met schetsen aangeeft wat hij van de bezoekers verwacht.
Het artikel van Christine Wünsch vandaag in Taunus Zeitung, “Kunstwerke von Eric Wurm. Mitmachen erwünscht” [sic, naam fout gespeld] begint zo: “Ein Mann sitzt mit aufgerichtetem Oberkörper und ausgestreckten Beinen auf einer rechteckigen Fläche, ein anderer liegt bäuchlings mit dem Kopf auf einer Sockelkante. Ein weiterer kniet mit allen vieren auf dem Boden, während ein vierter die Hose über den Kopf gezogen hat. „Be a sculpture for one minute“ steht auf einem dieser Bilder geschrieben, die mit Texten versehen alle vier Ecken eines Podestes schmücken. Es sind die Anweisungen für die berühmten „One Minute Sculptures“ von Erwin Wurm, der den Besucher auffordert, sich als lebendige Skulptur auf einen Sockel zu stellen. […]
„Luft anhalten und an Spinoza denken“, lautet eine dieser kuriosen Anleitungen, die unter der Skizze eines sitzenden Denkenden steht. Ebenso wie die Zeichnung mit der Aufforderung „be a dog“ den Menschen wie einen Hund im Vierfüßlerstand zeigt, während die Worte „don’t think“ das Bild eines Mannes kommentieren, der sich bereits liegend in einem Zustand der Gedankenlosigkeit befindet. Heiter und komisch, voller Witz und Humor, aber auch skurril und absurd wirken diese Handlungsanleitungen, die aber durchaus ernst zu nehmen sind. Sie fordern den Blickachsen-Besucher zur Nachahmung auf, sie laden ihn ein zur Mitwirkung an einem offenen Kunstwerk, das nur durch ihn vollendet werden kann.
Mit seiner interaktiven Kunst, die den traditionellen Begriff von Skulptur erweitert, hat Erwin Wurm die Rolle des Betrachters entscheidend verändert. Dieser steht nun nicht mehr außerhalb des Werkes, sondern in seinem Zentrum. Er wird gleichsam zur Skulptur, die für eine kurze Dauer rundum betrachtet werden kann.
Lees verder...Spinozas Garden [3]
Vorig jaar was Spinozas Garden de titel van een Sommertheater Projekt in der ehemalige Landesirrenanstalt Domjüch - Neustrelitz (Mecklenburg Vorpommern). Na lange voorbereidingen werd het op 1 augustus 2014 opgevoerd in de tuinen en gebouwen van de voormalige psychiatrische inrichting. In de uitvoerige brochure die van het project gemaakt is, worden als thema’s ervan genoemd: Psychiatrie, Weimarer Republik und Heute; Normen, Diagnosen, Kategorisierungen; Baruch Spinoza, Philosophie und Ethik; Rassismus, Euthanasie. [Cf. en PDF]
Het begon ermee dat Svenja Käshammer, Projektorganisatorin und Spielerin, op haar 23e verjaardag o.a. ten geschenke kreeg, Das Spinoza Problem van Irvin D. Yalom, die behalve schrijver ook psychiater is en – op zoek naar een nieuw project - koppelde ze een en ander aan Domjüch.
Het project werd verder voorbereid en uitgevoerd door het vrije KünstlerKollektiv „TheaterVision2.0“. Het werd Spinozas Garden.
Lees verder...
Spinoza’s Garden [2]
Arnold Skolnick, Amerikaans kunstenaar, vooral bekend van zijn Woodstock poster uit 1969 (met de witte duif op de hals van een gitaar) maakte vele tekeningen, schilderijen en foto’s. Daarnaast zette hij een uitgeverij op, Imago Imprint Inc., later Chameleon Books, die vooral kunstboeken uitgeeft. [Wiki]
Spinozas Garden
Hij vervaardigde
ook een aantal schilderijen die hij de titel meegaf Spinozas Garden. Van Elizabeth
Moss Galleries, bij welke gallerie
verder nog Spinozas Garden 9 en Spinozas Garden 8 aangeboden worden, hier Spinozas Garden 10 -
Oil on Canvas 20"
x 24" (50.8 x 61 cm.) [Cf.].
Ik heb geprobeerd of ik de titelgeving kon begrijpen, maar dat is iets wat je bij moderne kunst misschien beter kunt laten.
Lees verder...Spinoza’s Garden [1]
Ineens komt de titel Spinoza’s Garden op mijn weg en die blijkt een wegwijzer die verschillende kanten op wijst. Een boeiende lijkt me die in de richting van architect en architect-filosoof Raoul Bunschoten. Raoul Bunschoten is architect te Londen, stichter van CHORA- instituut voor architectuur en stedenbouw in Londen en met vestigingen in Berlijn en China; hij was o.m. visiting associate professor aan de Columbia University in New York. Ter verdere introductie wijs ik op de site van CASS waaruit blijkt dat hij sterk met het Smart City-concept bezig is en met stadsecologie.
In 1985 had hij een artikel in de AA Files, “Spinoza’s Garden”, waarvan een afbeelding op de cover kwam:
Raoul Bunschoten, 'Spinoza's Garden', AA files. Annals of the Architectural Association School of Architecture, Number II, Published Spring 1986 (London: The Architectural Association, 1986), page 54–57. [Cf.]
In een inleiding van Joost Meuwissen, op The Architect as an Exile, is te lezen:
“The garden, in Spinoza's Garden (1985), “represents the genetic process of the Flevo polder", the last land reclamation of the Zuider Zee.” [Cf. en cf.; daaruit ook onderstaande afbeelding]
Uit een beschrijving van iets (een dia) dat de Laval University Library in Quebec over dit project bewaart, blijkt dat het ging om een `Installation. Jardin démontable et transportable. Illustre la modification de la surface de la terre par les hommes. [Cf.]
Daarna heeft er nog eens een artikel over gestaan in: Künstliche Landschaften, Stadtplätze - Industrieparks - Visionäre Environments. S. Lyall, Birkhäuser Verlag; 1991, page 164–169 [Cf.]
Lees verder...Spinoza in "Vermögende Körper"
Dit blog zie ik in het verlengde van het blog van 13 juni 2015, “Een gemiste kans bij het Menasseh ben Israel Instituut”, waarin ik als commentaar op de komende lezingenserie "Over de lichamelijkheid van een spiritueel volk. Gender, seksualiteit en het lichaam in de joodse geschiedenis", opmerkte dat ik Spinoza in de serie mistte: juist dé filosoof die de lichamelijkheid bepaald niet uit de weg ging.
In de kunstwereld en in de kunstfilosofie wordt Spinoza bepaald niet veronachtzaamd – met name in allerlei dansprojecten en performances. Ik heb er in vele blogs naar verwezen. Dat blijkt ook weer eens uit dit boek dat ca. twee maanden geleden verscheen:
Stefan Apostolou-Hölscher, Vermögende Körper. Zeitgenössischer Tanz zwischen Ästhetik und Biopolitik. transcript Verlag, 2015 – books.google
Lees verder...Weer kunstproject Natura Naturans, nu in Italiaanse Villa Panza
Een tentoonstelling Natura Naturans met natuurobjecten van kunstenaars Roxy Paine en Meg Webster, samengesteld door Anna Bernardini en Angela Vettese in de Villa Panza in Varese, loopt van 12 juni 2015 tot 28 februari 2016. [Hier méér info]
Ook voor wie geen Italiaans verstaat geeft de video “La
Natura spinoziana di Roxy Paine e Meg Webster a Villa Panza” toch een indruk. De
statige zalen van het museum staan vol plantengroeisel en ook aan de muren zijn
zwammen en schimmels aangebracht. De makers achten het “één van de meest
interessante collecties van hedendaagse kunst in Italië.”
Getracht is de twee kanten van de natuur a la Spinoza uit te beelden: de kracht
en wording van de natuur enerzijds, en de feitelijke uitwerkingen en resultaten
van de natuur anderzijds.
[klik even rechtsonder op YouTube om de video te zien]
Al eerder. In 2010, ging in Italië een kunstproject onder de titel Natura Naturans [cf. blog] en een half jaar later in Bordeaux de tentoonstelling Natura Naturata [cf. blog].
Lees verder...Gianni Bozzola won met Cherem de Spinoza (2015) compositiewedstrijd Prix Annelie de Man
Blogger en curator van Spinoza.blogse.nl, Stan Verdult, feliciteert de jonge Italiaanse componist Gianni Bozzola met het winnen van de klavecimbel compositiewedstrijd Prix Annelie de Man met zijn Cherem de Spinoza (2015).
In reactie op het blog, waarin ik op die wedstrijd wees, omdat daarbij ook Cherem de Spinoza (2015) van Bozzola meedong,
liet de componist weten bij die wedstrijd de eerste prijs gewonnen te hebben.
Het is opmerkelijk
dat de organisatie zelf dat nieuws niet bekend maakte. Ik ben meermalen naar hun website,
twitter- en facebook-pagina gaan kijken of daarover al iets was bekend gemaakt:
never nooit niet. Heel nalatig.
Ook was ik al enige malen op Bozzola’s pagina op
Soundcloud gaan kijken of daar de uitvoering van zijn compositie al
gepubliceerd stond. Mooi dat hij gisterenavond zelf liet weten dat hij die prijs won en
dat hij inmiddels zijn compositie had geüpload.
Fascinerend om te beluisteren. De
klarinet zal wel de sjofar, de ramshoorn vertolken, neem ik aan.
First Prize at Prix Annelie de Man 2015.
Goska Isphording (harpsichord), Marieke Franssen (flute), Sophie Schouten (clarinet), Pepe Garcia (percussion), Ere Lievonen (harmonium, celesta), Gregory Charette (conductor).
Live at Orgelpark, Amsterdam, 28th may 2015.
Hereafter the program note of the piece:
Lees verder...Spinijntje / Spinoza Miffy van Saskia Pfaeltzer
Saskia Pfaeltzer, in onze kringen bekend van het boek dat zij samen met Erik Bindervoet maakte, Spinoza’s achtbaan [cf. blog], creëerde een kunstwerk, waarin zij “twee Nederlandse iconen” tot één beeld maakte: Nijntje en Spinoza werden Spinijntje – en in ‘t Engels Spinoza Miffy. En zie, niet ver van mij vandaan, in de tuinen van Chateau St Gerlach (zoals ze Kasteel St. Gerlach in Houthem, Limburg het liefst noemen) staat dit Spinoza-beeld van haar! Bob Hoekstra, lid van de Spinoza Kring Limburg, stuurde mij deze foto’s toe die zijn vrouw, Marga Smit, maakte. Uiteraard plaats ik ze meteen in dit blog. Met dank aan de maaksters (van beeld en foto).
Lees verder...Vanavond compositie van Gianni Bozzola (1981): Cherem de Spinoza (2015)
Terwijl deze week in België het Koningin Elisabeth Concours wordt gehouden waarin violisten met elkaar in het strijdperk treden, heeft vanavond in het Orgelpark in Amsterdam de FINALISTS COMPOSERS COMPETITION PRIX ANNELIE DE MAN 2015 plaats. Het concours voor klavecinisten en componisten - vernoemd naar de grand lady van de hedendaagse Nederlandse klavecimbelmuziek.
Een internationale jury maakte een voorselectie uit de inzendingen voor het compositieconcours. De zes geselecteerde werken worden vanavond uitgevoerd. [Cf. orgelpark, facebook/PrixAnnelieDeMan]
Een van hen is de Italiaan Gianni Bozzola (1981). Hij zond in en dat wordt vanavond dus uitgevoerd:
Cherem de Spinoza (2015) for solo harpsichord and ensemble (flute, clarinet in Bb, percussion, Mustel Harmonium, conductor)
Beluister alvast zijn compositie for oboe and bass koto (2015) die hij op Soundcloud plaatste.
Hopelijk plaatst hij daar ook zijn "Cherem de Spinoza."
[Met dank aan Peter de Wit die mij deze tip gaf.] Méér info bij Donemus
ETHICA Du Travail Sans Obstacle / Work Without Obstacles
2½ jaar geleden had ik een blog over het Ethica-project van de in Parijs werkzame multimediale kunstenaar Patrick Fontana: "DU TRAVAIL SANS OBSTACLE d’après l’Ethique de Spinoza."
Hij doet dit vanuit het Centre de Recherche en Arts et Esthétique [CRAE rassemble des chercheurs en histoire des arts et archéologie, esthétique et philosophie de l'art, arts plastiques et arts du spectacle (théâtre et cinéma)] – het instituut waarvan Lorenzo Vinciguerra directeur is (cf. vorig blog).
Dit CRAE plaatste deze week in een Franse en Engelse versie een video over dit grote project op hun site [cf.]. De Engelse video haal ik hier naar binnen. Meer informatie aldaar en op www.grenze.org
Het ziet er zeer ambitieus uit - lijkt het werk van kunstenaar Job Koelewijn [cf.], dat van filosofiestudent Torin Doppelt [cf.], van Digital History [cf.] en het nog altijd niet online The Spinoza Web te combineren en integreren - bepaald niet gering, ja zeer ambitieus.
Aux corps prochains (sur une pensée de Spinoza) loopt of beter: danst
Een jaar geleden had ik een blog “Aux corps prochains (Sur une pensée de Spinoza) Théatre-philo ou Philo-théâtre?” waarin try outs werden gemeld van een dans-theater-stuk dat over een jaar zou worden opgevoerd. Wel, dat is dus doorgegaan.
Aux corps prochains (sur une pensée de Spinoza), conception de Denis Guénoun et Stanislas Roquette is reeds opgevoerd van 5 tot 13 mei 2015 in het Théâtre national de Chaillot in Parijs. Van 27 mei tot 6 juni 2015 zal het gaan in Théâtre national populaire in Villeurbanne. [Hier méér informatie]
Die “pensée de Spinoza” is uiteraard de in Frankrijk door Deleuze zeer beroemd geworden zin: "Nul ne sait ce que peut un corps."
Mozart & Spinoza [5] afgerond
Een afbeelding die beeldend kunstenaar en (jeugd)boekillustrator Jan Jippe uit Almere op zijn Kunstsite had geplaats van een schilderij getiteld “Wijsheid - over Mozart en Spinoza” was in oktober 2014 aanleiding voor een kleine serie blogs over Mozart & Spinoza (zie aan het eind de links naar die blogs).
Jan Jippe was er nog mee bezig en had liever niet dat ik het schilderij overnam, dus verwees ik ervoor naar zijn website. Vandaag ontving ik zijn e-mail: “Het heeft even geduurd, maar zoals beloofd hierbij de illustratie met gedicht.”
Lees verder...Job Koelewijn's kunstproject "Spinoza: Mondial Reading Performance" loopt nog steeds
Op zondag 14 december 2008 ging dit project van kunstenaar Job Koelewijn, gesteund door SKOR en W139, van start. Op die dag had in W139 aan de Warmoesstraat 139 te Amsterdam, de eerste lezing plaats van de Ethica van Spinoza [cf. blog], die hij van plan was wereldwijd te gaan lezen - telkens een deel op een andere plek in de wereld; telkens ca 45 minuten; zo mogelijk met medewerking van mensen ter plaatse. Uiteindelijk moet het een compleet audiobook worden. [Cf. PDF]
Dit project van lange adem loopt nog altijd. Aanstaande dinsdag 21 april 2015 zal hij over zijn project een Guest Lecture geven tijdens het Creative Media Colloquium dat in Hong Kong wordt gehouden en ook daar weer zijn 45 minuten lezing houden met de deelnemers die een door Koelewijn getekend certificaat van hun deelname ontvangen. [Cf.]
Spinoza in installatie "Operation Harmony" van kunstenaar Folkert de Jong
Ook al kijk ik dagelijks of Google nog nieuws met Spinoza heeft en ook al hebben in o.a. het Parool [PDF], de Volkskrant [cf.]en Financieel Dagblad verhalen gestaan over Folkert de Jong’s kunstinstallatie “Operation harmony” uit 2008, die onderdeel uitmaakte van de expositie “Circle of trust” van oktober 2009 tot april 2010 in het Groninger Museum, en dit jaar van 15 januari t/m 6 april 2015 van de exposite “In Search of Meaning – Mensbeelden in globaal perspectief” van acht kunstenaars in Museum De Fundatie in Zwolle [cf.], hoorde ik toch pas vandaag van Wim Goris dat Spinoza onderdeel uitmaakt van die installatie “Operation harmony”. Hij had die expositie op de slotdag in De Fundatie bezocht - en zo stelde hij mij in staat dit blog te maken. Gelukkig hebben aardig wat mensen foto’s op internet gebracht die Google je aanreikt, waaruit ik deze koos (en onderaan de herkomst geef).
Folkert de Jong
Operation Harmony, 2008
Styrofoam, pigmented polyurethane foam and pearls
700 x 230 x 340 cm
[rechts bovenop: Spinoza]
In Operation Harmony uit 2008 zijn vier figuren uit de vaderlandse historie in of op een soort van roze styrofoamplanken gemaakt hekwerk van horizontale en verticale planken hun met pek besmeurde hoofden - ‘klaaglijk kijkend’ [cf.] - er bovenop gespietst. De verminkte en respectloos ondersteboven hangende lichamen herinneren aan de moordpartij op de gebroeders De Witt in 1672. De uitgebeelden zijn verder Balthasar Gerards, de moordenaar van Willem van Oranje, de VOC-gouverneur Jan Pietersz. Coen – die hoewel hij er in Nederlands-Indië massaal op los moordde, toch als held de geschiedenisboeken inging - en de filosoof Spinoza, die meemaakte hoe de gebroeders de Witt werden vermoord.
Lees verder...Film over Spinoza als filosoof en schilder van de liefde
Ciaj Rocchi brengt aparte kunstzinnige korte films. Op 7 juni 2014 had ik ook al blog met een Spinoza-film van "GKL film production". Tweedagen geleden zette Ciaj Rocchi weer een GKL film uit 2008 op Youtube, getiteld Spinoza - Ethica. Twee rollen:
Gaia Picciolini - als Anna Barents
Parama Libralesso - als Spinoza. schilder en filosoof
Nicolas Dings maakte beeldje van Spinoza als kind
In een bericht van het VPRP-programma Nooit meer slapen, waarin NPOradio1 laat weten dat Gijsbert van der Wal bij Nicolas Dings op atelierbezoek ging [is daar nog te beluisteren], is tevens te lezen:
In het Stedelijk Museum in Kampen zijn nu kleinere sculpturen van Dings te zien, waaronder een ontroerend, diepblauw beeld van Spinoza als kind.
In het Stedelijk Museum in Kampen is van 24 januari t/m 22 maart 2015 een expositie met werk van Nicolas Dings onder de titel: 'Memory of de kunst van het vergeten'. [Cf.]
Het bekendste werk van Nicolas Dings is wel het drie en een halve meter hoge standbeeld van Spinoza naast de Stopera in Amsterdam.
Als u Dings ingeeft in het zoekvenster, krijgt u meer Spinozana van hem
te zien.
Spinoza-illustratie van Laszlo Meitner (1900 – 1968)
Eerder dan Richard Lindner (1901 - 1978) in 1956 [cf. blog], maakte Laszlo Meitner in 1952 een Spinoza-illustratie bij een tekst (uit Ethica 3/2s) dat als affiche verspreid werd door de Container Corporation of America in de serie "Great Ideas of Western Man." Hier méér info over dat project.
De schilder, ontwerper, illustrator en decorontwerper Laszlo Meitner werd in 1900 geboren in Boedapest. Hij begon in 1919 een studie aan de Academie voor Schone Kunsten in Berlijn, waarna hij als illustrator werkte voor de tijdschriften Simplissimus, Jugend en Querschnitt. Na de opkomst van de nazi's in 1933 verhuisde hij naar Londen waar hij als "sketch-artist" bij een Londens filmbedrijf aan de slag ging. In 1937 verhuisde hij naar Parijs, waar hij zich als cartoonist ontpopte. In 1939 verbleef hij in het huis van het schildersechtpaar Arpad Szenes en Maria Helena Vieira da Silva in Lissabon (Arpad Szenes was ook in Boedapest geboren). In 1940 verhuisde hij naar Rio de Janeiro, waar hij in 1941 genaturaliseerd werd tot Braziliaan; hij had onder meer een solotentoonstelling bij het Instituut voor architecten van Brazilië, IAB. Vanaf 1952 wijdde hij zich uitsluitend aan de schilderkunst. In dat jaar maakte hij het schilderij voor de Container Corporation of America.
In 1968 overleed hij in Rio de Janeiro. [Info van hier]. Je komt meermalen op internet tegen dat hij ergens in 1944 overleden zou zijn, maar dat moet op een vergissing berusten.
Het affiche meet ongeveer 12.75" x 9.5".
Zie hier een overzicht van een aantal van Meitner's schilderijen.
Inutilis scientia Spinozana [75] Marlene Dumas’ Spinoza’tjie hangt momenteel in het Bonnefantenmuseum in Maastricht
Zoals we al in De steen vliegt (1997), op p. 159 in het bijschrift bij de afbeelding van 'Spinoza'tjie' van Marlene Dumas konden lezen, was het kleine werkje, olieverf op linnen (6x) 18 x 24 cm., door de kunstenares in 1992 geschilderd en behoort het tot de Collectie Eyck te Wijlre. [Cf. blog]
Nu had ik een poos geleden al eens gelezen dat het echtpaar Jo en Marlies Eyck, althans de door hen gestichte fundatie, een samenwerking was aangegaan met het Bonnefantenmuseum te Maastricht. [Cf.] Ik had op mijn blog een zwart-wit afbeelding en was best wel benieuwd naar de kleuren, waarvoor ik dan naar Wijlre zou moeten (wat slechts een heel vaag, zelfs al weer vergeten, plan bleef).
Maar zie, afgelopen vrijdag kwam mijn zus bij mij langs nadat ze eerst een bezoek aan het Bonnefantenmuseum had gebracht en daar had ze dit fotootje voor mij gemaakt – mijn familie is goed op de hoogte van mijn hobby!
Er blijkt maar heel weinig kleur in het werkje te zitten.
Enfin, weet dus dat Spinoza’tjie momenteel in Maastricht hangt!
Hervé Chaussard’s Spinoza-dans-choreografie "Joy"
Vanaf gisteren, maandag 19 januari tot en met maandag 2 februari, 2015, loopt in Dijon Bourgogne het Art Danse Festival. [Cf.]
Daarop wordt onder meer een nieuw werk uitgevoerd van Hervé Chaussard: “Joy" waarin de lichamen van vier dansers meebewegen op de woorden van Spinoza en de Partita No. 2 voor viool van Johann Sebastian Bach, gespeeld door Doriane Gable.
Toegelicht wordt: "Voor Spinoza is de essentie van de mens de inspanning om te volharden in zijn bestaan, een inspanning waarvan vreugde het doel is. Wat is er mooier dan het starten van een choreografie met zulke noties als creatief gereedschap. "
Ernst Hader (1866? – 1922?) tekende ook Spinoza
Ernst Hader is een kunstenaar die veel werk afleverde, romantische schilderijen en portrettekeningen vooral, waaronder een van Spinoza. Over hem is niets of nauwelijks iets op internet te vinden. Nergens is een pagina met een biografie en/of beschouwing over z’n kunst te vinden op het wereldwijde web. Wel krijg je heel veel hits naar zijn werk dat nog veel wordt verhandeld (en ook veel zou zijn nagemaakt). Wat ik vond breng ik hier bijeen in deze eerste pagina over hem.
Z’n data zijn niet zeker. Het is opmerkelijk hoeveel verschillende data worden gegeven; het heeft weinig zin de vele varianten te vermelden. Daarom heb ik vraagtekens gezet bij de toch meest waarschijnlijke. De enige tekst over hem die ik tegenkwam was deze:
“Ernst Hader (1866-1922, tätig 1866-92) war ein begnadeter Maler der durch Genre- und Landschaftsbilder und unzählige perfekte Porträts von vielen berühmten Persönlichkeiten seiner Zeit bis heute sehr geschätzt.
Schon zu seinen Lebzeiten wurden seine Bilder oft abgemalt, kopiert gefälscht und noch heute werden seine Werke gerne und in großen Stückzahlen reproduziert. Die idyllischen ländlichen Szenen und Landschaften sind sind sehr dekorativ und die Porträts der bekannten Persönlichkeiten sind die absoluten Klassiker.” [Van Fachwissen, kunst-kreativ.de]
Deze afbeelding had ik al eerder in een blog, waarin ik liet zien dat hij zich blijkbaar heeft laten inspireren door het zgn. Spinoza-portret van Hendrik van der Spyck - alleen gaf hij Spinoza een iets volwassener uitstraling dan op dat voorbeeldportret (cf dat blog).
Omschrijving van dit Spinoza-portret, uitgegeven in 1884. "Benedictus de Spinoza, head-and-shoulders portrait, facing slightly right." [cf.]
Hierna nog een andere afbeelding:
Lees verder...Joaquín Sorolla y Bastida (1863 - 1923) schilderde Spinoza-portret ca. 1900-1902
Op 18 augustus 2008 had ik het blog "Spinozaportret toegeschreven aan Joaquin Sorolla." Er was kort tevoren naar buiten gebracht dat een schilderij uit de nalatenschap van hoogleraar experimentele psychologie dr. Luis Simarro, waarvan lang onbekend was gebleven wie het schilderde, kon worden toegeschreven aan Joaquín Sorolla. Dat het bij de afgebeelde persoon om Spinoza ging, was eigenlijk wel duidelijk, maar helemaal zeker was het nog niet.
Aanleiding voor dit nieuwe blog is dat ik (zoals dat meestal gaat: zoekend naar iemand anders) op een tekst stuitte die enige jaren later was verschenen over de zoektocht naar dat schilderij.
Jesé Javier Campos Bueno, "Un retrato de Spinoza pintado por Sorolla." In: F.J. Martinez (Ed.), Spinoza en su siglo. Madrid, Bibliotheca Nueva, 2012, pp.181-201.
Van de vertaling door Sabrina van Dijk wordt een PDF verspreid:
José Javier Campos Bueno, "Een portret van Spinoza geschilderd door Sorolla" (2012 - PDF)
Bijna aandoenlijk is te lezen hoe gepoogd werd te achterhalen aan de hand van welke afbeelding/foto Sorolla moet hebben gewerkt. Over de kleinste details wordt minutueus informatie gegeven, maar intussen wordt het Haagse Spinoza-portret als het Wolfenbütteler gepresenteerd, wordt de OP in 1667 gedateerd, en nog zo een en ander.
De auteur is van het volgende overtuigd: "Geen twijfel mogelijk dat het een groot geluk is voor de Spinozisten dat ze nu kunnen zeggen dat het ongetwijfeld beste portret van de filosoof is gemaakt door een universele schilder zoals Sorolla. Er zijn niet veel artistieke voorstellingen gemaakt als compliment aan de gedachte en als triomf aan de wetenschap (Campos Bueno, 2010) maar in dit geval, is het resultaat een opmerkelijk portret, of op zijn minst vertederend omdat het de melancholische menselijkheid ademt en de leergierigheid van een rustige man die, denkend aan Borges, droomt over een duidelijk labyrint, vrij van metafoor en mythe, bouwend aan de oneindige kaart van datgene wat al zijn sterren zijn."
Lees verder...
Mij onbekende Spinoza-tekening
Maandag, op Spinoza's geboortedag, verscheen op een Macedonische website dit detail van deze treffende Spinoza-tekening. Er werd niet bij vermeld wie de maker ervan is, noch waar hij eventueel gevonden was. Toch plaats ik deze afbeelding alvast in dit blog, in de hoop er nog eens meer van te weten te komen. En hem ooit in z'n geheel aan te treffen.
Mijn gevoel/intuïtie zegt dat hij waarschijnlijk van een joodse kunstenaar is. Spinoza heeft hier in mijn ogen een iets joodsere uitstraling dan op het 'Wolfenbütteler-portret'- resp. het 'Opera-portret' (hoe riskant dit soort 'oordelen' ook zijn].
Lisa Park veruitwendigt in Eunoia II de 48 emoties van Ethica III
Multimediale kunstenares Lisa Park, afkomstig uit Zuid Korea, woont en werkt in New York, momenteel in het New Museum. Ze is al geruime tijd bezig met een kunstproject dat ze Eunoia noemt, Goede Geest [van het Griekse eu (goed) en nous (geest)]. Met EEG-sensoren en software voor muziekprogrammering geeft ze performances waarin ze in schalen met water trillingen van haar hersengolven tijdens de meditatie materialiseert. Zie deze Youtube-video van enige tijd terug, waarin ze met een bescheiden aantal schalen werkte.
Afgelopen zondag, 23 nov. 2014, werd haar Eunoia II op Youtube gezet, dat gewijd is aan Spinoza en waarin ze, naar het aantal door Spinoza beschreven emoties, met 48 geluidstrillingsschalen werkte.
Lees verder...
Emo Verkerk's Spinoza's
Van de kunstenaar Emo Verkerk (1955), "een van de belangrijkste kunstenaars van de laatste decennia in Nederland" [Museumtijdschr.] heb ik eerder reeds drie Spinoza-schilderijen en -objecten laten zien. Verkerk begon eind 70-iger jaren te tekenen en werd bekend door zijn portretten van schrijvers en kunstenaars. Later ging hij ook landschappen schilderen, waarbij hij steeds verschillende materialen en technieken met elkaar mengt. [Cf. stukje over hem in Volzin]
Vanaf vandaag tot 15 februari 2015 is er een overzichtstentoonstelling van zijn werk in het Gemeentemuseum in Den Haag,schilderijen en beelden [cf.]. De laatste overzichtstentoonstelling van deze kunstenaar was in 1988 in het Stedelijk Museum in Amsterdam, schrijft Trouw, in een groot artikel over deze Haagse tentoonstelling en over Verkerk zelf, Daarin lees ik dat zo'n 90 schilderijen en objecten, gemaakt tussen 1978 en 2014 en grotendeels afkomstig uit privécollecties, thematisch verdeeld in het Gemeentemuseum bijeengebracht zijn. Maar er was ook nog een expositie in het Fries Museum in 2000 met zo'n 70 portretten (vertelde Emo Verkerk vannacht aan Anton de Goede in Nooit Meer Slapen bij VPRO.
We lezen in Trouw: "Vaak begint hij met een portret van een schrijver die hij bewondert, of een ander bekend persoon: Spinoza, Joseph Roth, Gerard Reve, enz..."
Tussen de afbeeldingen dit Spinoza-schilderij, olieverf op doek uit 1999, dat zich in een particuliere collectie bevindt.
Het is het meest als Spinoza herkenbare schilderij. De andere breng ik hieronder, zodat alle tot heden op internet zichtbare schilderijen en objecten gewijd aan Spinoza van deze in Den Helder wonende en werkende kunstenaar in één blog samengebracht zijn.
Het is duidelijk dat Verkerk "iets met Spinoza heeft." Het Gemeentemuseum laat op de Engelse pagina, onderstaand deel ervan zien waarop de kleuren iets beter uitkomen.
Lees verder...
Spinoza-schilderij van Thea Saks
De in Los Angeles werkzame kunstenares Thea Saks maakte dit Spinoza-schilderij in acryl- en olieverf op hardboard [16” x 20” - $400 - cf.].
Thea Saks studeerde beeldende kunst en illustratie aan de Parsons School of Design en de School of Visual Arts in New York. Haar werk is geïnspireerd door tekeningen en prenten uit de voorbije eeuwen en verkent haar interesse in folklore, fantasie, en klassieke verhalen over spookhuizen en kerkhoven. [Naar cf. en cf.]
Hermann Samuel Glasscheib (1897 - 1976) Baruch Spinoza, Drama in einem Vorspiel und sieben Bildern
H.S. Glasscheib, van joodse origine, studeerde medicijnen aan de Humboldt-Universität in Berlijn, werd in 1923 Dr. med. Röntgenologie in Berlijn, Warschau en Moskou. Schreef in 1926 het eerste leerboek over Röntgenkunde. Werd vanwege de vervolging van joodse artsen onder Stalin van de Univ. van Moskou verwijderd. Emigreerde in 1938 naar Palestina, waar hij in Haifa leider werd van de röntgenafdeling in het Elischa-Ziekenhuis. Daarnaast ontpopte hij zich tevens als schrijver en dichter. Naast medische werken schreef hij
Baruch Spinoza, Drama in einem Vorspiel und sieben Bildern. Ner-Tamid-Verlag, 1964 - 112 pp.
Asche, Blut, Basalt. Die Wiedergeburt meines Volkes, Gedichte. ShikmonaPub. Company, Haifa, 1972 - 72 pp.
______________
Lemma Gasscheib, Hermann Samuel in Deutsches Literatur-Lexikon
Theo Loevendie - "The Rise of Spinoza" op Youtube
Gisteren is door "Dutch Composers" Theo Loevendie's "The Rise of Spinoza" op Youtube bracht. Of dit de opname van Npo radio4 is of een andere kan ik slecht beoordelen. Het lijkt me een andere opname. In ieder geval is het een heldere en kwalitatief heel goede opname. Een goed initiatief om deze zo kort na de première op deze manier openbaar te maken. Hopelijk gebeurt dit met goedkeuring van alle rechthebbenden, zodat dit op Youtube mag blijven.
Het applaus
is geheel weggelaten, hetgeen ik wat merkwaardig vind.
Verdere informatie en toelichting onder "lees verder". Dat kan het best eerst aangeklikt worden om daarna pas de video te starten.
Lees verder...Spinoza-cartoon van Lesco Griff
Op 14 maart 2013 bracht illustrator en cartoonist Lesco Griff deze Spinoza-cartoon op zijn blog. Via dit blog neem ik deze graag op in de almaar groeiende reeks Spinoza-cartoons, comics & illustraties
The Rise of Spinoza – fascinerende opera van Theo Loevendie mooi uitgevoerd. Inderdaad prachtig!
Gisteren was voor mij een hele belevenis: het bijwonen van de première van deze Spinoza-opera van Theo Loevendie. Dat begon al met het genieten van die schitterende concertzaal van het Concertgebouw, geheel bezet – tot aan de nok zogezegd. Ik was daar zeker dertig, misschien zelfs al vijfendertig jaar niet meer geweest, terwijl ik daar vroeger vlakbij woonde en er veel concerten heb bijgewoond. Mooi dat Spinoza mij er weer heenbracht. Het was overigens geen bijeenkomst van Spinozisten. Ik heb geen bekenden gezien, die er misschien wel geweest zijn?
Eindelijk dan kwam Theo Loevendie’s droom uit (die droom die ik ooit in een blog wel eens als “de droom van Gerontius” omschreef, daar ik vreesde dat hij altijd wel droom zou blijven – daar zat ik dus goed fout).
“Al sinds mijn puberteit koester ik diepe bewondering voor Spinoza. Vanaf die tijd heb ik de hartenwens gehad om een muziekstuk aan leven en werken van de filosoof te wijden,” aldus componist Theo Loevendie. Hij kreeg van de NTR ZaterdagMatinee – na zijn suggestie uiteraard - uiteindelijk de opdracht tot het componeren van een opera over deze zeventiende-eeuwse filosoof – het werd zijn vijfde opera. Het werk beslaat de gebeurtenissen in de zomer van 1656, toen de jonge Baruch Spinoza werd verbannen uit de joodse gemeenschap van Amsterdam. Markus Stenz dirigeerde de wereldpremière.
Lees verder...Fraaie Spinoza-tekening
De Indonesische vertaling van Sophie's World van Jostein Gaarder heeft deze fraaie afbeelding van Spinoza op pagina 386, zo blijkt uit onderstaande tweet. Of het origineel en alle andere uitgaven deze zelfde illustratie hebben weet ik niet; ik heb het boek nooit in handen gehad. Maar deze op internet verschenen afbeelding vraagt erom hier overgenomen te worden.
Lees verder...
Metallbildhauerin Heidemarie Wenzel, geïnspireerd door Spinoza
Heidemarie Wenzel (1955), bildende Künstlerin, Metallbildhauerin, lebt und arbeitet in Münster/Alverskirche [cf. haar website]. Al vanaf 2004 maakt zij metaalobjecten, waarbij ze zich liet inspireren door filosofen en dichters en vooral door Spinoza.
"Der Geist', Textinstallation aus Guss-Buchstaben, Mäße variabel, 2013
Momenteel doet zij mee aan een herdenkingstentoonstelling, ALLEZ LES BOULES - Hommage zum 100. Geburtstag von Ernst Hermanns. Naar aanleiding van een bericht daarover ontdekte ik haar bijzondere werk.
Anlässlich des 100. Geburtstags von Ernst Hermanns treten sieben ehemalige Schüler aus seiner Zeit als Akademieprofessor in einen künstlerischen Dialog mit dem Werk Hermanns' [Otto Boll, Harald Busch, Heinz Jahn, Rolf Nolden, Stefan Pietryga, Christoph Rust und Heidemarie Wenzel].
Im Kloster Bentlage, im Kunstmuseum Gelsenkirchen und in der Kunsthalle Recklinghausen wird 2014/2015 dieser Dialog mit je eigenen Schwerpunkten in einer ausführlichen Ausstellungsreihe präsentiert.
Heidemarie Wenzel bracht hiervoor twee objecten die ze in 2005 maakte in en maakte voor deze gelegenheid een nieuwe installatie. Zij schrijft:
Lees verder...Spinoza van Navo Art
Van de in Berlijn wonende en onder de schuilnaam van Navo Art werkende kunstenaar kwam ik hier op "Fine Art America" deze afbeelding tegen, getiteld "Spinoza And Dicing Times".
Ik geef dat hierbij even door - sans paroles (dus ook de 'opdruk' van fine art america heb ik verwijderd...).
Inutilis scientia Spinozana [36] Garberfest en Spinozacartoon
Op het agenda-overzicht van de VHS lezen we:
"Ter ere van Daniel Garber wordt op 19 en 20 september op de Princeton University een Garberfest: Early Modern Philosophy Conference gehouden, georganiseerd door Steven Nadler e.a."
De link erheen was afgekort en dan werkt ie niet [hier de verbeterde link], dus zocht ik verder op de website van Princeton University en kwam dit affiche tegen dat ik al eerder zag, maar toen negeerde. Nu echter leerde het me meer...
Of de cartoon een beetje lijkt op Daniel Garber kunt u zelf bekijken op diens pagina.
Lees verder...Ben Nadler maakte een Spinoza-portret
Ben Nadler is maker van comics & illustrations.
Born and raised in Madison, Wisconsin, Ben Nadler is a cartoonist and illustrator living in Seattle, WA. He has a Bachelor's of Fine Arts in Illustration from Rhode Island School of Design.
Hij maakte een Portrait of Baruch Spinoza, waarvan hieronder een stukje. De hele tekening is hier op zijn website te vinden.
Zou hij familie van Steven Nadler zijn die aan de Wisconsin University in Madison doceert?
Loeki Metz (1918 - 2004) ontwierp Spinoza-penning tweemaal
Van deze Nederlandse vrouwelijke beeldhouwer, medailleur en sieraadontwerper is Spinoza-liefhebbers haar herdenkingspenning bekend. In dit blog is de herdenkingspenning te zien die Loeki Metz in 1977 ter gelegenheid van de 300e sterfdag van Spinoza maakte en in kleine oplage op de markt bracht. Hij wordt af en toe op een veiling of op ebay aangeboden. Mij is niet bekend dat zij dat in opdracht deed, volgens mij was dat louter op eigen initiatief.
Wat velen niet zullen weten is dat zij zes à zeven jaren eerder ook al een vergelijkbare penning had vervaardigd. Ik wist het althans niet tot ik van iemand die anoniem wenst te blijven, afbeeldingen met nadere informatie via het bij dit blog horende e-mailadres ontving.
Betrokkene ontmoette haar in 1971 in Rotterdam. Zij toonde hem deze penning die zij toen net had ontworpen en vanwege zijn belangstelling voor Spinoza kocht hij van haar dit exemplaar. De penning, die een diameter van 70 mm heeft en 260 gram weegt, is dus beduidend kleiner en lichter dan de penning van 1977 die 106-108 mm is en 880 gram weegt. Maar ook op andere punten wijkt hij af van die van 1977. Om dat te tonen neem ik hier van resp. de voorzijde en de achterzijde eerst de afbeelding van 1970/71 en vervolgens die van 1977 [zonder de relatieve verhouding te benaderen].
Of je het wel een penning kunt noemen is voor mij de vraag. Hij is in ieder geval niet geslagen, maar brons gegoten. Het is dus eerder een klein beeldhouwwerk, enigszins in de vorm van een penning.
Penning uit 1970/71
Penning uit 1977
Lees verder...Spinoza-schets van Coos Dieters
Coos Dieters (1946), opgeleid aan de Gerrit Rietveld Academie, docent grafiek aan de Kon. Academie voor Beeldende Kunsten Den Haag (de oudste kunstacademie van Nederland) en aan de HKU. Verder richtte hij met kunstenares Carola Rombouts de Grafiekdrukkerij op - een werkplaats in de gerenoveerde loods 6 op het Knsm-eiland waar zij vrij werk maken, grafiekprojecten realiseren en in eigen beheer uitgeven. Op een andere site presenteert hij tekeningen van tien filosofen uit zijn schetsboek, w.o. een van Spinoza, gedateerd 18-4-2012. Een paar weken geleden vroeg ik toestemming die schets hier op te nemen. Daarop hoorde ik niets, hetgeen ik als toestemming interpreteer (wie zwijgt stemt immers toe volgens het gezegde).
Nicolas Dings maakte ook een schilderijtje van Spinoza
Spinoza-zomercursus te Barchem 2014 [5]
Ook dit blog is een gevolg van de Spinoza-zomercursus te Barchem 2014 en krijgt daarom in deze reeks het nr [5]. Met een paar deelnemers aan de VHS-cursus met wie ik enige malen een aangenaam gesprek had, kwam zo'n gesprek een keer op het Amsterdams Spinoza-beeld van Nicolas Dings. En wat bleek: zij waren in bezit van een kleine uitvoering van dat beeld, waarbij Spinoza op de icosaëder staat - dat is een bijna bolvorm bestaande uit twintig gelijke driehoeken. Ik kon hun vertellen, hetgeen zij weer niet wisten, dat dit (of een vergelijkbaar) beeldje door de Stichting Spinozalens is aangekocht om de komende tijd uitgereikt te worden aan de denkers die uitgekozen worden voor deze Spinozalens. Voor dit jaar is dat Susan Neiman [cf. blog]
En het bleek tevens dat zij een schilderijtje (15 x 15 x 3,7 cm) voorstellende Spinoza, dat Nicolas Dings dit jaar gemaakt had, in hun bezit hadden. Zij waren zo vriendelijk mij deze afbeelding toe te zenden om hier op te nemen in dit blog en in een van de blogs waarin ik schilderijen en illustraties inzake Spinoza verzamel.
Sinds Nicolas Dings ergens in het begin van 2008 werd gevraagd voor dat Amsterdamse Spinozabeeld, dat op 24 november 2008 al kon worden onthuld, heeft hij zich méer door Spinoza in zijn kunst laten inspireren. Dings ingeven in het zoekvenster geeft al heel wat hits op dit weblog.
7x Spinoza-beeld van Mark Antokolsky (1843 - 1902)
Op 23 november 2010 bracht ik een uitgebreid blog: "Het Spinoza-beeld van Mark Antokolsky (1843 - 1902) een 'stervende Spinoza'?"
Dit marmeren Spinoza-beeld van de Russische beeldhouwer Mark Antokolsky bevindt zich in het Russisch Staatsmuseum de Hermitage te St. Petersburg. Het is gemaakt in 1881 of 1882
Sindsdien kwam ik nog wel eens andere foto's van het beeld tegen, gemaakt vanuit andere hoek en met andere belichting, waardoor het een telkens ander beeld lijkt. Omdat je er vanuit die verschillende invalshoeken een andere indruk van krijgt, leek het me wel aardig de diverse afbeeldingen hier bij elkaar te zetten (met dank aan de makers en degenen die de afbeelding op internet bachten). Zie hier bij Printerest en hier een pagina op een Russische site met veel afbeeldingen van/over Mark Antokolsky. Trouwens nog indrukwekkender is de verzameling afbeeldingen op deze Russische site. Daarvan deze foto die een beeld geeft van de zaalopstelling: op de voorgrond het beeld Nestor Letopisets [Nestor de kroniekschrijver] van Antokolsky en in de verte zijn Spinoza.
De eerste die ik tegenkwam, zoals afgebeeld in het boek van Ernst Altkirch, Spinoza im porträt, Jena, 1913 [Van de site Andrey Maidansky]
Lees verder...Theaterstuk over de financiële crisis aan de hand van Spinoza
In 2010 verscheen van Frédéric Lordon Capitalisme, désir et servitude. Marx et Spinoza [La Fabrique Éditions, 2010].
In mei 2011 werd dat gevolgd door D’un retournement l’autre. Comédie sérieuse sur la crise financière. En quatre actes et en alexandrins [Éditions du Seuil, 2011].
Lordon zou hierin op een satrische manier de verwevenheid schetsen van affecten/passies met de politieke economie, ofwel de "machine affectante" laten zien, waardoor de financiële crises konden ontstaan. [Hier meer over boek en theaterstuk]
Het stuk kreeg in maart 2012 een openbare lezing in een theater van de Université Paris Diderot [PDF]. en ook volgende week zal het weer zo'n lezing krijgen, nu aan de École Normale Supérieure Paris [zie hier], waarvoor dit affiche werd gemaakt. Dat dient uiteraard op dit weblog te worden gesignaleerd.
Sturtevant zou aan een opera over Spinoza's Ethica werken
In het kader van de Spinoza Manifestatie zou op 13 sep 2009 in De Brakke Grond Sturtevant’s “Spinoza in Las Vegas” (een productie van Tate Modern, Londen) worden gebracht. Maar de performance werd ‘geannuleerd vanwege een blessure van de kunstenaar.’ “We hopen u te mogen verwelkomen op een ander moment,” zo werd door De Appel geschreven, maar voor zover ik weet is het van een ander moment in Amsterdam niet meer gekomen. [cf dit blog]
Momenteel heeft ze een Solo Exhibition in het Moderna Museet te Stockholm. In een bericht daarover wordt meegedeeld dat ze bezig zou zijn met het maken van een opera over de teksten van Spinoza die ze gebruikte voor haar installatie uit 2008 Vertical Monad.
Dat voor de liefhebbers van deze eigenzinnige kunstenares.
[Hersteld] Spinozaportret toegeschreven aan Joaquin Sorolla
Teruggehaald uit het cachegeheugen van Google, nadat blogse.nl alle blogs van 2½ maand gewist had.
Lees verder...