BdSpinoza

Karl Hermann Bruder (1812 – 1892) Benedicti de Spinoza, Opera Quae Supersunt Omnia

Een hele tijd ben ik vandaag ‘zoet’ geweest met zoeken naar mijn blog dat ik, na dat over Heinrich Eberhard Gottlob Paulus en zijn  editie van de volledige werken van Spinoza (zie hier), volgens mij over Bruder had gemaakt. Maar het is nergens te vinden en ook op mijn harde schijf kon ik nergens meer iets aan materiaal erover vinden – irritant. Gelukkig kon ik mij nog herinneren welke bronnen ik indertijd had gebruikt (want verder is er, als je zijn naam op Google ingeeft, geen inhoudelijke informatie over hem te vinden naast alle links naar zijn boeken). Het meeste vond ik in het hoofdstuk “Spinoza editions in the nineteenth century” van Jelle Kingma (zie onder de noten). Daar ik binnenkort een blog over de Van Vloten/Land-editie van Spinoza’s werken wil maken, reconstrueer ik nu eerst dit verloren of misschien wel vergeten blog.

Onder de gelatiniseerde versie van zijn naam, Carolus Hermannus Bruder, verzorgde hij na Paulus een nieuwe uitgave van het complete werk van Spinoza in drie delen:

Benedicti de Spinoza, Opera Quae Supersunt Omnia. Lipsiae, typis et sumtibus Bernh. Tauchnitz jun., 1841 - 1844

Bij books.google: Vol I  - Vol II  -  Vol III  en bij archive.org Vol II

Karl Hermann Bruder werd geboren in Leipzig, studeerde theologie en filosofie aan de universiteit van Leipzig en werd ‘evangelisch-lutherischer pfarrer’ bij verschillende gemeenten in Saksen. Hij redigeerde enkele werken van Augustinus, waaronder diens Confessiones die een zeer gedetailleerde inhoudsopgave meekreeg (cf archive.org) en een concordantie van het Oude en Nieuwe Testament, een werk dat populair werd en verschillende malen werd herdrukt. Het was de Duitse uitgever Christian Bernard Tauchnitz die hem verzocht een nieuwe editie van Spinoza’s werk te verzorgen. Bruder baseerde zijn tekst van Spinoza’s werken op de originele uitgaven van de 17^e eeuw. In geval van duistere, ongewone of incorrecte Latijnse passages, trachtte hij er het beste van te maken. Sterker dan zijn voorgangers (Paulus met name) droeg hij zorg voor een zo goed mogelijk Latijn. De inleidingen en commentaren die hij gaf moeten volgens Kingma van enige waarde geweest zijn voor zijn tijdgenoten. Tauchnitz stond vooral een uitgave voor een breed publiek voor ogen en met dat voor ogen, leverde Bruder goed werk af. Voor latere bibliografen maakte de uitgever het wel gecompliceerd. Antonius van der Linde nam in zijn bibliografie op: volume I: 1843, volume II: 1844 en volume III: 1846, maar er zijn edities in andere jaren en ongedateerde edities geweest.

Piet Steenbakkers over de Bruder-editie:
"The most important edition in Germany in the nineteenth century, with a very wide circulation, was that of Karl Hermann Bruder: Benedicti de Spinoza Opera Quae Supersunt Omnia (three volumes, 1843-1846). It went through several reprints, even in the twentieth century, though all are dated 1843— 1846. Bruder did go back to the original seventeenth-century texts but still reproduces some of Paulus's errors. Many commentators and translators worked from this Opera edition. An interesting feature of Bruder's edition is that he divided some texts into manageable, numbered sections. In referring to passages of the Tractatus de intellectus emendatione, Bruder's section numbers have since established themselves as the standard, but regrettably his numbering of the TTP did not catch on."

De Bruder-editie is en wordt nog veel gebruikt. Carl Gebhardt gebruikte hem, Leopold,  Rudolf Meijer baseerde zijn website met Latijnse teksten van Spinoza vooral op de Bruder-editie (zie hier). Wim Klever vertelde mij dat hij de deeltjes in één band had laten binden en altijd 'zijn Bruder' gebruikte (zie dit blog). Maar zie wat er komt van intensief gebruik:

         
Wim Klever e-mailt bij deze foto: "Is, hoewel eerder door een vakman stevig gebonden, in het veelvuldig gebruik helemaal losbladig geworden en moet nu telkens met een lint bijeen worden gehouden. Papier en drukletter zijn bijzonder aangenaam."

spinoza | 30-11-2012 | 15:38 | Link | Reacties (3)