27 juli, dag van Spinoza’s Herem
27 juli 1656 werd de banvloek over Spinoza uitgesproken - wegens ‘vreselijke ketterij’ en ‘schandelijke daden’. Zie op stadsarchief.amsterdam.nl de afbeelding uit het Escamoth, het register van besluiten en reglementen van de joodse gemeente Talmud Tora, met de banvloek over Spinoza.
Zie hier hoe hij "uitgeschreven" werd:
Ik citeer hier, bij deze afbeelding van de doorhaling van de naam Baruch Espinosa in het register van Ets Haim, uit het verslag van Carel Peeters dat op 5 juli 2008 in Vrij Nederland verscheen over de Spinoza-tentoonstelling in de Bibliotheca Philosophica Hermetica te Amsterdam:
“Een choquerende illustratie van de afkeer die Spinoza opriep, is meteen aan het begin van de tentoonstelling te zien: daar ligt het grote boek waarin de namen werden geschreven van de nieuwe leden van het Portugees-joodse genootschap Ets Haim. De naam van Spinoza is er met vette, hatelijke krassen doorgehaald. Woedend weggekrast. Hier heeft de visuele excommunicatie van een filosoof plaats. Dat gebeurde in 1656 toen Spinoza uit de joodse gemeenschap werd verbannen vanwege zijn ketterse ideeën.”
Dit blog herdenkt dus tevens dat vijf jaar geleden die interessante tentoonstelling Libertas Philosophandi in de Bibliotheca Philosophica Hermetica werd gehouden.
Stan Verdult
[ let wel, dit was in 2008 ]
Reacties
Die dikke zwarte streep staat mooi symbool voor de hedendaagse miskenning van de immense rijkdom en overrompelende logica van Spinoza's werk. Ja, natuurlijk niet in de kleine kring van Spinoza-vrienden, maar wel in het universum van filosofen en academici van allerlei slag.
Wim Klever 27-07-2013 @ 11:03
Zo lijkt het, inderdaad.
Maar Spinoza breekt door dat ausradiert zijn heen. Dat is in die afbeelding al zichtbaar.
Stan Verdult 27-07-2013 @ 11:23