Aangekondigd boek van Kees Schuyt: Spinoza en de vreugde van het inzicht
Uitgeverij Balans kondigt in zijn catalogus van voorjaar 2012 aan dat in april 2012 zal verschijnen een boekje van Kees Schuyt, Spinoza en de vreugde van het inzicht.
Beloofd wordt een “schitterende gebonden uitgave met stofomslag” van 160 pagina’s, 12,5 x 20 cm - isbn 978 94 600 3406 0
Tekst van de uitgever:
De wereld en het eigen leven begrijpen via de filosofie van SpinozaKees Schuyt (1943), socioloog en jurist, was tot zijn emeritaat in 2007 werkzaam als hoogleraar in de sociologie aan de Universiteit van Amsterdam. Daarnaast schreef hij columns in de Volkskrant en was hij lid van de WRR. Sinds 2005 is hij lid van de Raad van State. In 2010 publiceerde hij bij Balans Het spoor terug, de biografie van J.B. Charles/W.H. Nagel.
Deze korte studie biedt niet de zoveelste inleiding in het denken van Spinoza, maar doet verslag van de persoonlijke, vijfentwintig jaar durende zoektocht om de vaak moeilijke thema’s van Spinoza onder de knie te krijgen. Om via Spinoza’s filosofie meer te begrijpen van de wereld en van het eigen leven. Om de vreugde te ervaren die dit verbeterde inzicht, in oorzaken en gevolgen, en ook in de eigen beperktheid, ons biedt.Elk hoofdstuk gaat over een onderwerp dat de auteur bijzonder aanspreekt. Bestaat er een levenswil, Spinoza’s conatus, die mensen voort doet leven ook onder de meest bittere omstandigheden? Is kennis en inzicht gradueel van aard? Wat is het verschil tussen adequate en inadequate kennis van de oorzaken van ons handelen? Hoe ontwikkelt een machtsstaat zich tot een rechtsstaat?
Aan de hand van o.a. de Ethica, het Theologisch-politiek Traktaat, het Politiek Traktaat, worden belangrijke kernpunten van Spinoza behandeld: turning passions into actions, het omvormen van de dingen die we lijdelijke ondergaan tot actief begrijpen van situaties, de vrijheid om te filosoferen, het belang van godsdienstvrede en tolerantie. In het hoofdstuk over Spinoza’s politieke filosofie wordt zijn werk vergeleken met het moderne democratisch individualisme van Emerson en Thoreau. De auteur schuwt niet enkele ‘eeuwige kwesties’ aan de orde te stellen, moeilijke vragen zoals die naar de onsterfelijkheid van de ziel, de eeuwigheid van God, het waarom van ethisch handelen en de eeuwige vraag naar goed en kwaad. Een zelden gemaakte vergelijking tussen de ethiek en de geometrie van B. de Spinoza en de ethiek en de wiskunde van de pragmatisch filosoof C.S. Peirce sluit het boek af.
* * *
Kees Schuyt heeft wel wat goed te maken. Van de toespraak die hij tijdens de Spinozadag van 2009 in Paradiso hield, als coreferent op de hoofdtoespraak die Piet Steenbakkers gaf over het thema “Spinoza en de liefde”, heeft hij - ondanks belofte - nooit meer zijn tekst geleverd. Ik ging steeds maar weer eens kijken op de site van de Amsterdamse Spinoza Kring of die tekst beschikbaar kwam. Ik was er vooral benieuwd naar, daar hij zoveel uit Spinoza's Korte Verhandeling in zijn reactie-toespraak verwerkt had.
Maandenlang gaf de website van de ASK te lezen: "De lezing van prof.dr.mr. Kees Schuyt (volgt nog)." Maar na meer dan drie maanden verdween die boodschap, want er zou, zo was duidelijk geworden, niets volgen.
Gaat nu dan dit boekje die belofte inlossen?
* * *
Van 2002 tot 2007 was Kees Schuyt voorzitter van de Vereniging Het Spinozahuis.
* * *
Aanvulling 3 febr. 2014
Intussen kwam ik ook deze cover tegen.
We zien wel wat het gaat worden als het er ooit van komt [ik heb grote twijfels]
Toevoeging 20 maart 2016
Het boekje is helemaal niet verschenen - in 2012 niet, maar ook niet in de jaren daarna. Waarom werd het dan wel aangekondigd en wat kwam er tussen?
Onbegrijpelijk en nogal ergerlijk is dat Kees Schuyt op zijn website onder "bibliografie" bij het jaar 2012 wel de titel van het boekje vermeldt, alsof het toch zou zijn uitgekomen, wat echt niet het geval was. Heel vreemd. Je ziet af en toe aankondigingen van lezingen of cursussen over Spinoza die hij geeft, maar tijd om beloofde teksten af te leveren heeft hij kennelijk niet. Enfin, ik probeer de beloften van Schuyt uit m'n hoofd te zetten.
Toevoeging 16 jan. 2017
't boek gaat op 1 febr. 2017 kennelijk tóch verschijnen, bijna 'n dubbele omvang krijgen (300 pagina's) en €34,95 kosten; eigenlijk best wel prijzig.
Zie hier over de boekpresentatie bij Athenaeum Roeterseiland op 1 februari (17.00-18.30) van Spinoza en de vreugde van het inzicht. Persoonlijke en politieke vrijheid in een stabiele democratie van Kees Schuyt. Met o.a. Wiep van Bungen en Frans Saris.
