Affiche Spinozadag 2016 geeft thema "De actualiteit van Spinoza's politieke filosofie"

 

Eerder werd als thema aangegeven "Spinoza en Amsterdam" [cf. blog]. De formulering van het thema is echter gewijzigd, zoals op 't affiche te zien is. Maar zoals het affiche en onderstaande tekst van de ASK ook laten zien, blijft wel de opzet om e.e.a. vooral op Amsterdam toe te spitsen.

Op 27 november 2016 organiseert  de Amsterdamse Spinoza Kring voor de negende keer een lezingen- en discussiemiddag ter ere van de geboortedag van de wereldberoemde filosoof. Met dit evenement wordt aandacht gevraagd voor Spinoza en zijn nog immer actuele gedachtegoed.

In het Theologisch-politiek Traktaat roemt Spinoza het 17e eeuwse Amsterdam als voorbeeld van een staat die succesvol vrijheid van denken en uiting heeft toegestaan ook al bestaan er tussen burgers grote verschillende opvattingen over religieuze zaken. Dit in tegenstelling tot de meeste staten die met repressie en geweld de eenheid van waarden probeerden af te dwingen.

De opkomst van het religieus terrorisme en de oorlogen binnen de Islam aan de grenzen van Europa maken Spinoza’s denkbeelden over de inrichting van een stabiele staat en de democratie opnieuw actueel.

Een vrije samenleving werkt volgens hem alleen als een overheid zich zodanig opstelt dat de belangen van de burgers bevorderd worden en als burgers ondervinden dat zij binnen de gemeenschap profijt van elkaar ondervinden en zich tegelijk beschermd weten.

Op deze Spinozadag stellen we ons de vraag hoe om te gaan met de verschillen in religie en levenswijze, als burgers en als stad Amsterdam en of Spinoza’s denkbeelden daarbij nog van toepassing zijn.

De Vlaamse filosofe Tinneke Beeckman (schrijfster Door Spinoza’s lens en Macht en onmacht; columniste De Standaard) ziet onder andere op het politieke vlak toepassingsmogelijkheden voor het denken van Spinoza. De westerse maatschappij heeft in haar analyse baat bij een herbezinning op de waarden van de Verlichting zoals verwoord door Spinoza.

De Ierse filosoof David Kenning (adviseur bestrijding radicalisering) heeft ondervonden hoe in Noord-Ierland het religieus terrorisme de vrije samenleving onderdrukte. Hij schrijft radicalisering niet zozeer toe aan ideologie maar meent dat juist individuele psychische factoren daarbij een belangrijke rol spelen. Hij heeft zich verdiept in Spinoza’s denken en ziet daarin handvatten voor gericht politiek-maatschappelijk ingrijpen. Onderwijs, de rol van de media, en de toenemende onverdraagzaamheid zijn belangrijke issues in zijn betoog.

Schrijfster Nelleke Noordervliet (schrijfster, columniste VPRO-radio en Trouw) schreef o.a. historische romans over Amsterdam en de Gouden eeuw. In haar boek Vrij man (2012) voert Noordervliet de lezer terug naar de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden en scherpt de hoofdpersoon zijn gedachten aan Spinoza’s geschriften en dat van andere tijdgenoten (oa Koerbagh).

Onder leiding van Karianne Marx (Amsterdamse Spinoza Kring) zullen de sprekers met elkaar in debat gaan en krijgt het publiek gelegenheid vragen te stellen.

Toeganskaarten zijn te bestellen via Paradiso (bij ticketmasters.nl) alsook via Primera-winkels.