BdSpinoza

'De Nagelate schriften' van Benedictus de Spinoza gedigitaliseerd toegankelijk

Die onvolprezen DBNL toch! Maandelijks worden tientallen werken uit de Nederlandse literatuur makkelijk toegankelijk gemaakt op de website van de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren.

Sinds kort wordt daar ook Baruch de Spinoza, Nagelate schriften. z.p., 1677, gedigitaliseerd aangeboden. Behalve de digitale tekst is van elke bladzijde ook een scan van de originele pagina aan te klikken.

Een werkelijk bijzonder fraai werk werd daarmee opgeleverd. Hiermee is voor het eerst eindelijk ook de oorspronkelijke en eerste Nederlandse vertaling van de B.D.S. Opera Posthuma op internet te raadplegen. 

Daarvoor is het (of een?) exemplaar van de Universiteitsbibliotheek Leiden, (met signatuur: 464 B 10) gescand en gedigitaliseerd.

DBNL, Chapeau!

We krijgen dus de Voorreeden, waarvan we weten dat die door Jarig Jelles is geschreven. En verder

Staatkundige verhandeling;

Daar in getoont word hoe een Staat, in de welk d' Eenhoofdige Heerschappy plaats heeft, gelijk ook de geen, daar in de Voornaamsten 't gezach hebben, ingestelt moet worden, op dat de zelfde in geen Tyrannie zou vervallen, en de Vrede en Veiligheit der Burgeren daar in ongeschouden blijven.

WAarde Lezer, deze Verhandeling, van de Verbetering van 't Verstant, enz. 't welk wy hier onvolmaakt en gebrekkelijk aan u vertonen, is alreê over veel jaren van der zelfder Schrijver geschreven geweest. Zijn voorneemen was altijt, dit werk op te maken, en te voltojen. Doch hy, door andere bezigheden verhindert, en eindelijk van de doot wechgerukt, heeft het niet tot het gewenscht einde konnen brengen. Maar dewijl daar in veel voortreffelijke en nutte dingen zijn begrepen, die, gelijk wy vastelijk vertrouwen, aan d' oprechte Naspeurder niet weinig dienstig zullen wezen, zo hebben wy u daar af niet willen beroven. En op dat gy ook veel duisterheden, die daar in noch ruw en onbeschaaft hier en daar voorkomen, deur de vingeren zoud zien, zo hebben wy u hier af willen berichten, om niet onkundig daar in te wezen. Vaar wel.

Brieven Van verscheide geleerde Mannen Aan B.d.S.

Met des zelfs Antwoort;

Grotelijks tot Verklaring van des zelfs andere Werken dienende.

                                          * * *

Slechts één klein kanttekeningetje.

De vrienden van Spinoza honoreerden Spinoza's wens om zijn geschriften niet onder zijn naam uit te geven. Als een soort compromis kozen ze voor B.D.S. Hierover is in de 'Voorreden' te lezen: "De naam van onze Schrijver is op de Tijtel, en elders alleenlijk met de voorste letteren daar af uitgedrukt; 't welk om geen andere reden is gedaan, dan om dat hy, weinig tijts voor zijn o verlijden, uitdrukkelijk begeert heeft dat men zijn naam niet voor zijn Zedekunst, die hy beval te doen drukken, zou stellen, zonder echter reden daar af te geven, de welke, naar onz oordeel, geen andere heeft geweest, dan dat hy niet gewilt heeft dat zijn wetenschap naar zijn origineel naam genoemt zou worden: dewijl hy, in 't Aanhangsel van 't vierde deel zijner Zedekunst, in 't vijfentwintigste Hooftdeel, zegt, dat de genen, die anderen met raat en daat begeren te helpen, om gezamentlijk het opperste Coet te genieten, niet zullen trachten dat hun wetenschap uit hen haar benaming heeft; en dewijl hy zelf, in het darde deel van de zelfde Zedekunst, in de Verklaring van de Roemzucht, (pag. 179.) de genen, die zulks doen, niet donkerlijk voor roemzuchtigen verdacht maakt."

Deze B.D.S. worden nu terugvertaald naar Baruch de Spinoza. Maar eigenlijk zou men Spinoza moeten volgen in z'n keuze om zich naar de buitenwereld te presenteren en zijn brieven te ondertekenen ofwel met B. de Spinoza of met Benedictus de Spinoza. Nooit meer met Baruch.

spinoza | 28-04-2009 | 17:32 | Link | Reacties (0)