De oude (en onspinozistische) ethiek van De Dijn
Vandaag heeft het Friesch dagblad een wel heel merkwaardig artikel:
Prof. Herman De Dijn: transparantie vaak een schijnopenheid
Einde oude cultuur van Danneels [zie hier]
Het artikel heeft eerder, zaterdag 4 september 2010, als De oude cultuur van Danneels in de Belgische De Standaard gestaan [op de website van De Standaard is het alleen voor inloggende abonnees te lezen). Het gaat over de commotie n.a.v. het schandaal rond kindermisbruik door katholieke geestelijken in België, waarbij openheid en daden van de zijde van kardinaal Danneels werden geëist.
Dat het stuk overgenomen is vermeldt het Fries Dagblad wel, maar die datum niet. En dat is opvallend, want het artikel van De Dijn in herdruk, komt een beetje als mosterd na de maaltijd. Het lijkt namelijk een vergoelijking (misschien zelfs een openbaar advies) voor de tot dan toe (4 sept.) tamelijk grote terughoudendheid en het zich verdedigen van kardinaal Danneels. Maar na een oproep tot openheid door een aantal Vlaamse priesters op 7 september, gaf Danneels later die dag voor het eerst in het openbaar toe dat hij fouten had gemaakt. Daarmee komt De Dijns artikel, waarin hij begrip probeert te wekken dat “zelfs erge zaken toegedekt worden ter wille van de goede naam (en de macht) van de instelling, waarin men zich afschermt tegenover de gevaarlijke of vijandige buitenwereld” in een iets ander daglicht te staan.
Er staat ook niet bij dat hij al lange tijd bevriend is met Danneels.
De Dijn probeert naar het adagium van filosoof Spinoza non flere, non ridere, sed intelligere (niet beklagen, niet beschimpen, maar begrijpen) te begrijpen. Maar je kunt je bij zijn poging tot begrip afvragen waar volgens hem ‘waarden’ en ‘het goede’ eigenlijk vandaan komen. Komen die dan niet voort uit de samenleving? Worden die niet door ons mensen in onderling debat bepaald? De Dijns “respecteren van de objectieve waarde van de andere persoon” komt voort uit een heel ander type filosofie dan die van Spinoza. Het lijkt zelfs alsof De Dijn begrip vraagt voor een vorm van ‘priesterbedrog’ ter wille van het godsdienstige instituut - iets dat Spinoza behoorlijk fel aan de kaak stelde.
Mij lijkt dat er niet alleen een “einde [komt aan de] oude cultuur van Danneels”, maar ook aan de oude ethiek à la die van De Dijn.
Enige artikelen over de kwestie:
Trouw 30 aug. 2010: Kardinaal Danneels wilde misbruik bisschop verhullen
De Standaard 4 sept. 2010: artikel Prof. Herman De Dijn: De oude cultuur van Danneels
Trouw 7 sept. 2010: Vlaamse priesters willen knieval van Danneels
Trouw 7 sept. 2010: Kardinaal Danneels erkent fouten in misbruikzaak
Friesch Dagblad 21 sept. 2010: herhaling artikel Prof. Herman De Dijn: transparantie vaak een schijnopenheid. Einde oude cultuur van Danneels
* * *
Op de a.s. 32ste Vlaams-Nederlandse Filosofiedag, woensdag 10 november 2010, georganiseerd door de Faculteit der Filosofie en het Soeterbeeck Programma van de Radboud Universiteit Nijmegen, te houden in Huize Heyendael| Geert Grooteplein 9 te Nijmegen,
zal Herman De Dijn openen met een lezing over de rol van de filosofie in de samenleving. Vervolgens presenteren promovendi filosofie hun onderzoek in verschillende sessies. Er is sprake van "jonge publieksfilosofen"... als dat maar goed komt.
[zie hier]
