Encyclopedieën van de Verlichting
Heerlijk om niet alles te hoeven begrijpen. Bijvoorbeeld de vreugde van Karel D’huyvetters dat hij weer iemand heeft weten te strikken om zich te laten bijschrijven in de lijst van personen die het initiatief Spinoza in Vlaanderen steunen. Die lijst omvat sinds vandaag 85 personen. Ik ben blij als een ander verheugd is – ook zonder dat ik die vreugde geheel begrijp. "Want, als wij ons voorstellen dat iemand een geliefd voorwerp met blijdschap aandoet, worden wij door liefde voor hem aangedaan" (Ethica 3/22 eerste deel). Nogmaals, heerlijk dat ik niet alles hoef te begrijpen, want “[w]ij proberen [toch] ook alles te doen, wat de mensen, naar wij ons voorstellen graag zien…” (3/29)
Nu heeft hij professor Alan Charles Kors kunnen opnemen in die lijst en dat was voor mij aanleiding om even te googlen. En uiteraard is dan te vinden de vierdelige Encyclopedia of the Enlightenment. Edited by Alan Charles Kors. Oxford University Press, 2002. Ik heb hem niet in de kast staan.
En ook het eendelige jongere broertje niet trouwens:
En wat ontdek ik vervolgens: het PDF van dat boek wordt zomaar gratis en voor niks aangeboden door een Iraanse Universiteit. Ja, in dat land van de ayatollahs waar Allah zo veel verboden heeft, staat hij kennelijk wel toe deze boeken van westerse uitgevers te jatten en aan de hele internationale gemeente door te geven. Uiteraard haal ik ‘mijn’ exemplaar daarvandaan naar binnen, want ik vind het altijd leuk om in zo’n encyclopedie het Lemma over Spinoza te lezen en dat kan bij books.google maar gedeeltelijk, maar hier helemaal.
Dat lemma vinden we op p. 568: Spinoza, Benedict de (1632–1677) Dutch philosopher, one of the major systematic rationalist philosophers of the 17th century.Dé Encyclopédie van de Verlichting is uiteraard die waarvan Diderot samen met D’Alembert redacteur was en die van 1749 tot 1776 verscheen en waaraan denkers als Voltaire en Rousseau meeschreven. Maar dit zijn – hoewel met een andere doelstelling - de waardige opvolgers ervan, zullen we maar denken.
