F. Manzini over Spinoza's lezing van Aristoteles
Frédéric Manzini, Spinoza: une lecture d'Aristote, Paris, PUF "Epimethée"
Ik had dit boek al gesignaleerd, ik meen via het Italiaanse Spinozablog, en het jammer gevonden dat ik onvoldoende Frans beheers. Ik was nu immers al zo vaak Aristoteles op de achtergrond van Spinoza’s filosofie tegengekomen, dat ik graag van een dergelijk boek zou willen kennis nemen. Maar ja, zal niet lukken - had ik in mijn jonge jaren maar meer m’n best op Frans moeten doen…
Ik had besloten het boek niet op dit blog te signaleren - kan immers niet alles dat verschijnt hier opnemen. Er verschijnt tegenwoordig - gelukkig maar - zoveel over Spinoza, meer dan een blog als dit aankan.
Maar nu de auteur, Frédéric Manzini (Université Paris-Sorbonne) mij het signalement van zijn boek per e-mail toezond, kan ik het toch niet nalaten u van dit werk op de hoogte te stellen.
Ik heb ‘met een beetje van mezelf’ en met veel hulp van de Google-vertaalfuntie het volgende signalement van de site van de uitgever naar het Nederlands overgebracht. De tekst staat ook op de achterkant van het boek.
"Het gezag van Aristoteles heeft niet veel gewicht voor mij," zegt Spinoza aan Hugo Boxel. Maar dit wantrouwen van autoriteit doet niets af aan het feit dat Aristoteles na Descartes de tweede meest door Spinoza geciteerde auteur is. De ontdekking van de uitgave van de complete werken van Aristoteles die door Spinoza is gebruikt, staat voor het eerst toe conclusies te trekken op basis van een lezing uit de eerste hand. Frederick Manzini toont met dit gereedschap de noodzaak om opnieuw de betrekkingen tussen de twee filosofen in al hun complexiteit te beoordelen door de systematische vergelijking van de twee systemen. Van de ethiek tot de metafysica via de kennistheorie vormt Aristoteles een gesprekspartners met wie Spinoza voortdurend polemiseert. De Ethica toont zich als de nieuwe Ethica Nicomachea, waar Spinoza eindelijk de universele, eerste, ware en zekere principes van hoopt aan te tonen.”
* * *
Bij deze wervingstekst moest ik wel even glimlachen: als je nagaat hoe weinig zelfs Descartes door Spinoza wordt geciteerd... Citeren en zijn bronnen aangeven, was niet Spinoza's sterkste kant. Het zal dus waarschijnlijk meestal gaan om (een woord dat ik van Wim Klever leerde) cryptocitaten.
