Hester van Dapperen maakte een spannend Spinoza-schilderij
Het dagelijks bezig zijn met Spinoza en Spinozana zoals op dit weblog gebeurt, kan sommigen een beperkt onderwerp lijken, maar dat is het bepaald niet. Juist doordat zovele filosofen en kunstenaars zich - soms of intensief - met Spinoza bezighouden, kom je met vele werelden en personen in aanraking.
Zo kwam ik een paar dagen geleden dit interessante Spinoza-schilderij van Hester van Dapperen tegen. Ik vroeg (en kreeg) direct toestemming om het op dit weblog te brengen.
Mijn doel is het onderliggende zichtbaar te maken, zoals bijvoorbeeld het belang, de rol van het gebruikte materiaal: de drager is soms transparant. Hierdoor ontstaat dieptewerking, met daardoor ontstane schaduwen. Het gebruik van pigmenten. Door zelf verf te maken van pigmenten bereik ik verrassender diepere tonen. Ik werk met textiele toevoegingen als patchwork, borduursels, gaten, hechtingen. Als mode ontwerpster bij Oilily, en conceptdesigner bij Mexx ben ik voorheen naast mijn beeldend werk, veel met textiel bezig geweest. Mijn inspiratie vind ik in de wijdse stedelijke omgeving van Amsterdam. De doeken hebben vaak een verborgen actuele maatschappelijke lading. Meerdere aspecten kunnen zich kenbaar maken aan de toeschouwer.”
Vanuit enige krantenartikelen die op haar website te vinden zijn, is over haar nog te melden:
Ze stamt uit een artistiek milieu: haar moeder schilderde en gaf kunstgeschiedenisles, haar vader is architect en maakte ook miniatuurschilderijtjes. Ze deed de kunstacademie in Amsterdam. Bij Georg Immendorff (behorend tot de Neue Wilde) kon ze een masterclass volgen en die heeft haar erg gestimuleerd een eigen stijl te ontwikkelen.
De kunstenares begon als modeontwerpster bij bekende modebedrijven Oilily, Mexx. Maar het glamourleventje met veel luxe reisjes stond haar minder aan, ze voelde behoefte aan verdieping. Door omstandigheden (een langdurige ziekte, lezen we elders) ging ze over op freelancen, zodat zij de wereld van schilderen en van modeontwerpen kon combineren. Ze combineerde het beeldend vormgeven meer en meer met schilderen. “Schilderen is sculpturen maken,” lezen we ergens. Ze kreeg succes zodat het schilderen naar de voorgrond en de mode naar de achtergrond verdween. Meer en meer koos ze voor het kunstenaarsvak.
"Ik zoek naar een bepaalde gelaagdheid en werk in concepten." Op zoek naar een eigen stijl, maakt ze ook haar eigen verf. Zij schildert niet gewoon op schildersdoek of canvas, maar er wordt ook iets met het doek gedaan. Stukken doek worden opengehaald, uitgeknipt en weer opgenaaid, soms met de hand, soms met de machine.
Door het bijzondere dat haar doeken hebben, lijkt iedereen er wel aan te willen zitten. Hester noemt dat 'be-grijpen' en ze vindt het prima dat het gebeurt. Voor haar is dat een teken dat haar werk een gesprek aangaat met de toeschouwer.
Be-grijpen is waar het om gaat. Daarin heeft ze iets Spinozistisch, denk ik dan.
Tussen 2006 en 2010 maakte ze een serie 'gestreepte doeken', waarvan dat van Spinoza er één is (zie hier nog enige verwante schilderijen-met-stiksels-en-strepen)
Intrigerend vond ik dat beeld van een allochtoonse in het achterhoofd van Spinoza en las dat als commentaar op de vele kritiek die Spinoza’s zgn. ‘negatieve vrouwbeeld’ heeft opgeworpen. Maar uit haar toelichting die hierna volgt, lijkt dat we er niet zó’n diepere betekenis aan moeten toekennen. Maar toch… waarom schildert Hester van Dapperen een allochtone vrouw in wat toch als achterhoofd van Spinoza moet worden gezien? Die contrariteiten resp. antinomieën (tegenstellingen, resp. tegenspraken die geen paradox zijn) - man – vrouw, Nederlander - allochtoon, woord/cijfer – gedachte, rood – wit, schilderen – beeldhouwen... maken tezamen het beeld behoorlijk spannend.
'Spinoza', olie op linnen en mixed media, 65 x 100 cm, 2006 / 2010 ( serie Strepen ) van Hester van Dapperen ©
Hierna de toelichting van Hester van Dapperen zelf
“Spinoza, de vrijheidsdenker waar Nederland trots op is, als allochtoon van Portugese komaf, afgebeeld op de laatste editie van het 1000 gulden biljet. Hij kijkt kalm, overwogen en zonder emotie vanaf het biljet de wereld in, een voorbeeld van meerwaarde. Naast hem staat een hedendaagse allochtoonse afgebeeld.
Strepen
De serie schilderijen met de titel ‘Strepen’ zijn een gemengd beeld verhaal van de geschiedenis en de hedendaagse tijd van Nederland.
Gestreepte colorfield schilderijen gemixt met pop art rolmodellen en industriële gebouwen. Het is een reflectie van onze inventieve maar ook onvoorspelbare wereld.
Gebruikte materialen zijn olieverf en linnen, borduur, inkt en mixed media.
Het beeld toont een hedendaags sprookje met het onschuldige en het vreemde. Hedendaags beeldend kunstenaar Hester van Dapperen gebruikt in haar schilderijen graag de tegenstelling van ruwe en verfijnde materialen, maar schuwt niet het experimenteren met nieuwe materialen.”
____________
website Hester van Dapperen
Informatie uit:
Gooi en Eemlander van 6 januari 2011 - IJopener - Gooi en Eemlander 2008
