Het eBook 'Chaos, orde en bewustzijn' zal ik niet aanschaffen
Enige dagen geleden ontving ik in de mailbox van dit blog dit e-mailtje:
“Op 1 november komt via E Bookpoint mijn E-book "Chaos, orde en bewustzijn" uit. Een reis door de wetenschap op zoek naar bewustzijn op basis van Spinoza's pantheisme.”
Dat maakt me dan een beetje nieuwsgierig, dus ga ik kijken en tref deze samenvatting aan:
"Dit eBook is een zwerftocht door de kosmos, op zoek naar bewustzijn. Onze kosmos bestaat uit energie, massa verdeeld in ruimte en tijd en wordt geregeerd door de natuurwetten. Maar onze kosmos is veel meer dan dat, het is ook een enorm informatiesysteem en het bevat bewustzijn. Wij denken bij bewustzijn aan wat wij denken, voelen en beslissen met onze hersenen, maar is ons bewustzijn wel uniek? Als we ons heelal zien als een gigantisch informatiesysteem moet er immers ook een informatiehouder zijn! Deze informatiehouder moet alle informatie bevatten die er bestaat en noem ik in mijn boek het holobewustzijn. Het interessante van bewustzijn is dat het in staat is keuzes te maken in tegenstelling tot natuurwetten, die beschreven worden door wiskundige formules. Bewustzijn blijkt bovendien nodig om deeltjes die nog niet echt bestaan in ruimte en tijd naar de werkelijkheid te brengen, de zogenaamde kwantumcollaps. Bewustzijn is daarmee het fundament van de kosmos, de kosmos wordt alleen werkelijkheid met bewustzijn. Dit thema brengt ons langs een interessante reis door de kosmologie, de relativiteitstheorie, deeltjesfysica, kwantumnatuurkunde, chaostheorie, informatietheorie, hersenwetenschappen, de evolutietheorie, intelligent design, de oorsprong en geschiedenis van religie, de theorie van het zelf, de vrije wil en nog veel meer.
Als een rode draad loopt het pantheïsme van onze grote landgenoot Spinoza door het eBook. De wetenschappelijke resultaten van onze tijd geven hem 300 jaar na zijn dood alle gelijk van de wereld. Het eBook is een handreiking van de natuurwetenschappen naar het metafysische zonder al te zweverig te worden.”
In het voorwoord, dat eveneens op de site is in te zien, lezen we dat de auteur (in kosmologie geïnteresseerde huisarts) geen religieus persoon is, maar ook geen atheïst, want dat “God een logisch feit is, net zo logisch als het besef dat u zelf bestaat. Om te voorkomen dat God wordt vertaald in iets wat met religie te maken heeft zal ik de term "holobewustzijn" invoeren.”
Het louter formeel-logisch gedachte ‘intellectus infinitus’ van Spinoza wordt hier een reëel bestaand ‘holobewustzijn’ en dat heeft blijkbaar ook een bedoeling in de kosmos, namelijk om ons bewustzijn te doen ontstaan. Er is dus teleologie! Wat dacht u wat...
Voorts belooft hij dat het geen boek over intelligent design zal zijn. Maar hij hanteert wel dezelfde denkfiguur: er is intelligente informatie in de kosmos zichtbaar dus moet er ook een informatiehouder zijn. Ook schrijft hij: "Dit is zo geniaal in elkaar gezet door de natuur, dat het geen toeval kan zijn, er moet meer zijn.” Alsof dat niet precies de denkfiguur van het intelligent design is.
Reacties
Gelijk heb je Stan, en niet alleen omdat de auteur Spinoza duidelijk niet begrijpt. Ik zie nog twee redenen om dit boek links te laten liggen:
1. Het heeft m.i. weinig zin om een filosoof de voorloper te willen noemen van fysische theorieën die fysische begrippen bevatten die in de tijd van de filosoof nog niet bekend waren. Je kan Democritus de vader van de atoomtheorie noemen - maar in de geschiedenis van de fysica heeft hij geen rol gespeeld. Je creëert dan niet meer dan een soort anachronisme.
2. Verder lijkt dit boek een van de zovele speculaties die de grote vragen van de hedendaagse fysica een “oplossing” poogt te geven, door een vage metafysica voor te stellen die noch fysisch noch filosofisch tot veel leidt. Men kan zich afvragen waarom dergelijke speculaties vandaag zo welig tieren. M.i. is dat omdat, ondanks de ongeëvenaarde vooruitgang in de fysische wetenschap, er nu blijkbaar meer vragen zijn dan in Spinoza's tijd, toen men dacht met enkele eenvoudige mechanische wetten de hele natuurkunde te kunnen omvatten (cfr. de “kleine fysica” in Ethica II, na Stelling 13). Sinds begin van de twintigste eeuw lijken de nieuwe theorieën zoals de quantummechanica, de big bang, het standaardmodel, de snaartheorie… misschien zelfs meer vragen te hebben opgeworpen dan opgelost: wat is fysische realiteit voorafgaand aan een waarneming (de kat van Schrödinger), wat was er voor de big bang, waarom is de precisie van de natuurconstanten in het standaardmodel zo essentieel…
Deze fysische “vreemdheid” was natuurlijk aan Spinoza niet bekend. Ik vraag me af of, als hij er vandaag mee zou geconfronteerd worden, nog steeds zou vasthouden aan zijn metafysica, die als basis heeft dat heel de werkelijkheid is zoals ze is omdat ze niet anders kan zijn.
Mark Behets 02-11-2012 @ 12:44
Alle kritiek op mijn boek is pas puur als het is gelezen.
Ik daag mijn critici uit.
Groet Mattees van Dijk.
mattees van dijk 07-11-2012 @ 12:57