Het verhaal van Albert Burgh's bekering zoals verteld door Antoine Arnauld
Antoine Arnauld (1612 - 1694) was zoals bekend, RK priester, een groot intellectueel en leidende figuur binnen de jansenistische beweging van de Abdij van Port-Royal. Zijn verzamelde werken beslaan zevenendertig delen in tweeënveertig banden. [Zie voor meer info wikipedia]. Een van die werken was:
Antoine Arnauld, Apologie pour les catholiques contre les
faussetez et les calomnies d'un livre intitulé " La politique du Clergé de
France ". Bronkart, 1681 Tome I [books.google], 1682 Tome II [books.google rechtsreeks naar de bladzijde waar het hier om gaat]
In Chapitre XXVI, beschrijft Arnauld een aantal bekeringscases waaronder die van Albert Burgh. Het hoofdstuk heeft deze opening: “Qu'il y a maintenant beaucoup plus de Protestans qui se sont Catholiques, que de Catholiques qui se fassent Protestans. Exemples édifians de quelques conversions à la foy Catholique.” [Er zijn tegenwoordig veel meer protestanten die katholiek, dan katholieken die protestant worden.]
De poging van Albert Burgh om per brief Spinoza te bekeren en Spinoza’s reactie erop komt niet aan de orde. Naar Spinoza wordt alleen verwezen als "Spinosa le plus impie & le plus dangereux homme de ce siecle," (p. 506) aan wiens gevaar het Albert Burgh dus met Gods hulp lukte te ontkomen.
Ik kom hierop doordat Karel D’Huyvetters dit verhaal van Arnauld heeft vertaald en vandaag op zijn website Spinoza in Vlaanderen plaatste [cf.]. Zo vernemen Spinozisten dit verhaal ook eens van de katholieke kant, waarin het uiteraard een apologetische strekking heeft.
Met dank aan Karel D'Huyvetters zonder wiens vertaling en blog ik wat ik hier breng niet zou hebben "geweten" althans bijeengezocht. Deze tekst brengt hij in het kader van zijn hypothese dat het antwoord aan Albert Burgh mogelijk niet van Spinoza is (daar hij hem onze filosoof eigenlijk onwaardig vindt) [cf.]; daar ga ik verder aan voorbij, menend dat je voor zo'n beschuldiging aan het adres van de redacteuren van de Opera posthuma betere, in ieder geval feitelijkere dan dit soort morele en retorische oordelen moet inbrengen.
Antoine Arnauld was me vooral bekend uit het schitterende boek van Steven Nadler: De best mogelijke wereld [cf. blog], waarin Arnauld een van de hoofdpersonen is [naast de andere hier afgebeelden].
Reageren