In 1956 schetste Picasso een Spinoza-portretje
Tot ik gisteren de cover zag van
een boek dat volgend jaar zal verschijnen, Knox Peden, Spinoza
Contra Phenomenology [cf. blog]
en dat bij goed toezien een portrettekening van Spinoza door Picasso
zal bevatten, was ik nog nooit eerder tegengekomen dat Picasso een
Spinoza-portret gemaakt had.
Na even wat zoeken via Google, ontdekte ik dat Picasso het speciaal maakte voor de cover van een boek van de Franse filosoof Jean-Toussaint Desanti (1914-2002), Introduction à l'histoire de la philosophie (1956) - où Spinoza - dont le portrait fait par Piacasso figure sur la couverture du livre, tient, on le sait, une grande place [cf. Georges Ravis-Giordani, Jean-Toussaint Desanti: une pensée et son site. ENS Editions, 2000- books.google]
Op een website over Jean-Toussaint Desanti, lezen we: "En 1956, l’année même du « rapport secret » sur les crimes de Staline et de l’insurrection de Budapest, et au milieu de discussions orageuses à l’intérieur du PCF, il publia une Introduction à l’Histoire de la philosophie, dont la couverture reproduisait un portrait (rêvé) de Spinoza dessiné pour la circonstance par Picasso."
Opvallend is dat bij latere herdrukken van Desanti's boek dat portretje weer van de cover verdween, zoals deze hier bij PUF. Daarin is overigens (zoals te zien is bij amazon.uk) het portret wél in het boek opgenomen met onderstaande notitie:
Le portrait de Spinoza illustrait la couverture de l'édition de 1956 (Paris, Éditions de La Nouvelle Critique, collection « les essais de la n. c. », N° 2). En page 2, une note précisait que ce portrait avait été « réalisé spécialement par Pablo Picasso à partir de documents d'époque ».
Je ziet daar ook dat Spinoza veel in het boek voorkomt (meer dan 100 hits).
Opmerkelijk is dat de tekening in de PUF-uitgave een spiegelbeeld is van de 1956-cover, met de handtekening en datum (niet gespiegeld) rechts. Ik neem aan dat nu een getrouwe afbeelding van het origineel is opgenomen en dat de cover-ontwerper er bij die eerdere uitgave wat mee is gaan stoeien.
[Voor dit blog heb ik de eerste afbeelding van hier uit de lijst gelicht, de tweede uit het genoemde boek]
