BdSpinoza

Johann Rosenmüller (1619 - 1684) tijdgenoot van Spinoza...

… die Spinoza niet bekend geweest zal zijn, net zoals hij de meesten van ons in onze tijd ook niet bekend is, overvleugeld als deze eertijds belangrijke componist van religieuze muziek uit de barok is door componisten als Heinrich Schütz, Johann Jakob Froberger of  Dietrich Buxtehude; laat staan Johann Sebastian Bach die zes maanden na Rosenmüller's overlijden geboren zou worden.

Wikipdia leert ons: Johann Rosenmüller studeerde aan de theologische faculteit van de Universiteit Leipzig, waar hij in 1640 afstudeerde. In 1651 werd hij organist van de Nikolaikerk in Leipzig, en later ook van de Thomaskerk. Ook werd hem toegezegd dat hij de cantor van de Thomaskerk zou opvolgen. In 1655 werd Rosenmüller echter beschuldigd van ontucht met koorknapen. Hij werd gevangengezet, maar kon vluchten naar Venetië. In Venetië werkte Rosenmüller als trombonist aan de Basiliek van San Marco en als componist. Hij noemde zich daar Giovanni Rosenmiller. Hij werkte ook als kapelmeester aan het Ospedale della Pietà in Venetië, een weeshuis voor meisjes. In Italië vond de synthese plaats tussen de Duitse en de Italiaanse muziekstijlen die Rosenmüller tot een beroemde en invloedrijke componist heeft gemaakt. In 1682 keerde Rosenmüller terug naar Duitsland als kapelmeester van Hertog Anton Ulrich van Brunswijk-Wolfenbüttel. Op 10 september 1684 stierf hij in Wolfenbüttel. Rosenmüller heeft vocale en instrumentale werken gecomponeerd. Hij werd onder andere beïnvloed door de muziek van Giovanni Legrenzi, Francesco Cavalli, Arcangelo Corelli en Heinrich Schütz. [Uitgebreider op de de.wikipedia]

Fünf Szenen aus dem Leben Spinozas
Ik kom op deze Rosenmüller daar van de Duitse pedagoog, journalist en schrijver Fritz Droop (1875 - 1938) in Siegfried Hessing (Hrsg.), Spinoza. Dreihundert Jahre Ewigkeit. Spinoza-Festschrift 1632 – 1932 is opgenomen “Fünf Szenen aus dem Leben Spinozas.” Dat begint met de toneelaanwijzing dat er door het geopende venster religieuze muziek uit de eerste helft van de 17e eeuw klinkt, n.l. de Kirchenkantate für Harmonium oder Streichinstrumente von Johann Rosenmüller (1620-1684). Over dat stuk van Droop hoef ik het verder niet te hebben, maar wel is het aanleiding om hier wat Youtubevideo's met muziek uit Spinoza's tijd binnen te halen:

Johann Rosenmüller's Siehe an die Werke Gottes, (uit: Kernsprüche, Leipzig 1652) – uit het concert Guerre et paix au temps du baroque en Europe (1613 – 1713) van Hespèrion XXI & La Capella Reial de Catalunya gedirigeerd door Jordi Savall, gegeven in het kader van het 8e Festival Musique et Histoire pour un Dialogue Interculturel à l'Abbaye de Fontfroide, Narbonne, en Juillet 2013. [Zie hier desgewenst het hele concert van 1:45:50]

Johann Rosenmüller: Sonata Decima à 5 in F Major
Ensemble Masques o.l.v. Olivier Fortin

Johann Rosenmüller, 'O felicissimus paradysi aspectus'
Geistliches Konzert für Sopran, Trompete und Orgel, b.c.
Sonja Adam, Sopran
Joachim Lobe, Barocktrompete
Bettina Lobe, Cello
Susanne Bornholdt, Orgel
Konzert am 2.Juni 2012 in Aumühle bei Hamburg

spinoza | 25-07-2014 | 15:53 | Link | Reacties (0)