Jules Ferry (1832 – 1893) kopte laïcistisch schoolmodel in op assist van Spinoza
Volgens Jean-Michel Ducomte, hoogleraar aan het Institut d’études
politiques te Toulouse en auteur
van Laïcité, laïcité(s)? [Éditions
Privat, 2012] was Spinoza de eerste die het zaad van het secularisme (Laïcité) heeft gezaaid door te verklaren
dat “le but de l'organisation en société, c'est la liberté" [het doel van
de organisatie in de samenleving is vrijheid]." We vergeven hem het wat
vrije citeren, de opzet is goed weergegeven. Via Locke en de Franse atheïsten
van de Verlichting kwam in artikel 10
van de déclaration des Droits de l'homme et du citoyen: «Nul ne doit être
inquiété pour ses opinions, même religieuses, pourvu que leur manifestation ne
trouble l'ordre public établi par la loi.»
De volgende stap werd gezet door de Franse politicus Jules
Ferry die vooral naam zou maken als een van de belangrijkste denkers achter het
Franse republicanisme, het laïcisme en als grondlegger van het huidige Franse
onderwijssysteem. Hij speelde een grote rol in de secularisering van het land.
In de turbulente Derde Republiek was hij twee maal premier van Frankrijk. In de
periode dat Jules Ferry minister van onderwijs was, hervormde hij het volledige
Franse onderwijssysteem naar een republikeins, laïcistisch model. Hij vestigde
de publieke, gratis, verplichte en seculiere school. Ferry zou de complete
afronding niet meer meemaken. Zwaar touwtrekken tussen katholieken en
antiklerikalen culmineerde in 1905 in de beroemde wet van de scheiding van
kerk en staat. Privéscholen konden niet langer universitaire titels uitreiken
en een aantal scholen op religieuze (katholieke) grondslag moest sluiten. In
plaats van het religieus onderwijs kwam er één onderwijssysteem volgens de
waarden van de Franse republiek: une et indivisible.
[Stan Verdult]
bronnen
http://nl.wikipedia.org/wiki/Jules_Ferry
Deux siècles de pratique de la laïcité en France [hier]
