Nog een boek over de TTP op komst (en drie eerdere)
Naar aanleiding van hetgeen Wim Klever schreef in een reactie op het blog over het komende boek van Steven Nadler, A Book Forged in Hell. Spinoza's Scandalous Treatise and the Birth of the Secular Age, wijs ik op twee zaken:
[1] Steven Nadler eindigt zijn Preface met: "This is not a book on Spinoza's philosophy as a whole. Nor is it even a study of Spinoza's religious and political philosophy; I have considered the philosophical theology and political themes of the Ethics, as well as his late and unfinished Political Treatise, only insofar as they are relevant to my project of elucidating the Theological-Political Treatise. [..]” Hij mikt, als ik het goed begrijp, op een breder publiek.[2] Er is eveneens een boek (van heel andere aard) over de TTP op komst van Susan James. Zij mikt meer op "scholars and advanced students of history of philosophy, political philosophy, and intellectual history."
Introduction
1: Spinoza's Project
Part I. Revelation
2: The Meaning of Prophecy
3: What Divine Law Is Not
4: What Divine Law Is
5: Worship
Part 2. Demystifying the Bible
6: The Meaning of Scripture
7: Putting the Proper Interpretative Method to Work
Part 3. Meeting the Demands of a Religious Life
8: True Religion
9: Theology and Philosophy
Part 4. The Politics of True Religion
10: Life in a Republic. The Lessons of Philosophy
11: Life in a Republic. The Lessons of Theology
12: Sovereignty and Freedom
Spinoza's Theologico-Political Treatise is simultaneously a work of philosophy and a piece of practical politics. It defends religious pluralism, a republican form of political organisation, and the freedom to philosophise, with a determination that is extremely rare in seventeenth-century thought. But it is also a fierce and polemical intervention in a series of Dutch disputes over issues about which Spinoza and his opponents cared very deeply. Susan James makes the arguments of the Treatise accessible, and their motivations plain, by setting them in their historical and philosophical context. She identifies the interlocking theological, hermeneutic, historical, philosophical, and political positions to which Spinoza was responding, shows who he aimed to discredit, and reveals what he intended to achieve. The immediate goal of the Treatise is, she establishes, a local one. Spinoza is trying to persuade his fellow citizens that it is vital to uphold and foster conditions in which they can cultivate their capacity to live rationally, free from the political manifestations and corrosive psychological effects of superstitious fear. At the same time, however, his radical argument is designed for a broader audience. Appealing to the universal philosophical principles that he develops in greater detail in his Ethics, and drawing on the resources of imagination to make them forceful and compelling, Spinoza speaks to the inhabitants of all societies, including our own. Only in certain political circumstances is it possible to philosophise, and learn to live wisely and well. • Insightful study of one of the great modern thinkers • Offers a new interpretation of a classic text, revealing its true historical importance • Illuminates how the relations between religion and politics developed in early modern Europe • Draws together philosophy, political theory, theology, and history • Elegant and lucid [aldus de uitgever]
Verder vermeld ik hier op aanraden van een bezoeker van dit weblog nog drie andere boeken over de TTP:
Yitzhak Y. Melamed & Michael A. Rosenthal (Eds.): Spinoza's 'theological-political treatise': a critical guide. Cambridge Critical Guides. Cambridge University Press, 2010 [zie dit blog met link naar bespreking door Herman De Dijn én een link naar PDF van chapter 13 van Susan James]
Theo Verbeek: Spinoza's theologico-political treatise: exploring 'the will of God'. Ashgate, Aldershot, 2003
En vanwege de uitgebreide historische en filosofische inleiding van Jonathan Israel noem ik ook nog:
Spinoza: Theological-Political Treatise. Edited by Jonathan Israel. Cambridge University Press, 2007.
[translation by Michael Silverthorne]
Reacties
Behalve Verbeek staan er in mijn boekenkast nog enkele TTP boeken. De lijst kan ongetwijfeld verder uitgebreid worden maar deze (nederlandstalige) titels zijn het waard vermeld te worden:
Wim Klever: Definitie van het Christendom, TTP opnieuw vertaald en toegelicht. Eburon Delft 1999. ISBN 90.5166.727.2
En, zij het breder van opzet: Drie perspectieven op religie in het denken van Spinoza. Proefschrift van Paul Juffermans. Damon 2003. ISBN 90.5573.360.1
Herman Terhorst 29-09-2011 @ 12:28
Nog een Nederlandstalig boek is
Angela Roothaan - Vroomheid, vrede, vrijheid.
ISBN 9789023231097 - Van Gorcum
Haar interpretatie is, kort door de bocht, dat de TTP gezien moet worden als een zelfstandig werk bedoeld om in het sociale leven gemoedsrust te bereiken.
Arno 29-09-2011 @ 22:15
Verbeek geeft er interessante lezingen over. Mij gaat het om Spinoza's bijbelkritiek
Willem van Hoorn 13-10-2011 @ 15:45
Hierbij meld ik even dat het genoemde boek over de TTP van Susan James op 26 januari j.l. is verschenen.
Stan Verdult 23-02-2012 @ 11:38
Het zou erg fijn als er werd gereageerd op de manier waarop ik de TPT ben gaan plaatsen.
Bij de verdere ontwikkeling van Spinozawandelen door Amsterdam, vroeg ik mij af of de tijd waarin het boek werd geschreven, nl vanaf 1665, een periode waarin het aanrukken van de Franse Zonnekoning, er al aan zat te komen (iets waarover van den Enden zich geloof ik al druk ging maken) invloed had op het werk. Het alternatief zou zijn dat Spinoza en Rieuwertsz wel erg wereldvreemd bezig waren. Gelukkig las ik in het mooie close-reading boek van Roothaan dat het in de TPT draait op de 'praxis'; dit stemt ook overeen met de neurobiologie, dat het er uiteindelijk om gaat hoe je de jouw gegeven energie zo goed mogelijk in handelen omzet. Bij Spinoza is regelmatig de opmerking te vinden dat uiteindelijk het handelen telt. Voor Spinoza is waarschijnlijk handelen 'woorden' produceren itt van den Endens 'liever met werkcken'. Ik denk daarom dat je het dat je het ook in die tijd moet plaatsen, dat hij er een rol mee heeft willen spelen in de actuele politiek en dat het daarom toen ook is gepubliceerd.
Ik voeg daarbij Spinoza's opmerkingen over Alexander de Grote, die in die tijd regelrecht betrekking hadden op Lodewijk XIV, dan lees ik de TPT vooral als een oproep de rijen te sluiten (al die religieuze debatten even terzijde te laten) en ook om de magistraten de ruimte te geven al het nodige te doen om de Republiek met de daar gegroeide vrede, veiligheid en vrijheid te verdedigen. Ik denk zelfs dat Spinoza in die tijd zoveel ondergronds gezag had, dat het heeft uitgemaakt.
Daarnaast is het natuurlijk ook een prachtig boek over de scheiding van kerk, staat en wetenschap. Nog steeds actueel.
Behalve een cursus TPT las ik dus Roothaan en bezocht ik de Alexandertentoonstellingen onlangs in de Hermitage en Alard Piersonmuseum. Dit droeg bij aan mijn plaatsbepaling van de TPT. Ook dat ik in het Louvre las dat tussen 1670 en 1678 de Hollandse oorlog had gewoed, terwijl ik alleen hoor over het Rampjaar 1672: een rare geschiedsvertekening, lijkt mij.
Verder las ik de nieuwe Nadler, op veel punten echt heel mooi, een aanrader, vooral op het gebied van de bijbelanalyse: de tegenstelling tussen het oude testament (meer wettisch) en het nieuwe (apostolisch). Maar voor mijn 'politieke vragen' geeft het niet veel info.
Margreet Brandes 02-03-2012 @ 10:10
Ik las de voorbije weken het TTP in de heerlijke Engelse vertaling van Jonathan Israel en Silverthorne en daarna het verhelderende boek van Nadler. Ik drukte bij Steven Nadler mijn verwondering uit over het feit dat hij de vertaling van J. Israel niet gebruikt heeft, maar vooral dat hij ze niet eens vermeldde in zijn nochtans uitvoerige bibliografie. Hij beantwoordde mijn mailtje binnen de dertig seconden, zeggende dat hij de uitgave van Israel wel kende en bewonderde, maar dat hij de Shirley nu eenmaal al jaren gebruikt en dus daarvoor gekozen heeft. Men kan dan nog redetwisten over de vraag of hij Israel toch niet beter had vermeld voor de volledigheid, zoals ook hier gebeurt. Ik heb van beide leeservaringen verslag uitgebracht op mijn website. Ik besprak er net ook het derde volume van het monument van Jonathan Israel. En ik ben er bezig met de Nederlandse vertaling in afleveringen van de Pensées philosophiques van Diderot, mocht iemand daarin geïnteresseerd zijn...
Karel D'huyvetters 02-03-2012 @ 17:19