Norman Mailer (1923 - 2007) refereerde bij zijn bar mitswa aan Spinoza
Uit de vorig jaar verschenen
nieuwe omvangrijke biografie van J. Michael Lennon, Norman Mailer:
A Double Life [Simon
and Schuster, 2013 - 960 pages- books.google]
pluk ik een kleine anekdote.
Z'n grootvader van moederskant, Hyman Jehudi Schneider (geboren in 1859) moet in Lithouwen (toen deel van Rusland) een begaafd studentje van Tora en Talmoed geweest zijn, zodat hij al op 16-jarige leeftijd rabbijn werd. In 1891 kwam hij in Amerika aan, waar hij na wat omzwervingen een koshere kruidenierszaak begon en joodse gezinnen Hebreewse les gaf. En daarbij verhalen uit de Talmoed opdiste en graag over zijn held Baruch Spinoza vertelde. [p. 9] Volgens zijn ouders had hun zoon zijn talenten van die grootvader die in 1928 overleed toen Norman Mailer vijf jaar was. Het boek vertelt niet of Norman van zijn grootvader iets over Spinoza hoorde.
Wel is te lezen dat hij wellicht van zijn eigen leraar Hebreeuws over Spinoza vernam. Tijdens zijn toespraakje bij gelegenheid van zijn bar mitswa aan Spinoza refereerde.
"Coached by his Hebrew teacher, who had leftist sympathies, Mailer wrote, memorized, and delivered a five-hundred-word bar mitzvah speech that was, with two exceptions, conventional. He began by thanking his family, citing the commandments, and stating his joy at becoming "a member of the people of Israel." He lauded some great Jews—Moses Maimonides, Albert Einstein, Baruch Spinoza, and Karl Marx. Naming these last two—a freethinking excommunicant and an atheist radical—raised a few eyebrows and "the rabbi looked very pale" after his speech, Mailer remembered. In the second notable remark in his speech, he said, "Yes, my friends! From now on I become a Jew, but not a MAYOFIS JEW, with a bent back to receive innocently the inhuman Nazis. I become a Jew to uphold the ideals and strengths of Judaism, and the rights of my country." [p. 21]
Verder is in het hele boek niets meer over Spinoza te lezen. Spinoza is bij Norman Mailer dus niet de passie geworden die het voor zijn grootvader van moederskant geweest moet zijn.
