Pedro Stoichita's “Variations on Spinoza – Attempt at a visual scientia intuitiva”
Pedro Stoichita werd in 1983 als Spaans-Roemeens kind in München geboren. Hij studeerde in Berlijn filosofie, met cultuurwetenschap en Franse Romantiek als bijvakken. Hij schreef enige wetenschappelijke artikelen over de filosofie van de vroege nieuwe tijd en verzorgde vertalingen van Malebrnche en Leibniz en nam deel aan het "Leibnizpreisprojekt Transformationen des Geistes“. Na zijn studie zette hij zich eerst aan het tekenen van comics en leverde werk aan diverse tijdschriften. In de zomer van 2010 werd hij "Stipendiat" aan de Graduiertenschule für die Künste und die Wissenschaaften in Berlijn, waar hij aan een project werkt getiteld „Die Spinoza Variationen. Versuch einer bildlichen scientia intuitiva“. [Van hier ]
Toen ik vier jaar geleden hoorde van zijn selectie voor dit project, maakte ik daar op 14 juni 2010 een blog over en heb ik hem per e-mail met zijn Stipendiat gefeliciteerd en gevraagd of ik voor mijn blog al iets van zijn "Die Spinoza Variationen. Versuch einer bildlichen scientia intuitiva" mocht publiceren. Ik meende n.l. dat met het oog op die toelating al iets van het project was gemaakt. Hij had op dat moment echter nog geen tekeningen, maar als hij die had, zou hij me er enige afbeeldingen van toesturen, beloofde hij.
Ik heb nog niets ontvangen, ging af en toe eens zoeken en zag dan dat hij hier en daar een tentoonstelling had of optrad op een conferentie over vroegmoderne filosofie en dan iets van zijn project liet zien.
Op 22-24 juni 2011 nam hij deel aan "Graduale 11", een tentoonstelling van zijn opleiding: Pedro Stoichita stellt in SPINOZA VARIATIONEN I: DAS LABYRINTH DES KONTINUUMS Fundstücke der unlängst verschollen geglaubten Spinoza-Variationen aus.
Hij had er a.h.w. een hele enscenering voor verzonnen:
"Spinozas Zeichenbuch wird zum
ersten Mal in der frühen Biographie Das Leben des Benedikt von
Spinoza (1705) vom lutheranischen Priester Johannes Colerus erwähnt.
Das sagenumwobene Album galt lange als verschollen und es gab einigen
Grund zur Befürchtung, es hätte den Lauf der Zeit nicht
überstanden. Im Januar 2011 macht Pedro Stoichita jedoch den Fund
eines Portfolios, auf das Colerus’ Beschreibung von Spinozas
Zeichenbuch in jeglicher Hinsicht zutrifft. Diese Sammlung von
Zeichnungen bezeugt eine grafische Reflexion zentraler Momente von
Spinozas Philosophie und stellt gleichsam eine Reihe bildlicher
Variationen zu spinozistischen Themen dar. Mithin wirft sie die Frage
nach dem Verhältnis von Bild und Denken auf, zumal Spinoza als
Vorreiter eines mathematisierten Weltbildes gilt, das die Grenzen der
Vorstellungskraft sprengt.
Im Rahmen der Graduale 11 werden zum
ersten Mal ausgewählte Fundstücke aus den Spinoza Variationen einem
breiteren Publikum zugänglich gemacht. Im Mittelpunkt der Auswahl
steht dabei die Auseinandersetzung mit dem Labyrinth des Kontinuums,
einem verzwickten Paradox, bei dem es um den Zusammenhang von Körper
und Raum, Teil und Ganzem geht." [Cf.
bij HAU3; cf. Prospectus-PDF]
Dichterbij dan deze foto van de tentoonstelling, gemaakt door Johannes Bock, kon ik niet komen. [Cf.]
Ook was hij present bij de
workshop „Spinoza’s Metaphysics“ die op 14 en 15 juni 2012 aan
de Humboldt Universität in Berlijn werd gehouden: "At the
event, where international Spinoza-specialists will be looking at the
various aspects of Spinoza’s Metaphysics, he will be holding a
lecture performance on the different Spinoza variations. Selected
fragments of the Spinoza variations will be exhibited during the
workshop. Dat bericht ging vergezeld van deze schets van Aboab met als bijschrift: Studie aus der Zyclus Spinoza Variationen. [Cf.
& PDF]
En van 19-21 oktober 2012 nam hij deel aan "Graduale 12" waarop werk van 15 "Stipendiatinnen und Stipendiaten"van de Graduiertenschule für die Künste und die Wissenschaften an der Universität der Künste Berlin werd voorgesteld. Daarop werd van Pedro Stoichita geëxposeerd:
Das Aleph
"Das Aleph ist der Punkt, in dem sich alle anderen Punkte befinden, der Ort von dem aus alle Orte sichtbar werden, die Nussschale, die das ganze Universum enthält. In einer seiner berühmten Kurzgeschichten erwähnt Jorge Luis Borges ein Aleph im Keller von Carlos Argentino, in der calle Garay, Buenos Aires. Das Haus, worin sich der Keller befand, wurde unlängst dem Erdboden gleichgemacht. Somit verblassten die Erinnerungen an den Punkt. Ob es sich dabei überhaupt um ein wahres Aleph handelte, wurde bezweifelt. Seit einiger Zeit dringt aus den Tiefen des Amerika-Hauses ein unstetiges Rauschen. Zwielichtige Augenzeugen berichten von Weiten ungeheuren Ausmaßes. Unbestätigten Gerüchten zufolge ist im Keller ein Aleph zum Vorschein gekommen. [Cf PDF prospectus op webpagina]
Das Aleph
Ik denk niet dat er bijzondere betekenis aan gehecht moet worden, maar deze afbeelding is op de webpagina over "Graduale 12" als "spinoza" weggezet...
* * *
Maar zie, dan blijkt er op de website van zijn Universität der Künste (UdK) Berlin een aantal pagina's te zijn waarin enig werk van de Stipendiaten 2014 wordt getoond, waaronder dit van het project van Pedro Stoichita:
“Variations on Spinoza – Attempt at a visual scientia intuitiva” explores the possibility of intuitive knowledge as a non-discursive visual knowledge. What kind of knowledge do images convey? How can you make an argument with images? Taking the philosophy of Baruch de Spinoza as a starting point, Stoichita searches for answers working in the medium of sequential art and graphic essay." [Cf.]
Erg begrijpen doe ik het nog niet deze "intuitive knowledge as a non-discursive visual knowledge," maar ik moet er uiteraard in dit blog iets van tonen. Zie hier bijeengebracht "geogenesis 1 t/m 6"
Pedro Stoichita op tumblr.com daarop is over zijn Spinoza-project niets te vinden.
