Promoveren op een vorm van zweven…

Op 10 mei hoopt godsdienstwetenschapper en journalist Koert van der Velde aan de Vrije Universiteit te promoveren op het proefschrift ‘Flirten met God. Religiositeit zonder geloof’. Het verschijnt teglijk als handelsuitgave bij uitgeverij Ten Have. (463 pagina’s, 24,95 euro, ISBN 9789025961381).

Vandaag heeft Trouw een interview met hem en morgen zal er een artikel van hem verschijnen.

Koert van der Velde gelooft niets – niet in God en niet in niet-God. Maar hij onderkent wel ‘een zeker religieus verlangen’ bij zichzelf. En uit zijn onderzoek zou blijken dat zo’n ‘gevoel’ en vooral zo’n behoefte bij ca 10% van de mensen zou bestaan. “Ook al bestaat er naar hun idee geen god en is er in het leven geen diepere zin, het verlangen naar de beleving van iets goddelijks of die diepere zin is er bij velen niet minder om.”

Zij hebben er moeite mee zich te houden aan het adagium van Dittrich Bonhoeffer die in de Gestapo-cel noteerde: "Wij moeten in de wereld leven etsi Deus non daretur, alsof er geen God bestaat."

Ook mensen die niet kunnen geloven hebben kennelijk behoefte aan de gedachte dat er wellicht wél een God bestaat.  

Er is kennelijk behoefte aan de om de mogelijkheid van boodschappen van - zeg maar - buiten de realiteit open te houden; die zo mogelijk door een of andere ietsistische cultus uit te lokken. De auteur experimenteerde uitgebreid met religiositeit zonder geloof en zocht religieuze belevenissen buiten een religie om.

Voor mij illustreert Van der Velde In het stuk de waarheid van Fernando Pessoa’s uitspraak: De afwezigheid van God is ook een God.

De eerste aanzetten zouden "aan het eind van de Verlichting" gegeven zijn, lees ik ergens. Dit is uiteraard niet de "ware religie" die Spinoza op het oog had. Hier gaat het meer om een zweef- en belevingsbehoefte.

Koert van der Velde publiceerde al eerder Vrienden van God. Reizen door de Islam (1994) wat ik indertijd met interesse heb gelezen; en Religieuze belevenissen (2007) wat hij in zijn nieuwe boek dus nog eens dunnetjes over doet.

Er is zelfs een site www.flirtenmetgod.nl/ in aanbouw. Van der Velde of de uitgever zijn dus mogelijk van plan om iets los te maken, een platform te geven en te ondersteunen? Op weg naar een kerk?

Ik geef hier een lnk naar een wat zorgelijk stuk van Ds. L.H. Kwast dat vandaag verscheen in het Friesch Dagblad: "Over de secularisatie in Nederland die niet te keren is: God verdween uit West-Europa, en daarmee uit de kerken."

spinoza | 06-05-2011 | 14:11 | Link | Reacties (0)