Spinoza in Roemenië
Aan de eerdere blogs over Spinozana in Roemenië, het blog van 15-11-2014 “Inutilis scientia Spinozana [55] TIE in Roemenië,” en het blog van 02-07-2015 “Inutilis scientia Spinozana [123] Spinoza Colectia Texte Filosofice in Roemenië” over Ethica-vertalingen, en na het blog van 03-08-2015 over "Iosif Glicsman (1871-1938) joodse arts, schreef onder pseudoniem Dr. Ygrec over Spinoza én over eugenetische sterilisatie", voeg ik weer een blog toe waarvan ik het niet passend vind het onder te brengen in de rubriek “Inutilis scientia Spinozana.”
In 1929 verscheen in Boekarest, Roemenië, de vertaling uit het Latijn van de Ethica door prof. S. Katz:
B. Spinoza, Etica demonstratã dupã metoda geometricã - trad. din limba latinã de S. Katz. Bucuresti : Casa scoalelor, 1929 [cf. en woldcat en ro.wikipedia]
Aan de Facultatea de Filosofie - Universitatea din Bucuresti is ondermeer
verbonden de Societatea Românã de Filosofie [Cf.]. Deze Societatea Românã de
Filosofie werd de eerste filosofische uitgever in Roemenië. En haar eerste uitgave
werd een boek, uitgegeven in 1930 ter herdenking van het 250e sterfjaar
van 
Spinoza [1927]. Dat boek bestond uit een uitgebreide inleiding door I. [Iosif
] Brucãr (van ruim 165 pagina’s) en deze vertaling uit het Latijn van Spinoza's
Ethica door S. Katz. [Cf. Constantin
Schifirneþ, “Filosoful în spaþiul public”, academia.edu ]. Dat was dus
Iosif Brucãr, S. Katz, B. Spinoza: 250 ani de la moarte. [traducere din latina de S. Katz cu un studiu despre filosofia lui Spinoza de I. Brucar] Societatea Românã de Filosofie, Bucureºti, 1930 - 224 p. : fig. [zie deze catalogi: cf. en cf.]
Behalve in één band met die uitvoerige inleiding, gaf - gezien deze cover - de Societatea Romana de Filosofie Bucuresti, deze Ethica-vertaling in 1930 ook nog eens apart uit.
B. Spinoza: 250 ani de
la moarte is integraal als PDF op internet geplaatst. Na de titelpagina (zie boven) is te zien dat het om een bijzondere uitgave ging, want daar lezen we (in ±vertaling):
Dit document is als volgt gedrukt:
50 ex. op documentpapier, genummerd van 1-50;
250 ex. op Japans papier, genummerd van 50-300;
700 ex. op velijnpapier.
Het gedigitaliseerde exemplaar droeg nummer P 211.
In de inleiding van de uitgever is te lezen dat het om de eerste vertaling van de Ethica in het Roemeens ging.
Aan die PDF ontleen ik de hoofdstukkenindeling van dr. Iosif Brucãr's Inleiding (als jpg-plaatje, want blogse kent sommige Roemeense letters niet en vervormt ze.)
Tot slot de vertaling in het Roemeens van de laatste zin van de Ethica:
Sed omnia praeclara
tam difficilia quam rara sunt:
“Dar tot ce este sublim este tot atât de greu pe cât este de rar.”
Tot slot nog dit. Nu ik een paar keer met 'Spinoza in Roemenië' bezig ben geweest, valt me op dat in 'hun' wikipediapagina over Spinoza, alleen maar uitgaven van de Ethica worden genoemd; alsof de TTP en TP daar niet bestaan.
ro.wikipedia.org/wiki/Baruch_Spinoza
Herkomst bovenste cover van hier, tweede cover van hier.
