Spinoza niet bij de vijf grootste denkers van Marli Huijer
In Marli Huijer, de nieuwe Denker des Vaderlands, ontmoeten we weer een filosoof die niet Spinoza als een van de belangrijkste denkers in zijn of haar bagage heeft. Hoe kan het dat de grootste filosoof die Nederland (volgens velen) heeft voortgebracht, niet doordrong tot de Denkers des Vaderlands? Dat gold voor Hans Achterhuis en René Gude, en blijkt nu ook te gelden voor Marli Huijer.
Jaap Tielbeke vroeg namens De Groene Amsterdammer Huijer naar de vijf denkers die haar denken hebben beïnvloed [cf.]. Dat blijken Friedrich Nietzsche (1844 – 1900), Michel Foucault (1926 – 1984), Hannah Arendt (1906 – 1975), Norbert Elias (1897 – 1990) en Martha Nussbaum (1947). Interessant lijstje, maar ik had naar tien gevraagd in de hoop dat toch Spinoza daaronder gerekend zou worden.
Zie interview met haar in Trouw.
Mathijs van Nieuwkerk vroeg haar ook naar de denker die haar beïnvloed heeft: Foucault op wie ze afstudeerde. Ook Hannah Arendt noemt ze.
Geschenk van de Maand 2015: En da's niet eerlijk... [e-book]
een samenwerkingsproject van zes filosofie-uitgevers, is gratis bij Boomfilosofie te downloaden. Het bevat bijdragen over het thema ongelijkheid van onder meer Marli Huijer, Slavoj Žižek, Michel Foucault, Hans Achterhuis, Ortega y Gasset en Michael J. Sandel.
Reacties
Misschien vindt ze Spinoza wel de grootste denker of behorend tot de vijf grootste denkers, maar behoort hij niet tot de denkers die haar denken het meest hebben beïnvloed. Misschien is die gedachte een troost, Stan.
henk keizer 01-04-2015 @ 14:22
Ach, troost, Henk, dat is het niet wat ik zoek. Ik zoek naar echt aangeraakt zijn door Spinoza. Ik denk overigens dat Spinoza hoe dan ook onontkoombare invloed op het westerse denken heeft uitgeoefend. Maar als een filosoof Spinoza tot de grootste denker zou rekenen, zou je daarop enige reflectie verwachten en dat hij of zij iets van die beïnvloeding zou laten blijken en erkennen.
Overigens, ik beluister en lees haar graag en hoor dan op de achtergrond toch ook Spinoza.
Stan Verdult 01-04-2015 @ 14:36
Stan, ik kan je nog wel iets melden dat eigenlijk thuishoort in je blog over Lou Andreas-Salomé, maar als ik het goed begrepen heb, komt het niet meer boven als ik het daar neerzet. Maar op een bepaalde manier past het ook wel in dit blog. Ik kwam het deze week tegen in haar biografie door Dorian Astor. Twee citaten (ik vertaal):
'In juli [1910] wordt haar aandacht getrokken door het werk van een filosoof die zich beroept op Spinoza: “Die Lehre von dem Geistigen und vom Volk”, van Constantin Brunner, twee jaar daarvoor verschenen. In haar enthousiasme over wat ze leest, wil Lou absoluut in contact komen met hem: de ontmoeting heeft inderdaad plaats in oktober, in Berlijn. Zij is onder de indruk van zijn charisma. ……………………. Brunners spinozisme, dat niet in zwang was op de Duitse universiteiten, boeit Lou, voor wie de Nederlandse filosoof CENTRAAL HAD GESTAAN sinds haar jeugd bij Gillot. Maar drie dagen van naar het schijnt een korte liaison, waren genoeg om haar diepgaand geïrriteerd te doen raken door de tegenstrijdigheden van Brunner, zijn profetenarrogantie, zijn agressiviteit tegen Nietzsche en zijn voortdurende geklaag.’
Een tweede passage over de tijd dat ze in aanraking komt met de psychoanalyse:
… zij vindt zelfs in Spinoza een “filosoof van de psychoanalyse”, en bekent in 1912: ‘Ik ervaar een grote vreugde te constateren dat ik DE ENIGE DENKER MET WIE IK BIJNA VANF MIJN VROEGE JEUGD EEN DIEPE AFFINITEIT HEB GEHAD EN EEN SOORT ADORATIE, hier weer tegenkom.’ (in: Dagboek van een jaar)
henk keizer 01-04-2015 @ 15:27
Dank, Henk, mooi. Dát ze contact met Brunner had was me bekend, maar dit niet. Wat ze schrijft over Brunner past geheel bij het beeld dat ik me van hem heb gevormd.
Goed dat je het hier plaatste, want ik heb het geprobeerd, maar het blog over haar van 15 maart j.l. verschijnt al niet meer onder nieuwe reacties. Ik heb (voor degenen die er door Google heen worden gebracht of er toevallig op stuiten) jouw reactie daar ook toegevoegd.
Stan Verdult 01-04-2015 @ 15:45
Maar ik zette het er ook op omdat je zei in haar autobiografie weinig of niets te vinden over haar relatie met Spinoza. En hier schrijft ze zelf: '[Spinoza], de enige denker met wie ik vanaf bijna mijn vroegste jeugd een diepe affiniteit heb gehad en een soort adoratie.'
henk keizer 01-04-2015 @ 16:45