BdSpinoza

Dat kan wel een pittige discussie worden! Spinoza 'hopeloos premodern'? En zijn werk zou 'kiemen bevatten van fascistisch denken'? Victor Kal, die dit beweert en zal verdedigen, wil ik aanraden om eens kennis te nemen van het 16e hoofdstuk in mijn SPINOZA CLASSICUS (2005), nl. "Flavius Josephus en Spinoza over religieus fundamentalisme als politieke splijtzwam". Samen met zijn SP-vriend (ik bedoel het positief) zal hij ook inspsiratie kunnen vinden in het 3e hoofdstuk, nl. "Spinoza's pleidooi voor nationaal-socialistische politiek op democratische grondslag" in mijn MET OUDE GRIEKEN, VAN DEN ENDEN EN SPINOZA OP WEG NAAR DIRECTE DEMOCRATIE (2e dr. 2007). Ik wens de heren veel succes met hun lofwaardige poging tot een plaatsbepaling voor Spinoza op ons huidige politieke speelveld.

Wim Klever 17-02-2010 @ 09:36

Een tendentieus stukje propaganda van Perdu, waarschijnlijk afkomstig van een dichter die er van droomt reclameteksten te schrijven, of andersom.

We lezen; Perdu leidt de avond aldus in: "Het lijkt wel alsof Spinoza in de laatste paar jaar tot nationaal idool is verheven”.

En waarom zou dit op zich verwerpelijk zijn, als hij zinnige dingen schrijft?
Bovendien is dat toch heel bijzonder voor een filosoof die al 333 jaar dood is?

“Aan lofzangen, tentoonstellingen, kunstwerken, en bovenal name-droppings heeft de 17e-eeuwse filosoof in ieder geval geen gebrek.”

Er is inderdaad veel kunstflauwekul en interessantdoenerij rondom Spinoza, maar dat zegt niets over zijn ideeën en dit kan dus ook niet afdoen aan zijn ideeën.

“Maar wie leest zijn teksten nog?”

Niet de redacteurs van Perdu, hun vrienden en de sprekers en hun vrienden dus.

“De recente Spinoza-receptie en bijkomstige idolatrie is grotendeels te danken aan de interpretatie van een historicus, de Brit Jonathan Israel.”

De positieve Spinoza-receptie zou aan Israel te danken kunnen zijn, en wat is daar nu mis mee?
Mij is, gezien de Spinoza discussie in Nederland niets bekend van Spinoza ‘idolatrie’, hoogstens van grote instemming of onjuiste interpretaties, bijvoorbeeld door reli-spinozisten.
Als er sprake zou zijn van ‘idolatrie’ dan is dat bovendien niet ‘te danken aan’ of de schuld van Israel, of van Spinoza, maar van de mensen die Spinoza tot hun idool verklaren.

“Perdu wil daarentegen een filosoof de kans geven in te gaan op de teksten van Spinoza.”

Een Britse historicus die zich o.a. enorm verdiept heeft in de geschiedenis van de filosofie is dus niet gerechtigd om iets over filosofie te zeggen? Vele filosofen hebben deze ‘kans’ gehad en waren vol lof over het werk van Israel.

“De Amsterdamse filosoof Victor Kal zal de stelling verdedigen dat Spinoza’s werk hopeloos premodern is en bovendien kiemen bevat voor fascistisch denken en zal dit staven met citaten uit zijn geschriften.”

Dat Spinoza wat voor hem gedacht is verder ontwikkelt, dat zal niemand vreemd vinden en ook in de ‘premoderne tijd’ zijn veel interessante dingen gedacht, dus om dat allemaal ‘hopeloos te noemen…

Kiemen van “fascistisch denken’ kun je overal vinden, ook in democratie, zie de fascistische regering die in democratieën gekozen zijn.

Bovendien wil Spinoza, en dat moet voor iedereen die hem leest duidelijk zijn, een samenleving bevorderen waarin alle mensen zich zoveel mogelijk kunnen ontwikkelen en gelukkig worden.
Dit is dus een absurde stelling van de Amsterdamse filosoof.

“Op dezelfde avond zal de hamvraag gesteld moeten worden: Hoe is het mogelijk dat zo’n denker de afgelopen tijd zo serieus wordt genomen?”

Nadat er dus allerlei vreemde beweringen zijn gedaan, waarin niets werd gezegd dat de filosofie van Spinoza en zijn populariteit onderuithaalt, wordt deze tendentieuze vraag gesteld.
Hoe is het mogelijk dat mensen van een serieuze poëziewinkel zulke tendentieuze stukjes schrijven en zulke domme vragen stellen?

“Is dit misschien te verklaren vanuit een intellectuele verlamming, waardoor het weldenkende deel onzer natie ook sprakeloos en machteloos toekijkt terwijl een Geert Wilders met begrippen als vrijheid danwel vrijheid van meningsuiting jongleert?

Spinoza zou dus ‘zo serieus’ genomen worden omdat er een ‘een intellectuele verlamming’, etc. heerst. Terwijl dus Spinoza, zoals iedereen die hem gelezen heeft, eindeloos voor intellectuele ontwikkeling pleit, wordt hij hier in verband gebracht met ‘intellectuele verlamming’. Hoe absurd kan een tekst worden?

“Cultuurhistoricus Thomas von der Dunk zal een analyse leveren van het democratie- en vrijheidsbegrip dat Geert Wilders propageert en wat andere politici ervan weerhoudt hier effectief tegen op te treden.”

Gesuggereerd wordt hier dat ‘Het democratie- en vrijheidsbegrip’ van Geert Wilders overgenomen is van Spinoza en dat weerhoudt andere politici er weer van…, nee, ik haak af, ik snap er niets van.

“Tiers Bakker, filosoof en medeauteur van het boek Liberticide, zal een brug slaan tussen de problematiek rondom Spinoza en die rondom Wilders.”

Er zou dus een ‘problematiek’ zijn die rondom Spinoza is en ook rondom Wilders. Dat moet het fascisme wel zijn, denk je dan, maar nergens wordt iets uitgelegd, alleen maar gesuggereerd. En die gemeenschappelijke ‘problematiek’ is er dus niet.

“Is er inderdaad sprake van een onderliggende verlamming. Is er een parallel tussen Spinoza’s evaluatie van het jodendom en die van de islam door Wilders?”

De verwarring stijgt; wat is de ‘onderliggende verlamming’ en hoezo die parallel?

“Deze vragen zullen verder beantwoord en toegelicht worden in een slotgesprek, waarin ook het publiek van zich kan laten horen."

En daar moet je ook nog 7.50 voor betalen.

Het is de oplettende lezer duidelijk geworden dat dichters niet alleen geen garantie zijn voor goede teksten, maar zeker ook niet voor de waarheid, want daarom maalt de dichter immers helemaal nooit…

P.S. Jammer dat Klever alleen reclame maakt voor zijn boeken en nooit eens een inhoudelijke uitspraak doet.

Haije Bouwman 17-02-2010 @ 21:54

Haije, vergeet niet dat het de zgn filosoof Victor Kal uiteindelijk niet om filosofie, maar om de joodse religie gaat. Hij verwijt filosofen (en bovenal Spinoza) dat ze het jodendom geen plaats toekennen. Om de traditionele joodse religie te verdedigen, gaat hij in de aanval tegen Spinoza. Want met Spinoza begon de 'ellende van de moderniteit'. Kal wil de gedachte dat de joden tot een apart volk behoren niet prijsgeven. En dus heeft hij een robbertje te vechten met Spinoza die beargumenteerde dat de mythe van de uitverkiezing die met de theocratie door Mozes was gevestigd, sinds de verspreiding van het joodse volk niet meer geldt - en nooit iets anders dan politiek ingezette verbeelding was. Goed beschouwd wil Kal een eigen plek waar orthodoxe joden openlijk hun wetten en rituelen kunnen beleven, zodat ze niet meer hoeven te leven als marranen van de moderne tijd die hun geloof alleen nog maar stiekem binnen de private sfeer kunnen of durven beleven. Die dingen staan voor hem op het spel - een spel dat in zijn ogen vooral door Spinoza bedorven werd.
Er staat in het wervende tekstje wel dat hij het 'hopeloos premoderne' van Spinoza zal laten zien, maar daarin kan hij niet oprecht zijn, want in zijn hart beschuldigt hij Spinoza er juist van de aartsvader van de moderniteit te zijn. Uiteraard neemt hij het vanuit zijn preoccupaties Jonathan Israel kwalijk dat die Spinoza weer zo in het centrum van de aandacht heeft gebracht.

En wat de 'kiemen voor fascistisch denken' bij Spinoza betreft is voorspelbaar dat hij met de gelijkstelling door Spinoza van macht en recht op te proppen zal komen. Teksten die door wel meer onbelangstellende, laat staan vijandige lezers niet begrepen werden.

Stan Verdult 17-02-2010 @ 22:58