Uitbreiding van de Europese wetenschapsgeschiedenis
De 'Frühneuzeithistoriker' Martin Mulsow biedt in zijn nieuwste boek dat medio oktober bij Suhrkamp uitkwam, Prekäres Wissen - Eine andere Ideengeschichte der Frühen Neuzeit, met een soort breedhoeklens uitzicht op een bredere verzameling van soms vreemde onderzoekers en denkers over de werkelijkheid, waarmee hij allerlei buiten de bood gevallen onderzoekers de wetenschapsgeschiedenis in wil trekken. Hij belicht de precaire kant van de wetenschapsgeschiedenis: de onzekerheid en kwetsbaarheid van bepaalde theorieën en kennisverzamelingen, de reactie op bedreiging en verlies van oude zekerheden, het risico om ketterse denkbeelden te verspreiden e.d. Martin Mulsow draagt materiaal aan uit de ontstaanstijd van de moderne tijd, de periode van de Renaissance tot en met de Verlichting, waarmee hij de tactieken laat zien die intellectuelen bedachten om deze gevaren het hoofd te bieden, hun terughoudendheid, hun angst, maar ook de aanmoedigingen die ze ondervonden.
De recensent van de Frankfurter Allgemeine Zeitung van 1 dec. 2012, Daniel Jütte, vond dat Mulsow “auf sehr spannende Weise, und mit großer Gelehrsamkeit” zijn verhaal vertelde. De recensie die gisteren, 12 dec. 2012, verscheen in de Neue Zürcher Zeitung, vond het jammer dat de uitgever de illustraties soms zo klein afdrukte dat de recensent, Caspar Hirschi, het vermoeden kreeg dat de gepresenteerde verborgen kennis zó precair is, dat de visualisatie die zo'n belangrijk aspect ervan is, de resultaten liefst meteen weer wil verbergen. Uit die recensie de volgende alinea: "Um die soziale Komponente zu unterstreichen, spricht Mulsow von einem «Wissensprekariat», in dessen trostloser Mitte er die Mehrzahl seiner Helden verortet. Zu ihnen gehört zum Beispiel Theodor Ludwig Lau (1670–1740), ein eklektischer Autodidakt, der in seinen philosophischen Schriften ein giftiges Gebräu aus Spinoza, Hobbes, Vanini und Locke zusammenrührt, mit jahrelanger Arbeitslosigkeit zu kämpfen hat und sich zwischendurch im Gefängnis die Pulsadern aufschneidet. Allgemein dominieren in Mulsows Kuriositätenkabinett Gemüter, deren Radikalität weniger selbstentwickelt als geborgt scheint. Es handelte sich meist um Gelehrte aus «der zweiten oder dritten Reihe», deren eigentliche Tragik darin bestand, selber prekärer dran zu sein als ihr Wissen. Die radikalen Vordenker, denen sie huldigten, waren meist schon gedruckt, ihre Ideen bekannt – und darum umso berüchtigter. Auf der medialen Ebene betrachtet, hatte Mulsows «Wissensprekariat» also wenig mit «prekärem Wissen» zu tun."
____________
Zie hier een overzicht van boeken van Martin Mulsow
