Vond Spinoza net als Einstein "dass die Natur schön und harmonisch ist?"
Gisteren zond Deutschlandradio Kultur een kort programma over Einstein uit: "Der Alte würfelt nicht" - Einsteins Dialog mit Gott.
We horen de programmamaakster Anke Schaefer en de Elementarteilchenphysiker Thomas Naumann. Er arbeitet am Teilchenbeschleuniger CERN in der Nähe von Genf und ist im Potsdamer Einsteinforum jetzt Einsteins Beziehung zu Gott nachgegangen.
Hoor in de uitzending Einstein zelf in 1933.Vond net als Einstein ook Spinoza “dass die Natur schön und harmonisch ist?” Wel drukte Spinoza zich bijna lyrisch (?) uit in de amor Dei intellectualis, wanneer de wijze zich via de scientia intuitiva als enkelding onderdeel van het ene eeuwige weet. Misschien is dat zoiets als ervaren en zeggen dat de natuur mooi en harmonisch is? Maar toch, zo hoor ik Spinoza zelf niet spreken.
Tekst - radio-uitzending van ca 4,5 minuten
Aanvulling
Komaan, deze video van 14 november 2011 vol citaten over Einstein's opvattingen over God & Godsdienst hieraan toegevoegd.
Einstein: Opinions on God & Religion
Often misquoted, Einstein strove for clarity in regard to his personal beliefs.
Some early photographs, thoughts written down by his own hand and the writings of his biographers comprise this well-referenced excerpt from the Christopher Hitchens book The Portable Atheist.
I hope this will shed some light on this controversial topic.
Read by Nicholas Ball.
Reacties
Je voelt het goed aan, Stan, dat Spinoza dat niet kan hebben gezegd. Je kunt daarvoor het beste verwijzen naar 1/appendix: "wanneer de bewegingen die de zenuwen van de voor onze ogen aaanwezige objecten ontvangen bijdragen tot onze gezondheid, worden de objekten waardoor ze worden veroorzaakt, SCHOON genoemd ; in het tegenovergestelde geval LELIJK". Even verderop drijft Spinoza de spot met degenen die een harmonie in de natuur aannemen, de zogenaamde harmonie der sferen, de hemelse muziek. Zie ook die zozeer verwaarloosde 32e brief, waarin Spinoza allereerst onderstreept: ME NATURAE NON TRIBUERE PULCHRITUDINEM, DEFORMITATEM, ORDINEM NEWUE CONFUSIONEM. Een 'harmonie' in de zin van samenhang van alles met alles echter wel degelijk. Dat is de clou van die brief.
Wim Klever 13-11-2011 @ 19:42
Stan,
De uitspraak van Spinoza die het dichtste komt bij Einstein's uitspraak 'dass die Natur schön und harmonisch ist' is denk ik:
[E4p57s] De natuurwetten richten zich naar de algemene orde der natuur, waarvan de mens een deel is....Toch laten zij [de voortbrengselen der natuur] ons de kunstvaardigheid en de macht van de natuur evenzeer zien als vele andere dingen die wij bewonderen en met vreugde aanschouwen. Laat ik echter verdergaan met de nuttige en schadelijke eigenschappen der hartstochten voor de mens.
Dit citaat wordt overigens aangehaald door de door jou verfoeide Bennett in par. 10, en hij merkt erbij op dat Spinoza's natuuropvatting niet alleen koel-beschouwend is, maar dat de natuur ook vreugde kan geven, tezamen met de natuurwetten.
Adrie Hoogendoorn 18-11-2011 @ 08:18
Dank voor je verwijzing, Adrie,
... maar wat geeft Spinoza die bewondering en vreugde slecht in het voorbijgaan toe...
(Ik zal proberen Bennett minder te verfoeien dan ik soms inderdaad geneigd ben te doen.)
Stan Verdult 18-11-2011 @ 12:36