Zondagsexcursies: "in de voetsporen van Spinoza"
Op 23 en 30 augustus 2009 worden 2 identieke excursies gehouden waarbij te voet wordt gelopen op de plaatsen waar Spinoza ook heeft verbleven. Aan de hand van 17e en 18e eeuwse plaatjes zal men zich een voorstelling kunnen maken hoe het er toen uitzag, door deze tekeningen te vergelijken met de gebouwen en het straatbeeld van nu. De deelnemers zullen een aantal kopieën van deze plaatjes daarbij ontvangen.
Het vervoer geschiedt met eigen auto. Op zondagen is het parkeren relatief gemakkelijk. In het centrum van den Haag ook gratis. (In het centrum van Amsterdam niet altijd gratis.)
Voor degenen die niet over eigen auto beschikken zal een regeling worden getroffen zodat er meegereden kan worden met anderen.
De excursie is een initiatief van Jossi Efrat, er staat geen organisatie achter. Jossi is lid van de Spinoza-vereniging en werkzaam als gids en reisleider, buiten Nederland vooral in het Midden-Oosten. Is bekend met het jodendom en spreekt Hebreeuws en ook Arabisch.
Tijdens de excursie is niet genoeg tijd om diep in te gaan in de uitgebreide filosofie van Spinoza. Wel zal in de Synagoge aandacht worden besteed aan hoeverre zijn brede orthodox-joodse opleiding in zekere mate invloed had op zijn latere opvattingen.
Programma
Amsterdam, Portugese synagoge, met bezoek. Spinoza heeft dit gebouw (van 1675) bij aanbouw kunnen zien, hoewel hij daar kennelijk nooit binnen is geweest. In de synagoge zal worden uitgelegd hoe vroeger de ban werd voltrokken. (Bij Spinoza gebeurde dat op 23 juli 1656, tijdens zijn afwezigheid, in een kleinere synagoge daarnaast, die niet meer bestaat.) De huidige synagoge lijkt in een aantal opzichten op het vroegere gebouw aan de Houtgracht, waar we ook zullen wandelen.
Op de Houtgracht (nu Waterlooplein) was het ouderlijk huis van Spinoza.
Ouderkerk a/d Amstel. Kerklaan 10. Rondleiding op de oude joodse begraafplaats met o.a. graven (met leesbare zerken) van beide ouders van Spinoza. Ook het graf van de rabbijn Menasse Ben-Israel, die kennelijk een van zijn leermeesters was.
Rijnsburg, Spinozahuisje op de Spinozalaan 29. Gezien de geplande restauratie is binnen nu niets te zien. Indrukwekkend zijn echter wel de buitenkant van het huisje, en de mooie tuin met borstbeeld van de wijsgeer.
Den Haag. Wandelen vanaf de Nieuwe Kerk op het Spui, (waar Spinoza op 25 februari 1677 werd begraven), naar zijn eerste woning aan de Stille Veerkade, en zijn laatste woning aan de Paviljoensgracht. Hier ook standbeeld van Spinoza. Vervolgens wordt gewandeld naar het Buitenhof, waar het standbeeld van Johan de Wit staat, en zal toelichting worden gegeven op de gebeurtenissen bij de Gevangenpoort op 20 augustus 1672 en de betrokkenheid van Spinoza daarbij.
Praktische zaken
Aanvang excursie: om 11:00 uur, binnen de Esnoga, de grote Portugese synagoge, op het Jonas Daniel Meijerplein te Amsterdam, naast het Waterlooplein. Tram: 9 en 14, metro: halte Waterlooplein
Einde excursie: in het centrum van den Haag, ca. 18:30 uur.
Heren dienen in de synagoge en op de begraafplaats een pet, hoed of ander hoofddeksel te dragen. Voor dames is geen bijzondere kleding vereist.
Kosten; € 15.- p.p., dit is incl. entreegeld bij de Portugese synagoge.
Aanmeldingen: Jossi Efrat, 06 16 13 02 63, jossiefrat@gmail.com
