Correcties op Herman Berger's De Ethica van Spinoza
Herman Berger's De Ethica van Spinoza. Een handreiking [Garant, 2011] heb ik met grote interesse gelezen. Ik drukte mijn waardering uit in een bespreking op dit weblog van 5 oktober 2011. En ook in latere blogs is het boek vaak genoemd.
Ik bied hieronder de lezers van dit weblog een overzichtje dat ik ervan maakte. De meeste foutjes zullen elke lezer zelf wel opvallen, maar er is ook een aantal meer inhoudelijke dingen aan te wijzen, waarvoor enige kennis van de Ethica nodig is om die te kunnen constateren.
Hier als service van dit weblog een lijstje van 40 puntjes. De meer inhoudelijke heb ik geel gemarkeerd.
[rvb = regel van boven; rvo = regel van onder]
| p. 12 8e rvb
|
Jan Riewertz = Jan Rieuwertsz
|
| p. 12 3e rvo
|
Meerderjarig was men toen vanaf het 24e jaar en dat was Spinoza nog niet (hij was 23).
|
| p. 14 15e rvo
|
Van Rieuwertsz = Rieuwertsz
|
| P. 17 midden
|
Nemen de ziel dermate in beslag dat die nag
|
| p. 23 midden
|
Herman de Dijn = Herman De Dijn
|
| p. 31 8e rvb
|
‘wit’bestaat = ‘wit’ bestaat (spatie)
|
| p. 31 6e rvo
|
Van een een substantie – tweemaal een
|
| p. 32 8e rvo
|
De attributen ‘geest’ en ‘lichaam’ [dubieus om de attributen cogitatio en extensio meteen als geest en lichaam te brengen]
|
| p. 36 12 rvo ev
|
Als (onmiddellijke) oneindige modus onder de uitgebreidheid vermeldt Spinoza ‘beweging en rust’. De facies totius universi is een middellijke oneindige modus
|
| p. 37 midden
|
Discutabele bewering dat denken als attribuut logisch later komt dan de substantie. Dat zegt Spinoza wel voor modi, maar attributen zijn even eeuwig en in dezelfde logische orde als de substantie.
|
| p. 38 12e rvb
|
Ze mij nog meer omdat
|
| p. 42 5e rvo
|
Niet ‘sommigen hebben adequate kennis van God’ - allen hebben dat
|
| p. 63 10e rvo
|
‘De Uitgebreid-heid is [streepje weg]
|
| p. 72 15e rvo
|
De menselijke geest is van meet af gedefinieerd als ‘niets anders dan een werkelijk bestaande modus van de Uitgebreidheid.’ Foutief. Moet zijn: De menselijke geest is van meet af gedefinieerd als ‘niets anders dan de Idee van een werkelijk bestaande modus van de Uitgebreidheid.’
|
| P. 92 3e rvb
|
‘aandoeningen’ in meervoud gesteld als vertaling van ‘affectus’ enkelvoud
|
| p. 99 14e rvo
|
En dit 4e Deel beperkt zich.. moet zijn 3e deel
|
| p. 102, 2e rvb
|
verlies en winst in verkeerde, omgedraaide volgorde gerelateerd aan Blijdschap en Droefheid (het ‘respectievelijk’ klopt dan dus niet)
|
| p. 104, 2e rvo
|
De ethiek die
|
| p. 105, 9e rvb
|
Het gaat om de Geest die van zichzelf … bewust is – beter is: die zich van zichzelf … bewust is
|
| p. 106 2e rvb
|
ten principele = ten principale (zie ook p. 115 6E rvb en 140)
|
| p. 106, 2e rvo
|
Een wil is die aan
|
| p. 107, 5e rvo
|
En is zich van dit zijn streven bewust – dit of zijn wegstrepen
|
| 130, 3e rvb
|
betekent nog niet per se
|
| p. 133 12e rvo
|
In de 2de Definitie die tot deze Stelling behoort… zou moeten zijn: volgens het Bewijs dat tot deze Stelling behoort
|
| p. 133 5e rvo
|
Op die Definitie volgen… moet zijn Op dat Bewijs volgen
|
| p. 138, midden
|
d.w.z. vrij te zijn en
|
| p. 144 5e rvo
|
Tuss
|
| p. 149 8e rvb
|
We heb-ben het 4de [streepje weg]
|
| p. 160 3e rvb
|
(die ik nog niet geciteerd heb)… was wél geciteerd op blz 151 13e rvo
|
| p. 163, 1e rvb
|
synchrone dingen? Onduidelijk waar dat staat. Waarschijnlijk moet het zijn: singuliere dingen.
|
| p. 171, 11e rvo
|
grondwaaheid = grondwaarheid
|
| p. 172 2e rvo
|
De persoon tijden zijn leven = tijdens
|
| p. 176 2e rvb
|
In het 4de Deel als behoren = als behorende
|
| p. 176 2e rvo
|
zijn wij machte om = zijn wij bij machte om
|
| p. 181 2 rvb
|
Dat wij ook
|
| p. 182 6e rvn
|
Is geen cirkel die gebrokenmoet = gebroken moet (spatie)
|
| p. 185 13e rvb
|
t
|
| p. 185 62 rvo
|
Het bedaagt = Het draagt
|
| p. 186 2e rvb
|
vermist een ander = vermits een ander
|
| p. 187 12e rvb
|
Zin “Waarmee … tot God.” mist werkwoord. Of wellicht is beter: punt achter God weghalen en ‘Kortom’ met onderkast beginnen. Dan loopt de zin.
|
|
|
|


Reacties
Uw vaststellingen over "uitgever" Garant, wekt geen verwondering in Vlaanderen: Garant is een bedrukte papier-handelaar.
Paul JJ Beliën 12-04-2012 @ 20:41