BdSpinoza

Kees Schuyt's "Spinoza en de vreugde van het inzicht" verschijnt vijf jaar later

Morgen, 1 februari 2017, zal  bij Athenaeum Boekhandel in Amsterdam om 17:00 uur de presentatie plaats hebben van het boek van Kees Schuyt, Spinoza en de vreugde van het inzicht [cf.] 

Het was vijf jaar geleden al aangekondigd [cf. blog], maar verschijnt nu dan bij Uitgeverij Balans. Vier dagen geleden zette de uitgeverij op Youtube een uitleg van Schuyt op zijn boek, met daarbij deze toelichting:

"Spinoza lezen blijft lastig, maar Kees Schuyt presenteert niet de zoveelste inleiding in het denken van Spinoza (1632-1677), maar hij doet verslag van de persoonlijke, vijfentwintig jaar durende zoektocht om de vaak moeilijke thema’s van Spinoza onder de knie te krijgen. Met zijn behandeling van alle geschriften, in chronologische volgorde, brengt Schuyt een prachtig beeld van Spinoza naar voren als een consequent filosoof van de vrijheid.

Aan de hand van goed gekozen citaten wordt een aantal vaak als moeilijk beschouwde raadsels van Spinoza’s filosofie systematisch uitgelegd en ontrafeld. Bestaat er een bestaansdrang, Spinoza’s conatus, die mensen voort doet leven, ook onder de meest bittere omstandigheden? Is kennis en inzicht gradueel van aard? Hoe verhouden vrijheid en determinisme zich tot elkaar? Was Spinoza echt van mening dat ‘het kwaad niet bestaat’? Hierbij gaat Schuyt kritiek op enkele denkbeelden van Spinoza zelf of van hedendaagse bewonderaars niet uit de weg.

In een tijd van turbulente politieke emoties voert Schuyt een slotpleidooi om via Spinoza’s filosofie meer te begrijpen van de wereld en van het eigen leven. Spinoza’s filosofie is altijd actueel voor wie zich interesseert voor vraagstukken als ‘het doel van de staat’, voor veiligheid, voorspoed, vrede en vrijheid (de vier V’s van Spinoza); voor vrijheid van denken en spreken, evenzeer als voor persoonlijke vrijheid en morele verantwoordelijkheid."

Aanvulling 1 febr. 2017.
Trouw ontving blijkbaar een recensieexemplaar en geeft vandaag deze tip:

Ook Carel Peeters heeft voor zijn Literaire Kroniek in Vrij Nederland zijn recensie klaar:  "Spinoza of hoe men van een berg graniet geniet." Daaruit deze alinea's:

Schuyt beschouwt het werk van Spinoza als een berg graniet in het wijsgerige landschap. Dat hij zich er desondanks jaren in heeft verdiept wil zeggen dat er iets in moet zitten dat vruchtbaar voor hem is gebleken. Spinoza heeft hem vooral laten nadenken. Het verwerven van inzicht duurt even, maar vasthoudendheid en geduld worden volgens Spinoza beloond met ‘vreugde’. Inzicht, verworven met de rede, maakt vrij. Wat Schuyt aanspreekt in Spinoza is zijn realisme als hij het over de mens heeft, en zijn rationalisme, dat toch alle ruimte laat voor emoties. Ook Spinoza’s wetenschappelijke houding bevalt hem. Daarmee staat hij volgens Schuyt ‘haaks’ op ‘de hedendaagse subjectiverende visies.’ Het bevalt hem ook dat bij Spinoza eigenbelang en solidariteit samengaan, net als denken en emoties. Niet onbelangrijk is dat Spinoza een theorie had over het samengaan individu en samenleving, van deel en geheel. Schuyt vond daar een mooie formule voor: hij noemt het een pars in toto (een deel in het geheel) in plaats van een pars pro toto (een deel van het geheel). In het pars in toto gaat het deel niet op in het geheel, maar blijft ook een afzonderlijk individu. Bij Spinoza kon persoonlijke vrijheid samengaan met politieke vrijheid.

[..]

Schuyt geeft in Spinoza en de vreugde van het inzicht een persoonlijke samenvatting van Spinoza’s inzichten, en wil tegelijk uit laten komen wat nog relevant aan die inzichten is. Dat komt door die uiteenzetting en de weerbarstigheid van de materie enigszins in gedrang en beperkt zich daardoor tot het laatste hoofdstuk. Maar dat doet er niets aan af dat Schuyts ‘tocht’ door het werk van Spinoza, zoals hij het zelf noemt, een klassieke en geslaagde poging is persoonlijke greep te krijgen op een nog steeds invloedrijk denker, met alle vreugde die dat voor hemzelf en zijn lezers overlevert.

Zaterdag 18 febr. 2017 komt Schuyt bij Donner z'n boek promoten [cf.] Op books.google kan een eerste indruk worden opgedaan [b.v. gelezen worden dat de Opera Posthuma na Spinoza's dood "door de bevriende Amsterdamse drukker Jan Hendriksz. Glazemaker werd gepubliceerd." Wat uiteraard niet klopt; Glazemaker was vertaler.

Een Voorpublicatie, zijnde een nader geredigeerde inleiding, is na te lezen op Filosofie Magazine: "Spinoza, een berg van graniet" [cf.].

spinoza | 31-01-2017 | 16:09 | Link | Reacties (3)