Mozart & Spinoza [4] miscellanea
In dit blog knoop ik nog wat verspreide losse eindjes aan
elkaar. Wel aardig is de indruk die iemand heeft van het boek De ketter en de hoveling van Matthew
Stewart dat de relatie tussen Spinoza en Leibniz daarin zou worden geschetst
als de relatie tussen Mozart en Salieri [cf.]
In: Hermann Hesse’s Steppenwolf
In het verlengde van een vorig blog over Mozart, Goethe en Spinoza, kan ik nog op Hermann Hesse’s Steppenwolf wijzen, waarin de hoofdpersoon, Harry Haller, laat merken door Spinoza’s filosofie beïnvloed te zijn, als eerder Mozart-expert geweest te zijn. In een samenvatting en analyse is te lezen: “In spite of his commitment to optimism and faith, Mozart resides in the realm beyond the purely physical world of Steppenwolf. Hesse goes back to Spinoza's theory again and describes Mozart and the other Immortals existing in a substantive state in the heavens. Steppenwolf longs to join Mozart and the other Immortals because they abide in a plane where there is no division. Such a place would finally allow him to join the wolf and human natures, as well as his other selves, into a complete composite. Then he could finally achieve unity with God and know peace.” [Cf.] Ik laat het hier bij – het is wellicht een onderwerp voor ooit een apart blog.
Beiden, Mozart en Spinoza zouden het syndroom van asperger hebben gehad
In nogal wat werken wordt dat van beiden beweerd. Zo in
Lucien Karhausen, The Bleeding of Mozart [Xlibris Corporation, 2011 – books.google ] beweert dat Mozart net als Spinoza en een hele rits andere wetenschappers aan Asperger's syndrome leden.
Ook te vinden bij Ioan James, Asperger's Syndrome And High Achievement: Some Very Remarkable People. Jessica Kingsley Pub (November 17, 2005) – books.google
Mozart en Spinoza komen in hetzelfde lijstje voor van mensen met het syndroom van Asperger in: John M. Ortiz, The Myriad Gifts of Asperger's Syndrome. Jessica Kingsley Publishers, 2008 – books.google
ook in John Harpur, Maria Lawlor & Michael Fitzgerald, Succeeding in College with Asperger Syndrome: A Student Guide. Jessica Kingsley Publishers, 2004 – books.google
Over Spinoza’s diagnose van Asperger heb ik al eens in een blog commentaar gegeven, daar bleek dat Michael Fitzgerald zich geheel baseerde op de behoorlijk merkwaardige en idiosyncratische biografie van Margaret Gullan-Whur. En voorzover ik kon nagaan grijpen alle bovengenoemde werken, waarin dat braaf herhaald wordt, terug op deze Michael Fitzgerald. Merkwaardige wetenschap toch. Dit werd aanleiding voormijn recente blog, waarin ik argumenten van Rebecca Goldstein doorgaf die tegen Asperger pleiten.
Amsterdams Spinoza-beeld als Mozartkugel
Zo kun je ze ook met elkaar in verband brengen. Pieter
Hoexum maakte zich met een stukje in Trouw op 27 maart 2010 getiteld “Spinoza
verdient iets beters”, druk over het “Spinozamonument” (het beeld van Nicolas
Dings). Hij vond: „Spinoza wordt zowel op een voetstuk gehesen als voor schut
gezet.” Hij schreef: “Het doet mij nog het meest denken aan een
gigantische Mozartkugel, die mierzoete bonbon waarmee de middenstand van Salzburg (en de rest van Oostenrijk) de nagedachtenis van Mozart meent hoog te houden. Tegelijk is het een typisch staaltje oubollige heldenverering: Spinoza als ’Grootste Nederlander’ (bij die verkiezing eindigde hij overigens als eenentwintigste). De bewondering voor Spinoza wordt op zo’n onverbiddelijke én malle manier afgedwongen, dat het pathetisch en potsierlijk wordt. Hij wordt zowel op een voetstuk gehesen als voor schut gezet.”[cf.]
Tot slot
Een connectie zou in de praktijk gelegd worden, wanneer het Duo Spinoza bestaande uit de Spaanse violist Samuel Tamarit Otero en de Nederlandse harpist Nick Scholten, iets van Mozart op hun programma nemen. [Cf. blog]
_____________________
Serie blogs over Mozart & Spinoza
Mozart (1756 – 1791) & Spinoza (1632 – 1677) [1] meesters van de eeuwigheid
Mozart (1756 – 1791) & Spinoza (1632 – 1677) [2] via Goethe (1749 -1832)
Mozart (1756 – 1791) & Spinoza [3] beschouwing over "iets mooi vinden"
Mozart & Spinoza [4] miscellanea
Mozart
& Spinoza [5] afgerond


Reacties
Geachte heer/ mevrouw,
Allereerste wil ik u bedanken voor deze interessante artikel. Deze relatie tussen Mozart en Spinoza was voor mij niet bekend. Ik denk dat Nick en ik graag in onze concerten werken van Mozart in de nabije toekomst zullen programmeren.
In onze eerstvolgende concert spelen we helaas geen muziek van W.A. Mozart maar wel een programma in het teken van de naamgever van het ensemble, Baruch Spinoza. We spelen muziek van de navolgers van de Joodse vertegewoordiging van de Verlichting (bv. Mendelssohn, Meyerbeer) met toevoegingen van andere componisten die in diezelfde tijd en lijn staan.
Zou u of de lezers van uw blog interesse om het concert luisteren, verwijs ik u naar de website van Op Hodenpijl te Schipluiden (vlakbij Delft). Het concert is a.s. zondag 16 november om 12u.
http://www.ophodenpijl.nl/activiteiten/3745/Klassiek_op_Zondag_Dutch_duo//
Met vriendelijke groet,
Samuel Tamarit Otero
Duo Spinoza 10-11-2014 @ 22:05
Mooi voornemen, Duo Spinoza. Dank voor dit bericht - hoop dat het tot luisteraars leidt.
Het werd aanleiding links naar de vier blogs over Mozart & Spinoza toe te voegen.
Stan Verdult 11-11-2014 @ 00:34