Spinoza Roundtable: over of de Radicale Verlichting ons nog iets te zeggen heeft
Voor wie er niets op tv is...
Vanavond om 20:30 uur Nederlandse tijd [om 14:30 uur in NewYork] zal bij Philoctetes, Center for the Multidisciplinary Study of the Imagination, een zgn Roundtable plaats hebben, die tegelijk online wordt uitgezonden, zo wordt beloofd ['Our offices include a state-of-the-art conference facility where roundtables are held and recorded on video.' 'Roundtables and Courses may also be viewed in real time via streaming video. Simply visit the Live page during a scheduled event.'].
Deelnemers zijn: Akeel Bilgrami (moderator), Jonathan Israel, Steven Nadler, Joel Whitebook, Catherine Wilson. Aanvankelijk was ook Rebecca Goldstein aangekondigd, maar die is kennelijk verhinderd. In de aankondiging is over het thema te lezen:
Lees verder...Wim Klever gebruikt website als publicatieplatform
Wim Klever gebruikt de nieuwe, naast dit weblog opgezette, website www.benedictusdespinoza.nl als site om zijn manuscript LOCKE´S DISGUISED SPINOZISM te publiceren.
Al eerder, op 11 november 2008, gaf ik hier op dit weblog de informatie over zijn in eigen beheer uitgegeven werk John Locke - vermomde en miskende spinozist.
Hij maakte daarvan voor het internationale forum ook een enigszins ingekorte Engelse versie, die hij tevens een behoorlijke meerwaarde gaf door fragmenten van Spinoza en Locke kolomsgewijs naast elkaar te plaatsen, die de lezer a.h.w. dwingen om de overeenkomsten waar hij op wil wijzen, te zien en te overwegen.
Wim Klever mag terecht trots zijn op wat hij hier (in een incubatie periode van 14 jaar) tot stand heeft gebracht. De maker van dit weblog en bijbehorende website is apetrots dat deze het platform van uitgave mocht worden! Hier is de link naar de publicatie.
Lees verder...
Over Steven Nadler, Spinoza's Ethics: An Introduction
Steven Nadler, Spinoza's Ethics: An Introduction, Cambridge University Press, 2006, 313pp., (pbk), ISBN 0521544793; $27.99. Ik betaalde er bij Selexyz €28,95 voor
Met veel plezier las ik dit boek van Steven Nadler.
Op een zekere traditionele manier volgt Nadler in zijn toelichtende behandeling de Ethica grotendeels in de volgorde van uiteenzetting van Spinoza zelf. Ik bedoel ‘traditioneel’ niet met een kritische ondertoon die Stuart Hampshire zich 50 jaar bleef herinneren van de uitspraak van de grote Spinozakenner H.A. Wolfson, die bij het verschijnen van Hampshire’s boek in 1951 dit als een ‘traditionele’ benadering van Spinoza interpreteerde. Dit bekende Hampshire in het voorwoord bij de recente (2005) heruitgave in zijn Spinoza and Spinozism. Intussen is diens boek wel een klassieker. Ik zie het dus als een pre dat Steven Nadler de orde van de behandeling van Spinoza min of meer op de voet volgt.
Lees verder...Nogmaals theatervoorstelling Spinoza [in Exile]
Vandaag ontving ik deze kaart over de komende theatervoorstelling waarop ik eerder op dit blog al wees. Lees verder...Nieuwe Spinoza-karikatuur met dank aan Floris Solleveld
Floris Solleveld, die een filosofiestudie deed, houdt een weblog bij, Ottokar's Eenpersoonskoninkrijk, waarin hij allerlei speelse en serieuze ideetjes opneemt én waarop hij karikaturen van al heel wat filosofen plaatste. Ik wees hem op mijn verzameling 'Cartoons en illustraties van Spinoza' op dit weblog en vroeg hem waar zijn portret van Spinoza bleef. En zie hier - bijna per omgaande plaatste hij deze tekening in zijn blog Spinoza, moreel meetkundige en e-mailde mij een grotere versie. Hij liet mij weten al wel eens eerder pogingen te hebben gewaagd, maar dat hij die nog niet voldoende geslaagd achtte. Dit portret, waartoe ik hem aanmoedigde, is zeker geslaagd en krijgt behalve hier, een passende plaats in de karikaturengallerij.
Lees verder...Waarom zijn wij eindige wezens er? Heeft Spinoza een antwoord?
Komend weekend gaat aan de John Hopkins University The Mid-Atlantic Seminar in early modern philosophy. Een greep uit de sprekers:Ed Curley (University of Michigan, Ann Arbor) gaat het hebben over “Locke on Toleration”; Mogens Lærke (University of Chicago) over “Leibniz, Spinoza, and the Cosmological Proof of God”; Karolina Hübner (University of Chicago) - “The reality of finite things & the principle of sufficient reason in Spinoza”; Justin Steinberg (Brooklyn College, CUNY) - “Sympathy, Representation, and Humanity in Spinoza’s Ethics”; Minna Koivuniemi (Helsinki University) - “Spinoza’s Medea”
Lees verder...'Spinoza Fellowship' - 'vredesfilosoof van Den Haag'
Vanaf 1 april tot 30 juni 2009 zal Richard Goldstone, geboren in 1938 in Boksburg, Zuid Afrika, de eerste 'Spinoza Fellow' zijn.
"The Spinoza Fellowship is a joint venture between NIAS, the City of The Hague, The Hague Campus of Leiden University and Radio Netherlands Worldwide. This annual fellowship hosts a fellow who may be internationally renowned scientist, jurist, journalist, writer or artist. Spinoza Fellows will research a subject relating to international peace, justice and law and make his or her research accessible to a wider audience.
Apart from a residency at NIAS, fellows will spend this period inspiring interest in specific themes among the Dutch and the international community by means of readings, debates, interviews and publications. The new initiative has the broad support of a variety of Dutch organisations." [Van de site van het NIAS]
The first Spinoza Fellow is the internationally renowned Richard J. Goldstone, (born October 26, 1938), best known as an international war crimes prosecutor. A committed human rights activist, he served as the Chief Prosecutor of the United Nations International Criminal Tribunals for the former Yugoslavia and Rwanda from 1994 to 1996. He served as a member of the International Group of Advisers of the International Committee of the Red Cross from 1999 to 2003." [NIAS]
Lees verder...Weblog van Spinozakenner Charlie Huenemann
Gisteren het weblog ontdekt van Charlie Huenemann. We 'kennen' hem van het boek 'Interpreting Spinoza' waarvan hij de redacteur was. Zie hier mijn bespreking van de eerste helft van dit boek (van een bespreking van de rest is het (nog?) niet gekomen.
Ik heb al vaker verzucht: wat jammer toch dat in Nederland geen Spinozisten en/of wetenschappers die zich met Spinoza bezighouden, een website of weblog bijhouden. Het kan zo helpen om het gedachtengoed van Spinoza te verspreiden en er discussies over te bevorderen.
Hier dus weer een Amerikaan die dit wél doet. Op de pagina over hemzelf zijn een aantal teksten van hem over Spinoza (en over Nietzsche) te downloaden.
Huenemann heeft net een boek over Nietzsche afgerond en heeft inmiddels een boek over Spinoza's theologie op stapel staan, waarvoor hij al een contract met een uitgever getekend heeft, zo blijkt uit zijn blogs.
Lees verder...Weer happening in Amsterdam op komst: Spinoza redux
Castrum Peregrini (Herengracht 401/Beulingstraat 10, Amsterdam) organiseert drie avonden [zie hier]
Over de grenzen van de vrijheid
In samenwerking met Goethe Institut Amsterdam en Maison Descartes
“Het doel van de politiek is dus in werkelijkheid de vrijheid” (Tractatus theologico-politicus 20.6)
In een reeks van drie avonden zal Castrum Peregrini kunstenaars, dichters en essayisten confronteren met het vrijheidsbegrip van Baruch de Spinoza en hun vragen daarop te reageren.
Door de huidige ontwikkelingen op het wereldtoneel staan de gedachten van deze 17de eeuwse denker, die als één van de eersten pleitte voor een volledige scheiding van staat en religie, weer in de volle belangstelling.
U wordt uitgenodigd om kennis te maken met originele, luchthartige, diepzinnige maar altijd onderhoudende reacties op het werk en leven van een medeburger, op wie nog steeds een officiële ban rust.
Lees verder...Dirk Vekemans en zijn Spinoza-gedicht
Weer eens speurend naar Spinoza op het wereldwijde web leerde ik een Belgische kunstenaar kennen: Dirk Vekemans. Wie op zijn naam googelt komt behoorlijk veel tegen.
Hier zijn bio op een van zijn websites. Daar zijn onder 'publicaties' ook zijn andere websites te vinden, want hij is zeer veelzijdig en multimediaal bezig. De foto komt van zijn blogspot. Zie ook zijn andere blog Neue Kathedrale des erotischen Elends.
Ik kwam daar allemaal vanwege zijn duistere, maar intrigerende gedicht Spinoza flowing through all eight pieces dat ik ineens op mijn pad tegenkwam en hier overneem.
J.H. Leopold (1865 -1925) en Spinoza
Al eerder maakte ik er melding van dat in de onvolprezen DBNL het artikel te vinden is van J.H. Leopold, ‘Spinoza en de Stoa’ In: Verzameld werk (ed. P.N. van Eyck en Johan B.W. Polak) (1951-1952) [hier] Er is meer.
Leopold was een begenadigd dichter, een scherpzinnig filoloog en kundig vertaler van onder andere Griekse en Latijnse teksten. Leopold hield zich ook veel met filosofie bezig: hij bestudeerde Spinoza en publiceerde artikelen en een brochure over deze filosoof. In zijn gedichten zijn sporen van diens filosofische denkbeelden aan te wijzen. Het besef van de 'alverbondenheid' (alles hangt samen met alles) speelde in veel gedichten een rol (Jalink, 1963, p. 53). Zo is te lezen in het Profiel J.H. Leopold bij de Koninklijke Bibliotheek onder "Een teruggetrokken leven".
‘Omstreeks 1900 was Spinoza de alleenheerser die over zijn geest regeerde’, verzekert Schmidt-Degener. Diens Ethica werd hem waarschijnlijk het uitgangspunt van zijn filosofische activiteit; Spinoza voerde hem naar het stoïcisme, en dit tot Epictetus en Marcus Aurelius. Aldus G.P.M. Knuvelder in Handboek tot de geschiedenis der Nederlandse letterkunde Deel IV, 1948-1953 over Jan Hendrik Leopold (1865-1925), [p.282] [hier bij DBNL]
Nog eens de Haagse laserhow met teksten van Spinoza
De enthousiaste maakster van de website "Haags allerlei", Gera ook wel Geertje, attendeerde mij via een reactie ("Leuk de verwijzing naar mijn blog!") die zij vandaag plaatste op een eerder blog over de Haagse lasershow met teksten van Spinoza [hier], dat ze ook deze keer weer aandacht aan deze lichtshow besteedde: "Het blijft voor mij overweldigend!"
Ik voel me daardoor uitgenodigd om weer enige foto's van haar te 'lenen' van haar website. Zij maakte er ook een filmpje van en plaatste dat op YouTube, dat ik eveneens hierna opneem. Met dank aan Gera.
De lichtshow was gepland tot 21 januari en zal dus inmiddels wel beëindigd zijn.
Lees verder...Albert Verwey (1865-1937) - Bij Spinoza te Rijnsburg
Van Albert Verwey bracht ik al eerder zijn gedicht Spinoza [hier]. Het wordt tijd dat ik zijn andere gedicht, Bij Spinoza te Rijnsburg, in dit weblog opneem.
Verwey had zeer veel op met Spinoza, was geheel doordrongen van de filosofie van Spinoza, zo blijkt heel duidelijk uit de zeer lezenswaardige erudiete bespreking (de langste aan een dichter of schrijver gewijd: 94 blz.) in Roger Henrard, Wijsheidsgestalten in dichterwoord. Onderzoek naar de invloed van Spinoza op de Nederlandse literatuur. Van Gorcum, Assen/Amsterdam, 1977, p. 228. [C. de Deugd schreef in 1982 in een bespreking: "Over 20 jaar nog een standaardwerk". Hij had ook kunnen schrijven: over 50 jaar...]
Vanuit diepgaande kennis van Spinoza's leer las Henrard het werk, brieven en levensbeschrijvingen van Albert Verwey en kon zo diens diepgaande beïnvloeding door Spinoza laten zien.
Uit Verwey's laatste levensjaren dateert een gedicht Ik en mijn Land (in: In de koorts van het kortstondige, 1936). Henrard daarover: "In een kamer, waar het valse licht van de avondschemering doorschijnt, treden twee menselijke gestalten op: een kleurloze en onderworpen man, een imponerende en autoritaire vrouw. In de deemoedige man herkent de dichter Spinoza:
"'k Wist dat hij Spinoza was".
Die kennis is uiteraard van intuïtieve aard. Wat de vrouw betreft, zij blijkt de onverbiddelijke noodzaak van de natuurwetten te verpersoonlijken; zij spoort de wijsgeer tot werken en scheppen aan en noemt hem "boekhouder van God". Gods boeken bij te houden wordt dus als Spinoza's taak aangeduid; zoals het rekeningenboek niets anders is dan het becijferde beeld van de werkelijke stand van zaken in een bedrijf, dient Spinoza het zo aan boord te leggen, dat de empirische werkelijkheid het trouwe beeld zou zijn van de goddelijke ideële werkelijkheid."
Dit gedicht ga ik nog eens opzoeken om te zien of Verwey tot deze typering aanleiding geeft of dat het om een typisch katholiek-Leuvense interpretatie van Henrard gaat. Voor Spinoza is de goddelijke werkelijkheid immers nu juist niet alleen de "ideële werkelijkheid", maar de hele werkelijkheid, inclusief het uitgebreide aspect ervan.
Hier dan het in 1901 gepubliceerde gedichtje van Verwey:
Lees verder...Spinozabeeld in Amsterdam - na twee maanden
Het staat daar nu twee maanden te pronken: het door kunstenaar Nicolas Dings gemaakte en door het gemeentebestuur van Amsterdam op 24 november onthulde beeld van Spinoza.
Bij mijn bezoek aan Amsterdam kon ik er m'n eerste eigen foto's van maken. Het was regenachtig en donker weer; later bij zonniger weer zal ik er zeker nog eens plaatjes van schieten.
Het viel me op - en valt me erg mee van de Amsterdammers - dat er nog geen enkele graffiti of andere beschadiging op is te merken. Daar mag je in deze tijd wel je petje voor afnemen.
Bezoek aan Antiquariaat Spinoza Amsterdam
Al enige malen had ik op dit weblog een bericht over het Antiquariaat Spinoza Amsterdam. Vandaag heb ik het een bezoek gebracht. Ik wilde het wel eens zien (daarvoor dient vooraf een afspraak te worden gemaakt). Ik had vooraf in de catalogus enige boeken uitgezocht, maar wilde ook even rondsnuffelen. Maar bovenal wilde ik graag een foto maken van het prachtige beeld van Spinoza dat ik afgelopen zomer op de Tentoonstelling Libertas Philosophandi in de Bibliotheca Philosophica Hermetica te Amsterdam had gezien en waarvan Antiquariaat Spinoza de eigenaar is.
Manja Burgers, de eigenaresse van het antiquariaat, was zo vriendelijk mij toe te staan deze foto´s te nemen en hier op het weblog te publiceren. Als dank heb ik op de website www.benedictusdespinoza.nl een link naar het antiquariaat geplaatst. Intussen maakte ik graag wat meer foto´s van deze sfeervolle omgeving van niet alleen meer antiquarische boeken, maar - wat Spinozana betreft - ook nieuwe boeken, waaronder veel buitenlandse. Met het antiquariaat werd in 1967 begonnen. In het begin ging het vooral om judaica. Later kwam Spinoza erbij als aparte specialisatie, waarna een paar jaar geleden werd besloten om Spinoza´s naam aan het antiquariaat te verbinden.
Lees verder...
Teksten vriendenuitgave voor De Dijn op internet
Bij gelegenheid van het afscheidscolloquium bij het emeriteren van Herman de Dijn werd een speciaal themanummer van Ethische Perspectieven, Zin en betekenis, ethiek en religie, aan hem opgedragen ter gelegenheid dus van zijn emeritaat.
Intussen zijn alle hieronder genoemde bijdragen als PDF-bestand op de website van Ethics.be te downloaden.
Opmerkelijk is dat op de website van De Dijn wel zijn emeritaatslezing te vinden is, maar geen link naar de pagina bij Ethics.be met deze bijdragen te vinden is.
U vindt ze dus via dit weblog.
Leo Vroman - Spinozistisch dichter (?)
Dat in Leo Vroman, wetenschapper en dichter tegelijk, iets Spinozistisch herkenbaar zal zijn, lijkt eigenlijk vanzelfsprekend. Vroman is specialist van de bloedsomloop.
Ik weet niet of van hem bekend is dat hij Spinoza bestudeerde of dat iemand ooit studie heeft gedaan naar zijn verwantschap met Spinozisme. In "Het Vroman-effect. Over leven en werk van Leo Vroman" (schrijversprentenboek 29 onder red. van Jan Kuijper, Ben Peperkamp, Murk Salverda en G.A.M. Willems, Em. Querido's Uitgeverij, Amsterdam / Nederlands Letterkundig Museum en Documentatiecentrum, Den Haag 1990) komt Spinoza niet voor, zoals eenvoudig is na te gaan bij DBNL waar dit boek is gedigitaliseerd.
Wel kwam ik de volgende schets tegen, waarbij niet duidelijk is wie de schrijver ervan is:
"Leo Vroman (1915 -) is de dichter die het leven bezingt, die de verwondering tot kern van zijn oeuvre gemaakt heeft. Dit leidt niet tot sentimentaliteit maar tot kennis, gepaard met bewondering. Het mooie bij Vroman is hoe hij het cerebrale en het gevoelige op een ogenschijnlijk gemakkelijke manier met elkaar heeft verbonden. Hij is een zoon van de grote wijsgeer Spinoza: de wereld is één. Er wordt soms gezegd dat de wetenschap onttovert en dat wordt dan negatief geduid. Voor Spinoza en Vroman is kennis geen vermindering maar een vermeerdering. Spinoza definieerde het schone als een aangename beweging die door de zenuwen ontvangen wordt. Dit is het tegendeel van de metafysische schoonheid die als een entiteit buiten de mens gezien wordt. De mens is een onderdeel van de natuur. Hij is een apparaat. Het functioneren ervan is buitengewoon boeiend. Deze hele machinerie wordt door Leo Vroman een systeem genoemd en ook zo aangesproken. Dat laatste mag dan weer niet leiden tot de gedachte van een personalisatie. Het is veeleer een zwijgen, een tonen van onmacht: hoe kan het onderdeel het geheel begrijpen, beschrijven? Het menselijke wordt bij Vroman benadrukt door het besef van de eindigheid, het verval van het lichaam en de geest. Maar ook door het kwaad. Ondanks het wetenschappelijke licht, is het mens- en wereldbeeld van Vroman zwart: er is veel, te veel ellende en het individu heeft weinig weerwerk. In dit werk ademt een tragisch besef. Een klaagzang echter? Nee nooit." [Van hier]
In april 2007 werden enige Spinozalezingen gehouden in Amsterdam. Een daarvan werd gegeven door Herman De Dijn die sprak over "De actualiteit/relevantie van Spinoza". [zie hier]
Lees verder...Firmin DeBrabander's Spinoza and the Stoics
Moest men bij uitkomen van Firmin DeBrabander's Spinoza and the Stoics - Power, Politics and the Passions nog $120 neertellen, intussen is het boek iets gunstiger geprijst in de catalogus van uitgever continuumbooks, dat een komende herdruk aankondigt:
"This important book considers Spinoza’s engagement with the themes of Stoicism and his significant contribution to the origins of the European Enlightenment. Firmin DeBrabander explores the problematic view of the relationship between ethics and politics that Spinoza apparently inherited from the Stoics and in so doing asks some important questions that contribute to a crucial contemporary debate.
Firmin DeBrabander is Assistant Professor of Philosophy at the Maryland Institute College of Art, USA.
2007 • 160 Pages
HB 978 0 8264 9393 4 • £65
Paperback: April 2009
PB 978 0 8264 2181 4 • £24.99"
Lezingen over Spinoza
De groei van het aantal cursussen en lezingen over Spinoza is een aardige indicatie over de groeiende belangstelling voor deze filosoof.
Graag geef ik hier af en toe deze cursussen door, zodra ik ervan op de hoogte raak. Wie weet brengt het iemand op een idee.
Het gaat deze keer om lezingen te Doorn, Kapelle en Deventer. Over andere lezingen heb ik reeds eerder op dit weblog bericht, zoals hier over de lezing prof. Yosef Kaplan in de Balie in A'dam, en hier over de voorjaarscursus over de TTP van Het Spinozahuis, en hier over Miriam van Reijen in de Internationale School voor Wijsbegeerte.
Lees verder...Nasos Vayenas, Grieks dichter van een Spinoza-gedicht
Over Nasos Vayenas (Νάσος Βαγενάς) is niet zoveel op internet te vinden. In een ANWB-boek over Griekenland is te lezen: "De personificatie van een nieuwe garde die bezig is internationaal door te breken, kondigt zich aan in de figuur van Násos Vayenás, die gebruik maakt van universele thema’s die hij een surrealistisch tintje meegeeft."
Hier een soort cv: Born in 1945.Lecturer (1980-1982), Assistant Professor (1983), Associate Professor (1984-1985), Professor of Modern Greek (1985-1991) at the University of Crete; Professor of Literary Theory and Criticism at the University of Athens (1992-).
Books (in het Grieks, maar hier vertaald):
The Poet and the Dancer: An Outline of the Poetics of George Seferis, Kedros, Athens 1979;
The Labyrinth of Silence: An Essay on Poetry, Kedros, Athens 1981;
The Goddess’ Vest: Notes on Poetry and Criticism, Stigmi, Athens 1988;
Poetry and Translation, Stigmi, Athens 1989;
The Language of Irony: Studies on Modern Greek Literature, Stigmi, Athens 1994;
Notes from the End of the Century, Kedros, Athens 1999;
Postmodernism and Literature, Polis, Athens 2001;
The Deformation of Karyotakis, Indictos, Athens 2004.
In het Engels kwam uit: Nassos Vayenas: Biography & Other Poems , Oxus Press, London 1979. Revised 2006.
Ook in het Nederlands: Nasos Vayenas - Biografie en andere gedichten € 13.00 tweetalige editie, vertaling en nawoord door Hero Hokwerda (189 blz). De uitgever meldt: De dichter wordt gerekend tot de generatie van dichters, die opgroeide in een sterk veranderende wereld, zeker in de tijd van ná de kolonels, de tijd van het snel groeiende toerisme en de verwesterlijking. Regelmatige gast van poeziefestivals in Nederland. [Hier] Hij schreef het volgende gedicht over Spinoza:
Lees verder...Arne Naess (1912 - 2009) Spinoza en deep ecology
De Noorse filosoof Arne Naess is afgelopen maandag, 12 januari, op 96-jarige leeftijd overleden. Hij was promotor van een verstandiger en liefdevoller omgaan van de mens met zijn aarde. Hij was een sterke inspiratiebron voor de milieubeweging en voor ieder die de relatie mens-aarde aan het hart gaat.
[foto van hier]
"Næss taught that ecology should not be concerned with man's place in nature but with every part of nature on an equal basis, because the natural order has intrinsic value that transcends human values. Indeed, humans could only attain "realisation of the Self" as part of an entire ecosphere. He urged the green movement to "not only protect the planet for the sake of humans, but also, for the sake of the planet itself, to keep ecosystems healthy for their own sake," aldus The Guardian van 15 jan 2009
Na zijn dissertatie op z’n 24e jaar, “Knowledge and Scientific Behavior”, heeft hij zich met heel veel filosofische en wetenschappelijke onderwerpen bezig gehouden. Ook schreef hij boeken over twee denkers die centraal stonden in zijn visie op mens en wereld: Spinoza en Gandhi. In 1969 verliet hij de universiteit om zich geheel te wijden aan zijn ecologische ideeën die naar zijn overtuiging om politieke actie vroegen.
Hij is de grondlegger van 'deep ecology.' Het 'deep' in 'deep ecology' verwijst naar het dieper doordenken van achter noodzakelijk ecologisch handelen liggende ideeën. En daarbij maakte hij gebruik van de filosofie van Spinoza. Volgens Bill Deval, een van de redacteuren van Naess’ verzamelde werk, was Spinoza de favoriete filosoof van Arne Naess. [Hier]
Lees verder...Nieuwe website: www.benedictusdespinoza.nl
Na het vorige blog, waarin ik mijn teleurstelling verwoordde dat ik niet over de domeinnaam spinozal.nl kon beschikken, kreeg ik van René de Boer, die regelmatig dit weblog bezoekt en er op reageert, een tip over een goede en niet prijzige webhost: Hosting2GO.
Ik heb mij geörienteerd en toen ik merkte dat de domeinnaam benedictusdespinoza.nl nog vrij was, ben ik er meteen klant geworden en heb die domeinnaam besteld. De afwikkeling ging heel vlot. Ik kon er al binnen een paar uur de al eerder gemaakte pagina's opzetten. Groot voordeel is dat hiermee de reclame die de eerdere gratis webhost plaatste, kwijt ben: een schonere en sneller te laden website, kortom.
Lees verder...Domeinnaam Spinoza.nl wordt niet losgelaten
Wie op internet www.spinoza.nl intypt komt terecht op de website van SpiritWonen.
Woningcorporatie SpiritWonen is ontstaan uit een fusie tussen Woningstichting Spinoza uit Rijnsburg en Stichting Woondiensten De Brittenburg uit Katwijk. De gefuseerde instelling begon op 28 februari 2005. Uiteraard werden de websites in elkaar geschoven. Wie sindsdien spinoza.nl intikt wordt automatisch doorgelinkt naar SpiritWonen.
Je mag verwachten dat na zo'n vier jaar nog maar weinig mensen naar de oude woningstichting Spinoza zoeken. Dus deed ik een poging om de domeinnaam te mogen overnemen en schreef onderstaande brief.
Het ergelijke is dat ik niet eens antwoord kreeg op mijn verzoek. Alsof ik een potje in de lucht had geblazen.
Lees verder...Spinoza, voorziening voor mensen die langdurig verslaafd zijn
In een overzicht van instellingen en voorzieningen die de naam Spinoza gebruiken ook deze:
Als onderdeel van de GGZ-instelling Centrum Maliebaan Utrecht, is er aan de Dolderseweg 164 in Den Dolder, in een Spinozagebouw, een voorziening voor langdurig verslaafden.
Spinoza is er voor mensen die langdurig verslaafd zijn en waarbij sprake is van meerdere problemen, zoals lichamelijk, psychiatrische en psychosociale problemen.
Of bij de behandeling gebruik wordt gemaakt van de inzichten van Spinoza, vermeldt de website niet. Ik verwacht van niet.
Lees verder...Spinozakamer in hotel De Filosoof
Hotel de Filosoof bestaat al een aantal jaren en beschikt over kamers, genoemd naar filosofen en speciaal ingericht naar hun tijd.
Zo zijn er kamers, genoemd naar Confucius, Nietzsche, Thoreau, Wittgenstein en ook Spinoza.
Spinoza Room
This room features the 'Golden Age' of Holland (the 17th Century), and the philosophers that flourished in that period, notably Descartes and Spinoza. The 'Golden Age' was a time of great prosperity. Trade brought money, and money made it possible to support painters like Rembrandt, Vermeer, Frans Hals, and many others. Descartes praised Holland as: 'Such a delightful country! Everybody leaves me in peace, because their only concern is to make money.'
Spinoza, the son of Jewish Portuguese refugees, was indicted for hereticism and excommunicated from the synagogue. This was due entirely to his radical mode of thinking, and not to his persona, which was mild and even reclusive.
He moved away from cities like Amsterdam and The Hague to avoid confrontation, and finally retired at Rijnsburg -- where his house and library are now open to visitors.
Lees verder...Spinoza [In Exile], muziektheatervoorstelling
Vanaf 3 februari wordt door WEDERZIJDS samen met HUIS AAN DE AMSTEL een voorstelling gebracht Spinoza [In Exile] die in diverse theaters in Nederland te zien zal zijn. Zie hier méér informatie, o.a. de speellijst; daar is onder meer te lezen:
[foto Arjan Benning, van hier]
In deze actuele muziektheatervoorstelling voor iedereen vanaf 16 jaar, wordt het gevecht getoond dat de jonge Spinoza voert met zijn omgeving en met zichzelf. SPINOZA [In Exile] is een muzikale collage met fado's over de durf om te twijfelen aan wat iedereen als waarheid ziet.
Eerdere werktitels waren: SPINOZA Zonder ruzie geen vrijheid, en
Spinoza (16 +).
Iedereen moet anderhalve meter uit zijn buurt blijven. Niemand mag lezen wat hij geschreven heeft. En het is verboden met hem te praten. Filosoof en schrijver Baruch de Spinoza is pas 23 jaar oud als de banvloek over hem wordt uitgesproken. Maar de tweede generatie asielzoeker van Joods-Portugese ouders laat zich niet gevangen zetten in het niemandsland tussen twee culturen.
Op YouTube werd een promo geplaatst.
Lees verder...Prof Yosef Kaplan over de banvloek [Herem] over Spinoza
Het Menasseh ben Israel Instituut, een academisch samenwerkingsverband tussen het Joods Historisch Museum en de Universiteit van Amsterdam, organiseert op 17 februari om 20:15 uur in de Balie te Amsterdam een lezing door prof. Yosef Kaplan (van de Hebreeuwse Universiteit Jeruzalem)
Inde reeks: Synagoge en Staat in vroegmodern Amsterdam:
Thema: ‘Religion, Politics and Freedom of Conscience: Excommunication in Early Modern Jewish Amsterdam’
Lees verder...Studiebijeenkomsten over Spinoza's Theologisch-politiek traktaat
De Vereniging Het Spinozahuis organiseert dit jaar vier studiebijeenkomsten over Spinoza's Theologisch-politiek traktaat. Elke bijeenkomst wordt geopend met een plenaire sessie waarin door een deskundige een inleiding wordt gehouden. Daarna wordt er in groepen van 8 à 10 personen gedurende ongeveer 2 uur verder gediscussieerd, o.l.v. een gespreksleider. Deze gespreksgroepen blijven steeds in dezelfde samenstelling bijeenkomen. De gespreksleiders rouleren over de verschillende groepen.
Lees verder...Jorge Luis Borges (1899-1986) en Baruch Spinoza
Al eerder, 19 september 2008, had ik een blog over de Spinozagedichten van Borges. Zie hier. De aanleiding waarom ik er nog eens over schrijf is het feit dat ik heden een vertaling van zijn gedicht Baruch Spinoza tegenkom, die mij ietsje beter lijkt, dan de Engelse vertaling die ik eerder had gevonden.
Deze vertaling is van Yirmiyahu Yovel, de directeur van het Jerusalem Spinoza Institute, die dit gedicht had opgenomen in zijn boek `Spinoza and other Heretics: The Marrano of Reason, Princeton, 1989´. Ik trof het hier aan.
Ik zou deze nieuwe vertaling uiteraard direct in het eerdere blog hebben kunnen opnemen, maar het lijkt me aardiger het hier in een nieuw blog op te nemen.
van hier
Lees verder...Antonin Artaud (1896 - 1948), Spinoza en lichamen zonder organen
NB. Rectificatie! Zie in dit blog van 12 augustus 2016 dat het hieronder besproken gedicht Chanson secrète enfantine des rose-croix blijkbaar ten onrechte aan Artaud is toegeschreven.
Antonin Artaud was een Frans avantgardistisch toneelschrijver- en criticus, dichter, acteur en regisseur. Op vijfjarige leeftijd kreeg hij hersenvliesontsteking. Tot aan zijn dood had hij last van de gevolgen: aanvallen van stotteren en spasmen, ernstige zenuwstoringen en ondraaglijke hoofdpijnen. De anti-syfilisbehandelingen die hij als jongeman onderging, lieten hun sporen in zijn lichaam achter. Vanaf zijn negentiende leed hij aan ernstige psychische storingen en raakte verslaafd aan opium, het middel dat hij tegen zijn pijnen gebruikte. Zijn leven was één aaneenschakeling van ontwenningskuren, bezoeken aan dokters en verblijven in instellingen. Het werden evenzovele pogingen om zijn gestolen, onteigende lichaam terug te winnen. Het lichaam werd hierdoor van centrale betekenis voor hem. Het verlangen naar een nieuw lichaam beheerste zowel zijn leven als zijn hele kunstenaarschap.
[fotokaart van hier]
Het uit elkaar spattende lichaam enerzijds en het nieuwe lichaam waarin alles opnieuw samenkomt anderzijds: die twee lichamen doorkruisen het denken van Artaud. Op dat snijpunt bevindt zich ook het lichaam van Heliogabalus, de gekroonde anarchist, zoals de ondertitel luidt die Artaud aan zijn tekst gaf (Héliogabale ou l'anarchiste couronné, 1934). Artaud heeft er nooit een geheim van gemaakt dat zijn Heliogabalus voor een deel een zelfportret is. [Al deze informatie heb ik uit het fraaie artikel De lichamen van Artaud, zie onder].
Hier volgt een gedicht van Artaud waarin hij Héliogabale naast Spinoza zet. Uit welk jaar het gedicht stamt weet ik niet.
Lees verder...Goed omgaan met Spinoza is nog niet eenvoudig. Beschouwingen van een bloggende Spinoza-fan
Vandaag wil ik even iets overnemen van het weblog "The Sentimental Heretic רגשיות ×¢× ×¨×’×™×©×•×ª" van een onorthodoxe jood, Shlomo Leib Aronovitz, die een paar fraaie blogs bood over Spinoza. Jammer genoeg is hij maart vorig jaar met zijn weblog gestopt.
De blogs, waarin hij een aantal aardige beschouwingen wijdde Spinoza neem ik hier op:
NOVEMBER 11, 2006 Moralism, Maimonides, & Marijuana
over Spinoza's "immoralisme".
JANUARY 30, 2007 Speaking of Spinoza
Daar ik de gedachten die erin verwoord werden zó van toepassing vind op discussies die soms ook op dit webblog worden gevoerd, heb ik deze tekst vertaald en hierna overgenomen. Wat hij daarin schrijft over de manier waarop orthodoxe joden tegen Spinoza aankijken, kan direct toegepast worden op elke andere denominatie, inclusief de 'atheïstische orthodoxie'.
JANUARY 31, 2007 Speaking of Spinoza (2)
FEBRUARY 05, 2007 Cherem? No Hard Feelings
FEBRUARY 10, 2007 Speaking of Spinoza (Psychology)
Ik heb al vaker gezegd: wat jammer toch dat zo weinig Nederlandse Spinoza-fans, wetenschappelijk opgeleid of bezig met zelfstudie, het blogpotlood oppakken...
Lees verder...Vladimir Solovyov (1853-1900) en Spinoza
Onlangs kwam ik het volgende citaat tegen:
“Even a mystic like the Russian, Vladimir Soloviev, was able to admit, "The comprehension of God which Spinoza's philosophy gives us, in spite of all its incompleteness and imperfections, corresponds to the first and indispensable demand of a real worship of God and an immersion in the Divine wisdom. Many religious people have found spiritual support in this philosophy.” [In Spinoza: Portrait of a Spiritual Hero, by Rudolf Kayser, met een inleiding van Albert Einstein, Kessinger Publishing, 2004, p. 320]
Van Vladimir Solovyov (Solovjov, Soloviev, Solov’ev) had ik, moet ik erkennen, nooit gehoord, dus ik ging eens surfen. Blijkt: Solovyov is generally considered to be Russian's greatest 19th century philosopher [yahoo-group Vladimir Solovyov ]. Daarover bestaat kennelijk overeenstemming, want: “widely regarded as the most original, systematic, and influential of the Russian philosophers of the nineteenth century.” [Volgens het Centre for Russian Humanities Studies dat sinds 1998 aan de Radboud Universiteit bestaat.]
Lees verder...Geleidelijke uitbreiding naar een Spinoza-website
Nu de inhoudsopgave van dit weblog onlangs in een aparte 'omgeving' kon worden geplaatst, heb ik daaraan heden een overzicht toegevoegd met secundaire literatuur over Spinoza zoals die op internet te vinden is.
De komende tijd zal ik daaraan nog een en ander toevoegen.
U vindt deze uitbreiding, wanneer u hierboven "Literatuur" aanklikt, of via de "Inhoudsopgave" en vervolgens aldaar "Inleidingen op Spinoza’s leven en werken."
Lees verder...Nikolaus Dietrich Giseke [1724 - 1765] en diens 'Schilderung der Spinosistischen Gottheit'
[van hier]
Er is heel weinig te vinden over Nikolaus Dietrich Giseke [ook geschreven: Gisecke, Nicolaus Dietrich; Giesecke, Nikolaus Dietrich; Giesecke, Nicolaus Dietrich; Giseke, Nicolas Dietrich; Giseke, Nicolaus Dietrich; Gieseke, Nikolaus Dietrich; Giseke, N. D.; Giseke, Nicolas Dietrich; Giseke, Miklós Detre; Giseke, Nikolas Dietrich; Köszeghi, Nikolaus D.]
Die laatste schrijfwijze herinnert eraan dat hij in Hongarije geboren is. Hij is echter vooral in Hamburg getogen en heeft in Leipzig gestudeerd. Was theoloog en dichter. Vriend van Klopstock en medewerker van de Bremer Beiträgen, een belangrijk literatuurtijdschrift in de 18e eeuw. Je komt hem tegen als “the Klopstockian poet”. In 1760 wordt hij aangesteld als schoolleider van het lyceum in Sondershausen.
In de recensie van Johann Gottfried von Herder [Des Herrn Nicol. Dietrich Gieseke Poetische Werke. Herausgegeben von Carl Christian Gärtner. Braunschweig 1767. ein Alphab. 4 Bogen in 8.] is te lezen: “Die meisten seiner Stücke haben die Farbe der Religion. Er war ein Lehrer derselben, und vermuthlich war er so gerührt die Gegenstände in ihrem Licht zu betrachten, daß dis beynahe die herrschende Denkart seiner Gedichte wird.” [..] “Alle hauchen den Geist der Religion, und manche sind mehr zur Erbauung; als viele Stücke, die uns blos auf dem Titel Erbauung predigen. Wir wollen davon nicht reden, daß dieser religiöse Ton seinem Herzen Ehre macht, sondern nur zu den Zwek unserer Recension anmerken, daß er freylich seinen Gedichten viele Würde und Einfalt gebe, insonderheit wenn er mit den Worten der Schrift spricht; daß er aber auch zuweilen die Sprache des Theologen und des Predigers zu sehr in die Sprache des Christen und Andächtigen bringet.”
Méér te spreken is Herder over het begin van een gedicht (hat schöne Stücke), namelijk de
Lees verder...Johann Wolfgang von Goethe (1749 - 1832) en zijn gedicht Prometheus
[van wiki]
In de serie gedichten die betrekking hebben op Spinoza, wil ik ook Goethe’s gedicht Prometheus opnemen. Niet omdat Goethe zelf erin direct naar Spinoza verwijst (hij doet dat in geen enkel gedicht), maar omdat het door velen als spinozistisch is verstaan.
Dat het zo wordt geduid was aangezet door Friedrich Heinrich Jacobi die het gedicht in 1785 in zijn “Über die Lehre des Spinozas, in Briefen an Herrn Moses Mendelssohn”, waarin hij bekendmaakte dat Lessing zich tegenover hem als Spinozist had betuigd, als voorbeeld van crypto-spinozisme had gepubliceerd; zonder toestemming van Goethe overigens, die het reeds in 1774 gemaakte gedicht nog in portefeuille had. Daardoor kreeg dit Prometheus-gedicht zowel een rol in de debatten in het Duitse Verlichtingsproject met zijn rationalistische kritiek op religie en oproep tot humaan sociaal gedrag, als ook een vooraanstaande rol in een vernieuwende interpretatie van de klassieke Prometheus-mythe.
Goethe heeft zich overigens nooit in het openbaar uitgelaten over wat zijn vriend Jacobi had gedaan en geïmpliceerd, hij distantieerde zich alleen in rechtstreekse brieven aan Jacobi zelf en anderen. Jacobi liet hij weten: “Herder findet lustig, daβ ich bei dieser Gelegenheit mit Lessing auf einen Scheiterhaufen zu sitzen komme.” Een paar maanden eerder al had hij Jacobi’s gelijkstellen van Spinoza met atheïsme gepareerd met: “so mögte ich ihn theissimum und christianissimum nennen und preissen.” Het was pas Herder die een jaar later Jacobi’s negatieve Spinoza-interpretatie omboog in een gunstige richting en die het begin inluidde van de ‘Spinoza-renaissance’ aan het eind van de 18e eeuw.
Lees verder...Spinoza-gedichtje van Johann Gottfried Herder (1744 - 1803)
Op 29 september 2009 bracht ik het blog "Charlotte von Stein (1742-1827) ziet dichtend Spinoza als Christus", met daarin een gedicht dat was toegeschreven aan haar, de vriendin van Goethe.
Deze week las ik SPINOZA, Ein Umriß seines Lebens und Wirkens, von Fritz Mauthner, DRESDEN 1921, CARL REISSNER - hier op internet te vinden. Daaruit blijkt dat het niet om een gedichtje van haar aan Goethe en Herder gaat, maar om een gelegenheidsgedichtje van Herder aan haar en Goethe. Het is goed dit even recht te zetten. Het gedichtje wordt zo trouwens ook begrijpelijker.
Johann Gottfried Herder
[van hier, de site met alle werken van Herder]
Charles de Saint-Evremond (1613 - 1703) en Spinoza
Charles de Saint-Évremond, Frans essayist, literair criticus, libertijn en deïst behoorde tot de kring van libertijnse edellieden rond de prins van Condé. Vanwege zijn kritiek op de toenmalige Franse politiek door Lodewijk XIV in 1661 verbannen, bracht hij tien jaar door in Holland (1662-1672). Van 1675 tot zijn dood verbleef hij in Engeland, waar hij met vrienden een centrum vormde van Franse cultuur. Hij is in de Westminster begraven.Saint-Evremond was een van de meest gezaghebbende critici uit de tweede helft van de 17de eeuw. Met zijn verhandeling Sur les poemes des anciens (1685) speelde hij een rol in de Querelle des anciens et des modernes. Beroemd is vooral zijn Conversation du Maréchal d' Hocquincourt avec le père Canaye (1665). Hij schreef voorts een aantal komedies; waarvan Les opéras een satire op de operamode van zijn tijd is. Hij publiceerde echter nauwelijks, schreef vooral voor z’n vrienden. Pas na z’n dood werd zijn werk uitgegeven.
Informatie van hier (geeft als geboortejaar 1614) en wiki (geeft geboortejaar 1610).*) Jonathan Israel noemt hem in zijn Radicale Verlichting vele malen, maar wijdt geen aparte alinea laat staan paragraaf aan Saint-Évremond. Als diens geboortejaar geeft hij 1613.*) Lees verder...
Spinoza's horoscoop op internet
Voor mij is het onvoorstelbare onzin, maar ja, er zijn mensen die erg veel van hun tijd verdoen met astrologie. Maar ach, een ander kan datzelfde weer zeggen over een bezigheid als een weblog als dit, waarop ik allerlei (in brede zin) dat met Spinoza te maken heeft verzamel. En daar hoort dit bij.
Ik kwam deze site tegen die zich bezig heeft gehouden met het berekenen en beschrijven van de horoscoop van Spinoza. Ik wist niet dat bekend was dat hij om 14:00 uur geboren was.
Zie hier de Map of the Heavens, Planets, Astrological Chart, Horoscope
Baruch SPINOZA,
born November 24, 1632 at 2:00 PM in Amsterdam (Pays-Bas)
Sun in 2°53 Sagittarius, AS in 9°34 Aries,
Moon in 9°11 Taurus, MC in 3°32 Capricorn
Numerology: Birthpath 2
Lees verder...
Film op komst: De God van Spinoza
Bright Elephant Films, een productiemaatschappij in Atlanta, Georgia, kondigt een film aan, getiteld De God van Spinoza, regie Tyler Klang. De film zou reeds in productie zijn. [hier]
Lees verder...
Er is weer een inhoudsopgave
Nadat op 16 oktober ineens de blogs vanaf begin augustus gewist waren, was ook de inhoudsopgave achterhaald. Gelukkig konden nog flink wat blogs teruggevonden worden.
Pas bij het begin van het nieuwe jaar kon ik een begin maken met het uitvoeren van het voornemen om 1e inhoudsopgave te reconstrueren. Ik gaf er nu ook een iets andere vorm aan ('elk nadeel heb immers z'n voordeel').
De inhoudsopgave is nu geheel bijgewerkt tot heden.
Spinoza-weekend over 'De geest is gewillig maar het vlees is sterk'
Op 24-25 januari 2009 geeft Miriam van Reijen in de Internationale School voor Wijsbegeert een cursus over "Spinoza’s wijsgerige antropologie" onder de titel 'De geest is gewillig maar het vlees is sterk', zoals ook de ondertitel van haar boek over Spinoza luidt. [hier]
Drs. Miriam van Reijen is praktisch filosoof en docent filosofie aan Avans Hogeschool te Breda en schrijfster van 'Spinoza. De geest is gewillig, maar het vlees is sterk'
[hier op dit weblog besproken - ik verwees er gisteren nog naar in mijn blog over Damasio]
Looking for Damasio
In dit blog trek ik de conclusie dat Damasio, ondanks de schijn van het tegendeel, uiteindelijk niets van Spinoza moet hebben.
Tien jaar geleden, december 1999, werd de in Portugal opgegroeide en inmiddels al jaren in Amerika werkzame neurowetenschapper Antonio Damasio uitgenodigd in de Nieuwe Kerk in Den Haag de Huyzingalezing te houden. Die toespraak: The Fabric of the Mind: A Neurobiological Perspective is hier te downloaden.
Het werd voor hem aanleiding om een bezoek te brengen aan Spinoza’s grafsteen bij die kerk en aan de huizen in Den Haag en Rijnsburg waar Spinoza gewoond heeft.
In het boek dat hij schreef na zijn “Descartes´ Error: Emotion, Reason and the Human Brain" (1994) en "The Feeling of What Happens: Body and Emotion in the Making of Consciousness" (1999), gaf hij veel aandacht aan Spinoza en aan zijn zoektocht naar Spinoza toen in Den Haag: “Looking for Spinoza: Joy, Sorrow and the Feeling Brain" (2003). Het werd in datzelfde jaar vertaald als “Het gelijk van Spinoza. Vreugde, verdriet en het voelende brein,” een nogal misleidende titel, want het wordt niet echt duidelijk waarin Damasio Spinoza dan wel gelijk geeft. Daarnaast is van hem nog één boek verschenen: “The person within: the mental self" (2003).
Lees verder...Tristitia & laetitia uit 'The Thing Like Us' van Yannis Kyriakides op YouTube
Kevin, op wiens website ik hier al vaker attendeerde, heeft zijn enthousiasme over de CD 'The Thing Like Us' [waarin de in Nederland wonende Griekse componist Yannis Kyriakides muziek componeerde op Spinoza's definities van de passies - zie hier onlangs op dit weblog] uitgedrukt in een korte visuele meditatie over droefheid en blijdschap, verbeeld in een smeltend stukje ijs in een stroom. Hij heeft dit gisteren op YouTube geplaatst
Spinoza's Affects of Sadness and Love
Lees verder...Fotografische herdruk van Spinoza's Opera posthuma uit 1677
Zojuist kwam ik op een van de yahoo-groups over Spinoza het bericht tegen dat een Italiaanse uitgever een fotografische herdruk verzorgde van de originele Opera posthuma van Spinoza uit 1677. Voorzien van een Engels voorwoord door Filippo Mignini. Ik geef dit hier graag even door [zie hier] .
Amsterdam 1677
Complete photographic reproduction
Introduction and editing by Pina Totaro
Preface by Filippo Mignini
Binding: Hardbound in cloth with case
The first anastatic edition of Spinoza’s Opere, originally published in 1677, preceding by a few months the death of the author, and never reprinted.
Lees verder...Gelukkig Nieuwjaar: website over Spinoza en wetenschap in voorbereiding
De Vlaming Filip Buyse, een universitair geschoold wetenschapper en filosoof, zeer geïnteresseerd in Spinoza, houdt zich momenteel aan de Sorbonne in Parijs bezig met een doctoraatsstudie. Daarin onderzoekt hij de invloed van de wetenschap op Spinoza’s filosofie.
Vorige maand verscheen van hem in het internationale tijdschrift Historia Philosophica het artikel ‘Spinoza and Galileo Galilei : Adequate Ideas and Intrinsic Qualities of Bodies’, (Volume 6 2008, p. 117-127). [hier te verkrijgen] In dat artikel toont hij aan dat Spinoza zijn originele concept van 'adequate ideeën' [versus 'inadequate ideeën'] ontwikkelde als antwoord op Galilei's onderscheid tussen intrinsieke en extrinsieke kwaliteiten.
Buyse verwijst ernaar dat Locke later in een vergelijkbaar onderscheid over 'primaire en secundaire kwaliteiten' schreef.
(Wim Klever toonde onlangs aan dat Locke via kennisneming van de correspondentie van Spinoza met Robert Boyle tot dit onderscheid kwam, zie hier en hier op dit weblog over zijn Locke-publicatie).
Buyse is nog met enige artikelen bezig en is voornemens dit jaar in Parijs een studiedag over “Spinoza en Galilei” te organiseren.
Verder is hij van plan, en het is dit goede nieuws dat aanleiding werd voor mijn eerste blog in dit nieuwe jaar, om over een paar maanden een website te starten over “Spinoza en wetenschap”.
Lees verder...